ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ

Μικέλης Άβλιχος: Μεταξύ Εθνικισμού και Αναρχίας



του Κωνσταντίνου Σπέρα

Είναι γεγονός πως έχουμε συνηθίσει, όταν μιλούμε περί Αναρχίας στην σύγχρονη Ελλάδα, να φέρνουμε στον νου μας κρατικοδίαιτους χιπστερο-αντιφασίστες και πρώην παιδιά της Κ.Ν.Ε., οι οποίοι, επειδή δεν ήθελαν πλέον τον καθιερωμένο ελεγχόμενο και ιεραρχικό κομμουνισμό, πέρασαν στον ... αναρχοκομμουνισμό - υμνώντας κατά βάθος τον κόκκινο απολυταρχισμό - τον οποίο ξεμπρόστιασε κάποτε τόσο καίρια ο Σολζενίτσιν !

Όμως υπήρξε μια περίοδος κατά την οποία υπήρξαν στην Ελλάδα πραγματικοί Έλληνες Αναρχικοί, που όμως σέβονταν την Εθνική Παράδοση, όπως κάθε ελεύθερος άνθρωπος που όντως αντιτίθεται στο αστικό σύστημα και στην καπιταλιστική ομογενοποίηση, και οι οποίοι είχαν μια Αριστοκρατική Οπτική περί της Αναρχίας. Ένας από αυτούς ήταν ο Μικέλης Άβλιχος (1844-1917), ο πρώτος ίσως Έλληνας Εθνικοαναρχικός!

Γεννηθείς στο Ληξούρι της Κέρκυρας, από αριστοκρατική οικογένεια, αποτέλεσε ένα εξέχον μέλος της Επτανησιακής Διανόησης, λάτρης της καυστικής γραφίδας του συντοπίτη του Ανδρέα Λασκαράτου και ταυτόχρονα φίλος του Ελληνολάτρη Ποιητή Κωστή Παλαμά, του Νιτσεϊκού Εθνικιστή Λορέντζου Μαβίλη, του οποίου ύμνησε τον ηρωικό θάνατο (βλέπε ποίημα ‘’Ο καϋμός μου’’), καθώς και του Αναρχικού Αριστοκράτη Μιχαήλ Μπακούνιν, τον οποίο και γνώρισε όντας φοιτητής στην Βέρνη !

Έγραψε Λυρικά και Σατυρικά ποιήματα, ενώ πολλές επιστολές και καταγεγραμμένα αποσπάσματα από προφορικές ομιλίες του, διασώζονται ακόμη στα εξαντλημένα πια Άπαντα του, με επιμέλεια του Αριστείδη Ρουχώτα. Μέσα στα ποιήματά του πέρα από ερωτικά και φυσιολατρικά θέματα μπορεί να βρεί κανείς κριτικές στην σύγχρονη επιστήμη και στην καταναλωτική ηθική (π.χ. στα ποιήματα :‘’Στην Επιστήμη’’, ‘’Πως Σκέπτεται σήμερα ο Κόσμος’’, ‘’Η Μόδα’’  και ‘’Το Τραγούδι των Εργατών’’), όπως και ακραιφνώς εθνικιστικά και πατριωτικά ποιητικά ξεσπάσματα κατά  των μεγάλων δυνάμεων της εποχής, για τις οποίες πίστευε ορθά πως επιβουλεύονταν και χρησιμοποιούσαν την Ελλάδα προς όφελός τους (π.χ.’’Κραυγή περί Δικαίου’’ και ‘’Η Πόλη’’). Κατακεραυνώνοντας ταυτόχρονα τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που επί της ουσίας, με την στάση του, υποστήριξε την εισβολή δυνάμεων της Αντάντ στον Πειραιά το 1916, οι οποίες στην αρχή αποκρούστηκαν άμεσα από τις δυνάμεις των πρωτοφασιστών Επιστράτων (βλέπε τα τρία ειρωνικά και ομότιτλα αντιβενιζελικά ποιήματα με τον χαρακτηριστικό τίτλο ‘’Ο Μεσσίας’’). 

Ενώ δεν διστάζει να κατηγορήσει την προγονοπληξία ως μορφή ψυχικής στειρότητας και μη πραγματικής υπηρεσίας στον Ελληνισμό και στην κοινοτική αρετή του :«Ο ένας για όλους, όλοι υπέρ του ενός», όπως χαρακτηριστικά μας περιγράφει στο ποίημά του ‘’Ο Ελληνισμός’’! Εξάλλου για αυτόν «Πατρίδα κάνει μόνο η Αρετή..» και «ούτε εθνισμός εισάγεται με κλύσματα», όπως μας αναφέρει στο ‘’Ποίημα Παιδευτικόν’’. Οπότε δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ήταν κατά της Μεγάλης Ιδέας του Ελληνισμού, αλλά ότι ήταν κριτικός προς τους διάφορους απλοϊκούς ψευτο - ‘’πατριώτες’’, που με την στάση τους δεν υπηρετούσαν τίποτα ουσιαστικό (βλέπε ποίημα ‘’Ο μοχθηρός ψευδοφιλόπατρις’’).

