Συνέντευξη του Michel Koeniguer: «Το Βερολίνο θα γίνει ο τάφος μας»

 

Συνέντευξη του Michel Koeniguer, του σπουδαίου Γάλλου καλλιτέχνη των κόμικς που δυστυχώς πέθανε μόλις πριν λίγους μήνες. 

Πολεμικός ανταποκριτής αλλά και παθιασμένος με τον σχεδιασμό ιστοριών πολέμου και ηρωισμού, αφηγείται σε ένα υπέροχο comic art book τον αγώνα των Γάλλων εθελοντών της Μεραρχίας των «SS Καρλομάγνος» στο Βερολίνο το 1945. 

Των τελευταίων Ευρωπαίων «Σπαρτιατών» που έπεσαν μαχόμενοι και επέλεξαν με πλήρη συνείδηση τον τάφο τους, για να έρθει ένας κόσμος ερειπίων να στηθεί πάνω στους θυσιασμένους για την Ιεραρχία, την Πίστη και την Νέα Ευρώπη. 

77 χρόνια μετά επιλέξαμε με αυτή την διαφορετική ματιά να τιμήσουμε την μνήμη εκείνων, ενώ τις μέρες αυτές έρχεται αναπόφευκτα στο νου μας και η υπεράνθρωπη αντίσταση των Ουκρανών συναγωνιστών στα έγκατα της γης στην Ελληνική Μαριούπολη, οι οποίοι με την σειρά τους επέλεξαν τον δικό τους τάφο.

 Η ιστορία έχει καταγράψει ότι τότε στην πλειοψηφία τους ήταν φασίστες χριστιανοί και εργάτες οι τελευταίοι υπερασπιστές του Βερολίνου, και σήμερα είναι φασίστες χριστιανοί και εργάτες οι τελευταίοι υπερασπιστές στο εργοστάσιο της μεταλλουργίας Azovstal. 

Και τότε λίγοι εναντίον πολλών, όμως όλοι υπέρ των βωμών και των εστιών και σήμερα λίγοι εναντίον πολλών, πάλι όλοι υπέρ των βωμών και των εστιών!

Μετάφραση: Nero Valois

link: Βερολίνο 1945: Βουδιστές μοναχοί υπερασπίζονται τον Εθνικοσοσιαλισμό «Οι άνθρωποι με τα πράσινα γάντια»

Ναι, υπήρχε ένα τμήμα Γάλλων εθελοντών στα Waffen SS. Πρώτα θα ονομαστεί Frankreich από το LVF και μετά το 1933 Waffen - Grenadier - Division der SS Charlemagne. 

Είναι το τέλος του που αφηγείται ο Michel Koeniguer στο comic άλμπουμ του, «Το Βερολίνο θα είναι ο τάφος μας» που κυκλοφορεί σήμερα από την Paquet. Θα είναι ένα έργο με τρεις τόμους. 

Ο «Καρλομάγνος», ή ότι απομένει από αυτόν, ένα Τάγμα (σ.μ. Oμάδα Μάχης κατά την Γερμανική στρατιωτική ορολογία) θα πολεμήσει μέχρι το τέλος στα ερείπια του Βερολίνου τον Απρίλιο και τον Μάιο του 1945, κοντά στο καταφύγιο του Χίτλερ. 

Ο Koeniguer επαναλαμβάνει λεπτομερώς το ταξίδι αυτών των ανδρών που δεν έχουν τίποτα άλλο να χάσουν. Με ένα μυθιστορηματικό τρόπο αλλά πάντα βασισμένο σε ακριβή δεδομένα. Ένα πραγματικό έργο ιστορικής ανασυγκρότησης ενός «ταμπού», περίπλοκου και άγνωστου επεισοδίου της Ιστορίας μας. 

Ο Michel Koeniguer μίλησε ελεύθερα στο ligneclaire.info. 

Συνέντευξη στον Jean - Laurent TRUC.

