Ο Dante Alighieri, o γνωστός μας Δάντης.

 

γράφει ο Κωνσταντίνος Μποβιάτσος

Σαν σήμερα ακριβώς πριν 700 χρόνια πέθανε ο Dante Alighieri, o γνωστός μας Δάντης.

Ήταν κάποτε  τα χρόνια κατά τα οποία ο Arturo Reghini (φιλόσοφος, μαθηματικός και εσωτεριστής), και ο Julius Evola συνδύασαν τα πολιτικά τους οράματα με τους στίχους του Δάντη. Ο Reghini ήταν στον απόηχο των «αποστόλων» της Αναγέννησης που είχαν προσπαθήσει να σηκώσουν το πέπλο της αλληγορίας του Δάντη: ο πρώτος ήταν ο Gabriele Rossetti, μετά ο Pascoli θα δοκιμάσει τις δυνάμεις του. Αλλά ο Reghini υπερέβαλε αντικειμενικά, φαντασιωνόταν έναν παγανιστή Δάντη πίσω από τη λατρευτική μυθοπλασία.

Στην πραγματικότητα ο Δάντης ήταν παγανιστής και χριστιανός: ότι η ηθική δομή του κόσμου του ήταν αγκυροβολημένη στις τρεις θεολογικές αρετές της χριστιανικής πίστης είναι προφανές, αλλά αυτό που καθιστά τον Δάντη θεμελιώδη για την Ιταλική ταυτότητα είναι η αριστοτεχνική του ικανότητα να ανασυνθέτει τα δύο μέρη του πολιτισμού μας: η χριστιανο - μεσαιωνική και η κλασική - αρχαία πλευρά. Το πέρασμα της σκυτάλης από τον Βιργίλιο στην Βεατρίκη είναι σημαντικό ακριβώς για αυτόν τον λόγο. Η ανασύνθεση θα πραγματοποιηθεί, σε διαφορετικές, πιο νατουραλιστικές μορφές, σε μια άλλη στιγμή κορυφώσεως της ιστορίας μας: την Αναγέννηση.

Με αυτή την έννοια ο Δάντης είναι ταυτόχρονα ένας άνθρωπος της παράδοσης (και για αυτό ο Guénon και ο De Giorgio έχουν δίκιο) και ένας άνθρωπος του μέλλοντος. Το έργο του είναι εποικοδομητικό, αυθαίρετο: συμφιλιώνει το παρελθόν της Ιταλίας, εφαρμόζει μια εξαιρετική «εθνική ειρήνη» και δημιουργεί έτσι τα θεμέλια της Ιταλικής παράδοσης. Θέτει τα θεμέλια μιας γλώσσας που προορίζεται να συγκρατήσει ένα έθνος που δεν είχε ενιαία σύνθεση. Και το γεγονός ότι στο δικαστήριο της Νάπολης όπως και στις αίθουσες διδασκαλίας της Βενετίας η επίσημη γλώσσα ήταν η Ιταλική θα πρέπει να κάνει όσους αρνούνται - όπως το φως του ήλιου θα αρνιόταν - να αντικατοπτρίζουν τη δύναμη της Ιταλικής ταυτότητας. 

Η Ιταλία αποτελεί μια μοναδική περίπτωση μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών εθνών με την ενιαία γλώσσα της να μην επιβάλλεται από την πίεση μιας φεουδαρχικής μοναρχίας ή από το βάρος  μιας σύγχρονης εθνικής μοναρχίας. Και αυτό οφείλεται στον Δάντη και στον προβληματισμό των συγγραφέων για το έργο του Δάντη.

Τι έχει να πει ο Δάντης σε εκείνους που στην εποχή μας δένουν ξανά τα νήματα της Ιταλικής ταυτότητας; Ο Δάντης είναι ένα ανεξάντλητο ορυχείο. Ο Rudolf Steiner σημείωσε ήδη ότι οι τρεις εικόνες κατά της κόλασης: ο λύγκας, το λιοντάρι, ο λύκος αντιπροσωπεύουν μια πραγματεία για την ανθρώπινη ψυχή και τις σκοτεινές πλευρές των τριών εσωτερικών ικανοτήτων: σκέψη, αίσθηση και θέληση/επιθυμία.

Η ερώτηση που τέθηκε έτσι θα μπορούσε να προκαλέσει πολλαπλές απαντήσεις, αλλά σε αυτά τα χρόνια της ζοφερής «πολιτικά ορθής» συμμόρφωσης, έρχεται πρώτα στο μυαλό ότι ο Δάντης, με τη θεϊκή του διάθεση, θα μπορούσε να διδάξει στους νέους, τους ελεύθερους ανθρώπους του αύριο, την κυρίαρχη ελευθερία να στείλουν στο διάολο όλα τα ζοφερά υποκείμενα που βιάζουν τις ψυχές μας καθημερινά και στελεχώνουν τις κυβερνήσεις, τα ΜΜΕ την αστυνομία και την δικαιοσύνη, της εποχής μας: από την «κουλτούρα ακύρωσης» στην εφεύρεση φανταστικών ειδών, από την διαμάχη για τις «πολιτιστικές ιδιοποιήσεις» έως τους «κομβικούς αγώνες».

Ο Δάντης αντιπροσωπεύει όλη την Ευρώπη, όπου η Ιταλία τοποθετείτε στην Ευρώπη, αυτήν την Ευρώπη που από την Αρχαία Ελλάδα και την Ρώμη, δημιούργησε την ανεκτίμητη ιστορία της και την κληρονομιά. Από ένα μεγάλο πλήθος μέτριων ανθρώπων σήμερα ο Δάντης είναι ιδανικά καταδικασμένος σε εξορία. Είναι παράνομος. Ένας από εμάς.