Έχοντας μια αριστοκρατική οπτική περί Αναρχίας, όπως μας λέει ο ίδιος : «Η Αναρχία είναι άκρατος Αριστοκρατία», δεν δίστασε να εκφράσει την μομφή του στην άρνηση της φιλοπατρίας, θέλοντας να την συνταιριάξει με αυτό που ονόμαζε ‘’κοσμοπολιτισμό’’, όπως αναφέρει σε μια  επιστολή προς τον φίλο του Ανδρέα Μομφεράτο, στις 12 Ιουλίου του 1876. Με αυτήν την λέξη εννοούσε την συνολική εξέλιξη και σύμπνοια της ανθρωπότητας, αλλά χωρίς να επιθυμεί την απώλεση των επιμέρους ταυτοτήτων, όπως αντίθετα επιθυμούν οι σύγχρονοι φιλελεύθεροι  και οι … ελευθεριακοί ‘’επαναστάτες’’..

Έτσι δεν είναι τυχαίο ότι περιγράφηκε στον ‘’Νουμά’’ από τον Χ. Αντωνάτο, σε άρθρο του τελευταίου το 1920, κατά λέξη, ως : «κράμα περίεργο σοσιαλιστή, αναρχικού, εθνικόφρονα»! Είναι γεγονός βέβαια πως δεν αποτέλεσε, εν τέλει, κάποιο ‘’κράμα’’ και μάλιστα ‘’περίεργο’’, αλλά μια αριστοκρατική και επιλεκτική φύση που απέφευγε τον σύγχρονο κόσμο, όπως χαρακτηριστικά περιέγραψε ταπεινά τον εαυτό του στον Κωστή Παλαμά : «Μα εγώ είμαι έρημου βράχου μια βρυσούλα,/που έρημη ρέει σ’ έρημο γιαλό..»(‘’Εις τον Ποιητή Παλαμά’’).

Δεν ήταν λοιπόν μια ακαλλιέργητη στρατευμένη φιγούρα των γραμμάτων, αλλά όντας Ιδεαλιστής και Λάτρης του Ωραίου δεν δίστασε να συνταιριάξει αυτά, που για κάποιους μονολιθικούς φάνταζαν και φαντάζουν αντίρροπα ...

9 σχόλια:

  1. Ανώνυμος13/12/19 6:04 μ.μ.

    Οπα φίλε το άρθρο φασκει και αντιφασκει ναι οι αναρχικοί είχαν πατριωτικά αισθήματα άλλα πότε ενας αναρχικός δεν υποστήριζε την μεγάλη ιδέα δηλαδή ενα μεγάλο ελληνικό κράτος στο τέλος εσείς θα πειτε οτι οι αναρχικοί υποστήριζαν την βυζαντινή αυτοκρατορία ο πατριωτισμός των αναρχικών είναι μια αγνή αγάπη (μιλαω για τους πρώτους αναρχικούς και όχι για τους σημερινούς τα παιδιά του σορος) για την πατρωα γη οχι ενα ελλαδικο κράτος ειναι σα να μου λες οτι οι εθνικοαναρχικοι υποστηριζουν την μεγάλη βρετανια έλεος κοινοτισμός σημαίνει όχι κράτος άρα δεν μπορει να είσαι αναρχικός και υποστηρίζεις το κράτος εσεις στο τελος θα πείτε οτι οι αναρχικοί υποστήριζαν το μεταξικο καθεστώς στο τελος εσεις θα πειτε οτι οι αναρχικοι πολέμησαν στην μικρασιατική εκστρατεια και οι επιστρατοι ηταν βασιλόφρονες αρα σιγουρα δεν ηταν αναρχικοί αριστοκρατία σημαίνει μοναρχία άρα είναι αδύνατον να πιστεύει ενας αναρχικός στην μοναρχία ε στο τέλος θα ακούσω ότι οι αναρχικοί στηρίζουν national front.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος13/12/19 6:18 μ.μ.

    http://www.makeleio.gr/wp-content/uploads/2017/07/megaliellada.jpg

    Με λίγα λογία ο Άβλιχος υποστήριζε αυτό εδώ το ελλαδικό κράτος συγνώμη άλλα το θεωρό αδύνατο να υποστήριζε την μεγάλη ελλαδα διότι πως να το κάνουμε είναι ιμπεριαλιστικό άλλο η αγνή αγάπη για την πατρώα γη δηλαδή για την γη των προγόνων του κάθε λάου και άλλο να υποστηρίζεις ενα μεγάλο ελλαδικό κράτος ελπίζω ο αρθρογράφος να μπερδεύτηκε και να μην το κάνει σκόπιμα δεν νομίζω να έχει διαβάσει πότε του το εθνικοαναρχικο μανιφέστο ο αρθρογράφος.

    http://www.national-anarchist.net/2010/09/national-anarchist-movement-manifesto_18.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμος13/12/19 8:34 μ.μ.