Ερώτηση: Michel Koeniguer, γιατί αυτή η επιλογή να αφηγηθείτε το τέλος της μεραρχίας Charlemagne, των SS των Γάλλων εθελοντών, παγιδευμένων στο Βερολίνο το 1945;

Απάντηση: Ήξερα καλά το θέμα και είχα διαβάσει το βιβλίο του Jean Mabire, ένα κλασικό έργο πάνω στο θέμα. Και μου ήρθε η ιδέα όταν έκανα το Misty Mission. Αναρωτήθηκα πότε ένας μαχητής θα μπορούσε να είναι περισσότερο στο τέλος της μοίρας του. Το να βρίσκεσαι στο Βερολίνο το 1945 στα SS ήταν ότι χειρότερο για το μέλλον κάποιου .

Ερώτηση: Είναι κάτι που συνέβη, αλλά συχνά επισκιαζόταν και ασκήθηκε βέτο στην αφήγηση του. Έχει έντονη πολιτική χροιά η ιστορία του «Καρλομάγνου»;

Απάντηση: Πάντα έτσι είναι. Σήμερα είναι χειρότερα. Στη δεκαετία του 1960, υπήρχε μια ορισμένη μορφή συμφιλίωσης, ιδιαίτερα όταν επρόκειτο για τους Γάλλους που συμμετείχαν στο πλευρό του Γερμανικού στρατού, συμπεριλαμβανομένου του LVF. Στην Ταξιαρχία Frankreich και μετά στον «Καρλομάγνο», ήταν κρυμμένο κάτω από ένα μολυβένιο τσιμεντοκονίαμα. Στη Γαλλία όλα είναι πολιτικά. Επιμένω σε ένα ιστορικό γεγονός. Τώρα υπάρχει η πολιτική ορθότητα που σκοτώνει την κάθε  συζήτηση.

Ερώτηση: Υπογράφετε έναν ακριβή απολογισμό της ιστορικής πραγματικότητας. Ήταν για τους τελευταίους που πολέμησαν στο Βερολίνο το 1945. Προσθέτεις λίγο ρομαντισμό σε αυτό.

Απάντηση: Από την πλευρά μου, φυσικά, δεν υπάρχει πολιτική προκατάληψη. Πρώτα τα γεγονότα. Μερικοί από τους χαρακτήρες μου είναι εμπνευσμένοι από ανθρώπους που υπήρξαν. Άλλοι όχι. Προσθέτω ρομαντισμό γιατί δεν είναι ντοκιμαντέρ αλλά μια ιστορία σε πολύ ακριβείς ιστορικές βάσεις για την εξέλιξη των γεγονότων.

Ερώτηση: Παραμένετε στην πορεία του «Καρλομάγνου» με υπενθυμίσεις ονομάτων της «συνεργασίας», Darnand, Lafont.

Απάντηση: Ναι, γιατί υπάρχουν πολιτοφύλακες που ενσωματώθηκαν στον «Καρλομάγνο» μετά την απόβαση στη Νορμανδία. Στον πρώτο τόμο δεν υπάρχει μεγάλη αναφορά εκτός από έναν τύπο από τη Νότια Γαλλία, τον Κρίστιαν. Στη συνέχεια θα επιστρέψει στην περίοδο της Κατοχής.

Ερώτηση: Είχες πολλές πηγές;

Απάντηση: Ναι, εκτός από τον Mabire που περιγράφει τα γεγονότα ώρα με την ώρα, είχα και άλλες μαρτυρίες όπως το Combats pour l' honneur.

Ερώτηση: Έχουν απομείνει αρχεία;

Απάντηση: Όχι, μόνο βιβλία με μαρτυρίες. Τίποτα στα επίσημα αρχεία. Ίσως στη Ρωσία. Μαζί τους ήταν ένας φωτογράφος, ένας Νορβηγός από τη Μεραρχία SS Nordland στην οποία ήταν προσκολλημένοι οι Γάλλοι. Δεν είναι γνωστό τι απέγιναν οι φωτογραφίες.

