Αρνούμαι !

Με αφορμή την υπόθεση Ζαχόπουλου.

της Ευαγγελίας Χροναίου.

Η πόλη είχε ντυθεί τα γιορτινά της χρώματα , γελαστά πρόσωπα περιεργάζονταν τις στολισμένες βιτρίνες των καταστημάτων κρατώντας τις τσάντες με τα λαμπερά δώρα για φίλους και γνωστούς , καλοντυμένοι και απαστράπτοντες νεαροί και μεσόκοποι άνθρωποι απολάμβαναν την χαρούμενη ατμόσφαιρα των εορτών πίνοντας τον αχνιστό καφέ τους σε κάποιο από τα πολυδιαφημισμένα στέκια της περιοχής… Ώσπου μια σκιά πλανήθηκε πάνω από την παραμυθένια πόλη , για να κατακαθίσει στις καρδιές των χαρωπών προσώπων και να παγώσει το χαμόγελό τους – ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού αποπειράθηκε να δώσει τέλος στη ζωή του…

Νέος σχετικά άνθρωπος , υγιής γενικά , με μια αξιοπρεπή οικογένεια , με την πλέον ευπρεπή δουλειά , ευκατάστατος , ευχάριστος και αγαπητός σε όλους , πτυχιούχος του Πανεπιστημίου, άρα άνθρωπος καλλιεργημένος , με πολλές και ισχυρές γνωριμίες και διασυνδέσεις. Συγκέντρωνε όλα τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν την «τέλεια ζωή», κατά τα ήθη του καιρού μας… Κι όμως, προέβη σε αυτό το «απονενοημένο διάβημα». Οι φιλήσυχοι γιορτινοί πολίτες αδυνατούσαν να βρουν την άκρη , ώσπου έμαθαν για την ροζ σχέση του αξιότιμου κρατικού στελέχους με την εμφανίσιμη νεαρή πρώην συνεργάτιδά του. Οι απαντήσεις είχαν δοθεί, και τα απαστράπτοντα πρόσωπα συνέχισαν τις αγορές τους , ψιθυρίζοντας «κρίμα τον άνθρωπο»…

Εικόνες της εποχής μας , του κόσμου μας. Ενός κόσμου που σαπίζει , παρασύροντας στον όλεθρο και τον πλήρη αφανισμό καθετί το ευγενές , το ζωντανό. Ενός κόσμου , που στοχεύει να απαρτίζεται μονάχα από χαρωπούς καταναλωτές που αγωνιούν για την ζωή και την επιβίωση καθενός από τους δεκάδες «Ζαχόπουλους». Και δεν αποτελεί παρά χρέος τιμής για όποιον άνθρωπο θέλει να διάγει τον βίο του με ήθος και αρετή , να ορθώσει το ανάστημά του και να πει το μεγάλο ΑΡΝΟΥΜΑΙ.

Ο Ζαχόπουλος είναι μονάχα ένα απειροελάχιστο ψήγμα της κορυφής του παγόβουνου. Η διαφθορά και η ηθική σήψη είναι έννοιες σύμφυτες με τις ίδιες τις αρχές του καπιταλισμού. Σε ένα σύστημα που αποθεώνει το ατομικό υλικό κέρδος , η όλη διαμόρφωση της κοινωνίας προσανατολίζεται στη γέννηση πτωμάτων επί των οποίων θα πατήσει ο ισχυρότερος , εν προκειμένω ο ανηθικότερος με τις ισχυρότερες επιρροές. Η σημερινή κοινωνία μας απαριθμεί ελάχιστους αληθινά μεγαλοαστούς , που κινούν τα νήματα της εξουσίας , συχνά ευρισκόμενοι μονάχα στα παρασκήνια της πολιτικής ζωής , και μετέρχονται κάθε δυνατό μέσο που αυτή η εξουσία τους παρέχει, προκειμένου να διατηρήσουν αλώβητα τα συμφέροντα της τάξης τους και να γιγαντώσουν τα κέρδη και την επιρροή που ασκούν στη μάζα μέσω των μαριονετών που δρουν στο πολιτικό προσκήνιο.