    Το άρθρο έχει να κάνει με τις ιδέες ενός συγκεκριμένου προσώπου.. Δεν χρειάζεται να ειπωθεί κατι άλλο.Αναλύσεις γενικά περί αναρχίας και έθνους θα γίνουν εκτενέστερα στο μέλλον...
    Κωνσταντίνος Σπέρας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ανώνυμος13/12/19 10:41 μ.μ.

    Ενα τελευταίο ένας εθνικοαναρχικος μπορει να είναι παραδοσιοκρατης και εννοείται οι εθνικοαναρχικοι πιστεύουν στην φυλή άλλα με την καμιά κράτιστες ούτε πιστεύουν στην λευκή ανωτερότητα αφού στης ομάδες εθνικοαναρχικων έχει ανθρώπους από όλο τον κόσμο και από όλες της φυλές που πιστεύουν σε ένα εθνικό κοινοτικό τρόπος ζωής κάλο βράδυ και ο αρθρογράφος ας διαβάσει το μανιφέστο.

    http://4.bp.blogspot.com/-XBqWPy6Z8SM/VVxi98F6VFI/AAAAAAAADcA/CI4ZteuKRBs/s1600/1380743_711776822184179_1948114067_n.jpg

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος14/12/19 4:31 μ.μ.

    Έχω διαβάσει το μανιφέστο όπως και πολλά κείμενα καθώς και άλλα βιβλία του Southgate- αν και ο τελευταίος δεν είναι κανένας γκουρου ή προφήτης ούτε όλα εξηγούνται με γνώμονα τα κείμενα του (καθώς και των άλλων συνεργατών του) εκτός και αν είμαστε τίποτα αρχειομαρξιστες. Αυτό δεν έχει καμία σημασία και ουσία όμως με το άρθρο( μιλάμε για τον 19 αιώνα).. Ο Άβλιχος δεν έγραψα πουθενά οτι ηταν υπέρ της ανωτερότητας της λευκής φυλής ή κάτι τετοιο(εξου και η διάθεση συνταιριασμου εκ μέρους του φιλοπατρίας και ""κοσμοπολιτισμου"". Οι αναφορές μου είναι προσεγμένες - άλλο θέλω το μεγαλείο του ελληνισμού και άλλο θέλω μεγάλο αστικό κράτος, αυτό έχει να κάνει εξάλλου με την ιδιαιτεροτητα της ελληνικής περίπτωσης που πέρασε γρήγορη αστικοποιηση λόγω οθωμανικης κατοχης και η ουσία της ταυτίστηκε με τον πόλεμο κατά της δεσποτικης ανατολής και της υποδουλωσης σε αυτην. Επίσης με τον όρο Εθνικοαναρχικος μπορώ να περιγράψω σε μέσες άκρες αρκετές πρώιμες και μπερδεμένες μορφές οι οποίες μπορεί να μην βρίσκονται στα αγγλικά και εμπειρικά "πρότυπα"αντίληψης και ανάλυσης του Troy αλλά έχουν κοινά στοιχεία σύζευξης με τον όρο σε μεγάλο βαθμο..Συστήνω στον σχολιαστή να διαβάζει τα κείμενα προτού σχολιάσει καθώς και να διαβάσει τα ίδια τα γραπτά του Άβλιχου.
    Κωνσταντίνος Σπέρας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος17/12/19 1:11 π.μ.

    Δεν θεοποίησα τον troy πουθενα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμος29/12/19 5:01 μ.μ.

    Δεν υφίσταται η αναρχία, διότι τα πάντα έχουν μία αρχή και ένα τέλος.

    Π.χ. Μία αναρχική ομάδα ξεκινάει τη δράση της,η δράση της έχει μία αρχή,η ίδια η ομάδα έχει μία αρχή, έχει επίσης για την δράση της μία αιτία συνεπώς και μία ιδέα,η ιδέα φέρνει την αρχή της αιτίας και η αιτία την αρχή της δράσης όλα έχουν μία αρχή, το τέλος αργά ή γρήγορα έρχεται με διάφορους τρόπους,ο βασικός είναι ο θάνατος, άρα έχουμε και το τέλος...

    Ζούμε και πεθαίνουμε, ζωή και θάνατος, ΑΡΧΉ ΚΑΙ ΤΈΛΟΣ.