Ερώτηση: Ποιοι είναι οι  αριθμοί για τον «Καρλομάγνο»;

Απάντηση: Στο Βερολίνο φτάνουν τους 300. Στο τέλος 30 αιχμαλωτίζονται από τους Ρώσους. Ο ακριβής αριθμός των επιζώντων πρέπει να ανέλθει σε λιγότερους από χίλιους από τους 7 έως 8000 άνδρες. Είναι πολύ διασκορπισμένοι σε διάφορες τοποθεσίες μάχης. Θα ακολουθήσουν τις πεποιθήσεις τους. Όταν συνειδητοποιούν κατά την άφιξη τους βόρεια του Βερολίνου ότι δεν θα υπάρξει ενίσχυση, καταλαβαίνουν. Ενώ περίμεναν ενισχύσεις. Με την ιδέα ότι οι Σύμμαχοι επρόκειτο να τους βοηθήσουν να απωθήσουν τους Ρώσους. 

Αυτό συμμεριζόταν και μέρος του Γερμανικού στρατού. Αλλά ο Πάττον δεν του επιτράπηκε τελικά να πάει στο Βερολίνο. Το Βερολίνο ήταν για τους Ρώσους ενώ ο Τσόρτσιλ ήταν πεπεισμένος αντικομμουνιστής. Είχε σχεδιαστεί ένα Γερμανικό σχέδιο επανεξοπλισμού. Αλλά για τον «Καρλομάγνο» δεν υπήρχε πλέον καμία λύση παρά μόνο να παλέψει μέχρι το τέλος.

Ερώτηση: Ο «Καρλομάγνος» σχηματίζει ένα πολύ ετερογενές περιβάλλον.

Απάντηση: Ναι, είναι μια περίεργη μίξη. Είχαν παλέψει για να στρατολογηθούν στη Γαλλία. Μετά τις 6 Ιουνίου μεταφέρθηκε εκεί η Πολιτοφυλακή (Milice). Αυτό δημιουργεί δυσφορία με τα πρώην μέλη του LVF ή τους πρώτους νεοσύλλεκτους στα Waffen SS. Υπάρχουν πρώην στρατιώτες, άνθρωποι που θέλουν να πολεμήσουν ενάντια στον μπολσεβικισμό. Είναι πλήρως Γαλλική η σύνθεση του. Οι Γερμανοί διαπίστωσαν επίσης ότι υπήρχε υπερβολική πολιτική πίστη  στη Γαλλία.

Ερώτηση: Που δεν έχει καμία σχέση με άλλα σώματα  μας, ακόμα κι αν υπήρχαν κάποιοι Αλσατοί στρατιώτες στα SS;

Απάντηση: Οι Αλσατοί δεν έχουν καμία σχέση με τον «Καρλομάγνο». Το πρόβλημα της Αλσατίας είναι πολύ ιδιαίτερο. Όταν οι Γερμανοί ξέμειναν από άνδρες, πήραν και Αλσατούς με τη βία για τα SS ανακατεμένους με εθελοντές. Όχι πολλούς. (Σημείωση του συντάκτη: διαβάστε το Ταξίδι του Marcel Grob).

Ερώτηση: Το 1945 στο Βερολίνο γίνονται εκτελέσεις;

Απάντηση: Τουλάχιστον για την καταστροφή των Ρωσικών αρμάτων μάχης. Οι άλλοι πάνε στο στρατόπεδο. Δεν έχω κανένα νούμερο. Απελευθερώθηκαν μεταξύ 1947 και 1949. Οι ξένοι βγήκαν πρώτοι από τα Ρωσικά στρατόπεδα.