Στον αντίποδα , κινείται η μεγάλη μάζα των σύγχρονων προλεταρίων , των μισθωτών , των απελπιστικά πολυάριθμων μικροαστών , των τραγικά υπεράριθμων χαμηλόβαθμων κρατικών υπαλλήλων , των ολοένα και περισσότερων ανέργων , των συνταξιούχων που με δυσκολία εξασφαλίζουν ακόμη και τα αναγκαία για την επιβίωσή τους - η Ελλάδα της αυγής του 21ου αιώνα. Η μάζα αυτή δυνητικά αποτελεί κίνδυνο για τους ολίγους , εφόσον αποκτήσει ταξική συνείδηση.

Το παιχνίδι επομένως παίζεται στο πεδίο της ιδεολογικής προπαγάνδας – το σύστημα μπορεί να κερδίσει μονάχα αν στρέψει τις υπό εκμετάλλευση παραγωγικές του μονάδες στην άγνοια , την απαξίωση κάθε ανώτερης ιδέας , την αδιαφορία για κάθε πιθανό αγώνα , και την πεποίθηση ότι μπορούν να εισέλθουν κι εκείνοι στο club των ισχυρών , αρκεί να αδικήσουν άλλους αξιότερους , να γλείψουν μεταφορικά ή και κυριολεκτικά τους κατέχοντες «ευαίσθητα» πόστα , να μετατραπούν σε λακέδες της εξουσίας ή άλλων μεγαλύτερων λακέδων της εξουσίας , ώστε να κερδίσουν κι εκείνοι με τη σειρά τους κάποιο ευαίσθητο πόστο, που θα τους εξασφαλίσει άνομα κέρδη.

Η αρρωστημένη αυτή νοοτροπία έχει διαποτίσει την συντριπτική πλειοψηφία των σημερινών πολιτών – από τον φουκαρά της διπλανής πόρτας που γονατιστός παρακαλάει κάποιο χαμερπές σκουλήκι να μεσολαβήσει για να διοριστεί το παιδί του στο δημόσιο , μέχρι τον Ζαχόπουλο , τον κάθε Ζαχόπουλο, που αποκτά υπεραρμοδιότητες και διαχειρίζεται το δημόσιο χρήμα των φορολογουμένων συμπολιτών του, κατά τρόπο που να καταλήγει στην τσέπη του ίδιου και των παρατρεχάμενών του. Για να κερδηθεί όμως το παιχνίδι από την πλευρά του συστήματος απαιτήθηκε και απαιτείται μεθοδική δουλειά στην διαπαιδαγώγηση των «πληβείων».

Η παιδεία απογυμνώθηκε από την διδασκαλία κάθε ιστορικού παραδείγματος αυταπάρνησης , ηρωισμού και γενναιότητας , αποκαθάρθηκε από την μεταλαμπάδευση ιδανικών κοινωνικών και εθνικών ( καθότι ο καπιταλισμός εξυπηρετείται πολύ καλύτερα όταν τα αντικείμενα εκμετάλλευσης είναι όμοιες μονάδες ενός ομογενοποιημένου χυλού , χωρίς ταξική συνείδηση και χωρίς διακριτικά , εθνικά και φυλετικά ) , φόρεσε το προσωπείο της «ανθρωπιάς» και της «προόδου» και συνέχισε το προαιώνιο έργο της – αυτό της συστεμικής προπαγάνδας, που προπαρασκευάζει πολίτες ανώδυνους, πρόθυμους να διαιωνίσουν την σαθρή κατάσταση που παρέλαβαν και να την παραδώσουν ακόμη πιο σαθρή…



Αυτή είναι η κοινωνία μας. Η κοινωνία που παράγει μερικές δεκάδες Ζαχόπουλων και πολλές χιλιάδες επίδοξων Ζαχόπουλων. Άρρωστη σε κάθε της έκφανση. Αναδίδει τη δυσωδία του ψοφιμιού και την διαχέει ολόγυρα , χιλιόμετρα μακριά, για να τρυπήσει κάθε ρουθούνι και να ζαλίσει κάθε μυαλό. Είναι πολύ διαπεραστική αυτή η βρωμιά , τρυπώνει ακόμη και σε σπίτια κλειδαμπαρωμένα – εκεί όπου θα περίμενε κανείς να βρει ένα ασφαλές καταφύγιο. Κι έτσι , από στόματα που προορίζονταν να εκφέρουν κάτι θαυμάσιο , γιατί τα λόγια θα διατύπωναν τις σκέψεις ανυπόταχτων μυαλών και θαρραλέων ψυχών, ακούγονται μονάχα κεκαλυμμένοι ύμνοι στο ίδιο το σύστημα. Συχνά, βέβαια, τέτοιες απόψεις αποτελούν πράγματι διολίσθηση μιας κατά τα άλλα ευγενούς προσωπικότητας, με φωτεινές προθέσεις και σπουδαίο όραμα – δεν παύουν όμως να είναι εν τέλει επικίνδυνες.