    Με απλά λόγια δεν υπάρχει αναρχία..
    Ξανασκέφτητε αυτό πρίν συνδέσετε κάποια σπουδαία ιδέα με την αναρχία..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ανώνυμος31/12/19 12:57 π.μ.

      Η αναφορά έγινε αυστηρά με βάση τα ιστορικά βιογραφικά δεδομένα του ίδιου του προσώπου. Δεν γίνεται προσπάθεια ταύτισης, γιατί Κοσμοθεωρητική βάση δεν υπάρχει στο φαινόμενο της Αναρχίας, ως ουτοπικής πολιτικής ιδεολογίας, αλλά από την άλλη δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε την περίπτωση αυτή ενός ανθρώπου που μιλούσε στα ποιήματα του για το μεγαλείο της φυλής και τα πεπρωμένα του Ελληνισμού, έχοντας μια αριστοκρατική οπτική στην οποία και προσαρμόζει την αποδοχή που είχε σε αξιώματα του ιστορικού αναρχισμού, μπακουνικού τύπου μάλιστα -όχι αντιφασιστικές ονειρώξεις
      Κωνσταντίνος Σπέρας

      Διαγραφή
  8. θα ανεβάσεις και άλλα τέτοια άρθρα?

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Για να επικοινωνήσετε άμεσα με την συντακτική ομάδα μας καθώς και για συνεργασία στην αρθρογραφία, νέες κυκλοφορίες βιβλίων και περιοδικών, ενημέρωση σχετικά με νέα ιστολόγια, απορίες, διαφωνίες, μουσικά νέα ή labels, ομιλίες και εκδηλώσεις, προτάσεις στην ηλεκτρονική μας διεύθυνση: blackmilitiagr@gmail.com

Η συντακτική ομάδα δημοσιεύει άμεσα κάθε σχόλιο. Ωστόσο δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή.

Σχόλια με ύβρεις διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.

Ο κάθε αναγνώστης μπορεί να εντοπίζει τη θεματική περιοχή που τον ενδιαφέρει από το πλαίσιο δεξιά του ιστολογίου που αναγράφονται στο μενού αρχειοθέτησης ιστολογίου.

Οι διαχειριστές δεν πρόκειται να απαντήσουν σε υβριστικά ή προβοκατόρικα σχόλια ή σε ερωτήσεις που οι απαντήσεις δόθηκαν ή θα δοθούν σε άρθρα της.

Απαντήσεις θα υπάρξουν μόνο αν κριθεί απαραίτητο αναλόγως την περίπτωση και σύμφωνα με τους κανόνες λειτουργίας στην ενότητα «Μια υπενθύμιση προς τους αναγνώστες» που θα πρέπει να διαβαστεί ΠΡΩΤΑ πριν υπάρξει επικοινωνία.

Τα σχόλια που θα είναι άσχετα με την κύρια ανάρτηση θα διαγράφονται πλην εξαιρέσεων.

Σχόλια που θα προσπαθούν να δώσουν πληροφορίες σε ιδεολογικούς εχθρούς και στο ανθελληνικό κράτος θα διαγράφονται επίσης.

Σχόλια που θα είναι σε ευγενικά πλαίσια ακόμη και αυτά με αυστηρή κριτική προς την συντακτική ομάδα ή άλλες αυτόνομες και ανένταχτες ομάδες και πολιτικές κινήσεις θα εγκρίνονται αν αυτά συνεισφέρουν στην ενδυνάμωση της κινηματικής δυναμικής.

Τα σχόλια σας να είναι MONO σχετικά με το θέμα, περιεκτικά και ευπρεπή.

Για την καλύτερη επικοινωνία δώστε κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Διαφημιστικά σχόλια ΔΕΝ δημοσιεύονται.

Επειδή ΔΕΝ υπάρχει η δυνατότητα διόρθωσης του σχολίου σας παρακαλούμε μετά την τελική σύνταξή του να ελέγχεται.

Προτιμάτε την ελληνική γραφή κι όχι την λατινική (κοινώς greeklish). Πολύ σημαντικό είναι να κρατάτε προσωρινό αντίγραφο του σχολίου σας ειδικά όταν είναι εκτενές διότι ενδέχεται να μην γίνει δεκτό από την Google (λόγω μεγέθους) και θα παραστεί η ανάγκη να το σπάσετε σε δύο ή περισσότερα.

Το σχόλιο σας θα δημοσιευθεί, μετά από έγκριση των διαχειριστών. Υβριστικά, ειρωνικά, συκοφαντικά, μη ευπρεπή και προπαγανδιστικά σχόλια θα διαγράφονται ή ΔΕΝ θα δημοσιεύονται.

Οι αναρτήσεις δεν είναι απαραίτητο να εκπροσωπούν το σύνολο της συντακτικής ομάδας.

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των άρθρων με μόνη προϋπόθεση να υπάρχει αναφορά στην πηγή.