Ερώτηση: Όταν ο Λεκλέρκ πυροβόλησε τους Γάλλους SS, ήταν άνδρες του «Καρλομάγνου» (Σημείωση του συντάκτη: ποτέ δεν μάθαμε αν η εντολή προερχόταν από αυτόν ή από έναν αξιωματικό του);

"Όταν συνελήφθησαν οι εθελοντές της Charlemagne από τους Αμερικανούς, παραδόθηκαν στους Γάλλους  στρατιώτες. Λίγο πριν εκτελεστούν ο στρατηγός Λεκλέρκ τους ρώτησε γιατί φορούσαν Γερμανικές στολές, του απάντησαν: Εσείς γιατί φοράτε Αμερικανική; "

Απάντηση: Ναι, μια απομονωμένη μονάδα σίγουρα μετά τις μάχες στην Πομερανία.

Ερώτηση: Πού βρήκατε όλη την τεκμηρίωση για το Βερολίνο;

Απάντηση: Γενικά, είχα τα ονόματα των δρόμων όπου είχαν περάσει, εκτός από το ότι η καταστροφή ήταν τρομερή, μεταξύ άλλων σημείων στα βόρεια της πόλης όπου έφτασαν. Δεν ήταν εύκολο. Στο Βερολίνο εξακολουθούν να υπάρχουν σήμερα τοίχοι γεμάτοι σφαίρες. Οι τελευταίες μάχες γίνονται στα κεντρικά γραφεία της Luftwaffe και αρνούνται να παραδοθούν.

Ερώτηση: Εργαστήκατε  με ένα συγκεκριμένο τρόπο;

Απάντηση: Σκεφτόμουν το σενάριο για πολύ καιρό. Ήθελα να είμαι σίγουρος για τον εαυτό μου, να είναι άψογο το υπόβαθρο σε εξοπλισμό, στολές. Στο επίπεδο του σχεδίου, μολύβι, ινδικό μελάνι σε σχήμα 42 επί 59 cm. Λόγω των λεπτομερειών. Η διπλή σανίδα μπροστά από το δημαρχείο. (τέλος της σημείωσης του συντάκτη του άρθρου). Έκανα το κτίριο στο Μπρίστολ, πρόσθεσα δεξαμενές και ειδώλια στο 1/72. Έβγαλα φωτογραφία για να πάρω βάση και μου πήρε δέκα μέρες. Το χρώμα βρίσκεται στον υπολογιστή και ο Olivier Speltens το ολοκλήρωσε.

Ερώτηση: Πώς πιστεύετε ότι θα γίνει δεκτό το θέμα;

Απάντηση: Έχω ήδη με αυτόγραφο την deluxe έκδοση σε ασπρόμαυρο με μπόνους. Θα δούμε μετά το καλοκαίρι. Οι άνθρωποι που γνωρίζουν την ιστορία ενδιαφέρονται και άλλοι μαθαίνουν. Τίποτα περισσότερο.

Ερώτηση: Δεν υπήρχε ελπίδα για αυτούς τους Γάλλους, αυτούς τους χαμένους στρατιώτες του «Καρλομάγνου»;

Απάντηση: Όχι. Η υπεράσπιση του Βερολίνου ήταν απατηλή. Το βλέπουμε στην ταινία «Η Πτώση» και ο Χίτλερ παίζει σε χάρτη με μονάδες που δεν υπάρχουν πια. Οι Βερολινέζοι τους παίρνουν τηλέφωνο για τις περίφημες υποσχόμενες ενισχύσεις. Και αυτοί οι ίδιοι Γερμανοί μιλούν ελάχιστα για τις ξένες μονάδες που υπερασπίστηκαν την πόλη, για τους Γάλλους, τους Ισπανούς, τους Νορβηγούς, που χάθηκαν στη μάχη. Θα υπάρξουν τρία άλμπουμ και ετοιμάζω ένα σενάριο για τις μάχες στα τέλη του 1944. Δεν συζητήθηκε πολύ γιατί τότε ήμασταν συγκεντρωμένοι  ταυτόχρονα στην επίθεση των Αρδεννών.