Δεν μπορείς να καταφέρεσαι εναντίον ενός μηχανισμού, αλλά να εκθειάζεις τα γρανάζια που τον αποτελούν – δεν μπορείς να μισείς έναν αφέντη αλλά να λατρεύεις τους φρουρούς και τους υπηρέτες του. Είτε πρόκειται για συστεμική προπαγάνδα που πρόστυχα περιενδύεται έναν μανδύα υψηλών αξιών , είτε για αφελές αποτέλεσμα παραστρατήματος και πλύσης εγκεφάλου, παραμένει πάντοτε ολέθριο και μοιραίο να εξυμνώνται μηχανισμοί του χυδαίου καπιταλισμού ( είτε πρόκειται για παρελθόντες ηγέτες και θεσμούς που έμμεσα ή άμεσα εξυπηρέτησαν το κεφάλαιο , είτε για σημερινά μαντρόσκυλά του, όπως π.χ αστυνομία ) από ανθρώπους που θεωρούν πως πολεμούν το σύστημα, άλλοτε ψευδεπίγραφα κι άλλοτε αυθεντικά. Στην δεύτερη περίπτωση μάλιστα το κρίμα είναι μεγαλύτερο – γιατί πρόκειται για ανθρώπους με γενναία καρδιά και με ατσάλινη θέληση , και είναι πάντα λυπηρό να βλέπεις να οδεύουν προς τον χαμό τέτοιοι ωραίοι άνθρωποι.

Κι όμως, υπάρχει ελπίδα. Πάντα υπάρχει ελπίδα. Σιγοκαίει στις καρδιές εκείνων που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, λένε το μεγάλο Αρνούμαι στις προσταγές του σύγχρονου κόσμου. Που δεν υποκύπτουν στους πειρασμούς του κέρδους, που δεν λυγίζουν υπό το βάρος της ευτέλειας που κατακλύζει το περιβάλλον τριγύρω τους, που λαβώνονται κάποιες φορές από την διάψευση όσων εμπιστεύτηκαν αλλά δεν λιποτακτούν , που δεν ορρωδούν ακόμη και προ του πλέον απροσμάχητου εχθρού (τέτοιος είναι δυστυχώς ο εχθρός μας σήμερα) , μα αποδεικνύονται πρόθυμοι να υπηρετήσουν επάξια όσα επιτάσσει ο κώδικας ηθικής όσων έγραψαν φωτεινές σελίδες στην ιστορία.

Σιγοκαίει στις καρδιές εκείνων που πετούν κόντρα στο ρεύμα , με πλήρη συναίσθηση του κινδύνου αλλά , κυρίως , του χρέους τους απέναντι σε όσα πιστεύουν. Εκείνων που βαδίζουν «όρθιοι και μόνοι, μες στη φοβερή ερημία του πλήθους». Είναι λίγοι. Ελάχιστοι. Αρκετοί όμως για να αποτελέσουν τη μαγιά και να κρατήσουν ζωντανή την ελπίδα – ίσως να είναι αρκετοί και για να τα καταφέρουν.

Όσο υπάρχει έστω κι ένας άνθρωπος που δεν εφησυχάζει μα αγωνίζεται, υπάρχει ελπίδα. Όσο υπάρχει έστω κι ένας άνθρωπος που δεν εφησυχάζει μα αγωνίζεται, έχεις χρέος να αγωνίζεσαι στο πλευρό του. Ακόμη κι αν τα σημάδια είναι δυσοίωνα. Ακόμη κι αν ο άνεμος είναι ενάντιος. Έχεις χρέος να προσπαθήσεις, να παλέψεις με όποιον τρόπο μπορείς.

Κι αν ακόμη δεν νικήσεις, θα μπορείς κάποτε, απολογιζόμενος πώς διαχειρίστηκες τον χρόνο που σου αναλογεί σε αυτή τη ζωή, να αισθάνεσαι υπερήφανος και να αντικρύζεις με τιμή τον εαυτό σου στον καθρέφτη… Ακόμη κι αυτό, είναι σπουδαία υπόθεση…