Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα YUKIO MISHIMA. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα YUKIO MISHIMA. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Ημέρα μνήμης για τον Ιάπωνα Φασιστή Yukio Mishima: αναζητώντας τον Νίτσε

Γύρω στο τέλος του Β’ ΠΠ, ένα ντροπαλό, προικισμένο 19χρονο αγόρι, με μια  φουρτουνιασμένη ψυχή, γεμάτη συγκρούσεις, ανακάλυψε ένα βιβλίο με τον τίτλο “Η γένεση της Τραγωδίας”. Αυτό έμελλε να είναι  για την ζωή του  μια στιγμή απελευθέρωσης και φωτίσματος που ποτέ δε θα ξεχνούσε.

Η Νιτσεϊκή έννοια του Διονυσιακού ως μιας παντεποπτικής, πρωτόγονης δύναμης απ’ την οποία όλοι αναδυόμαστε και στην οποία όλοι τελικά επιστρέφουμε, θα γινόταν μια τεράστια πηγή παρηγοριάς και έμπνευσης για έναν οδυνηρά εσωστρεφή και απομονωμένο νέο. Το όνομα αυτού του νεαρού ήταν Κιμιτάκε Χιραόκα (公威平岡), στην ηλικία, όμως, των 16 ετών, το 1941 πρωτοδημοσίευσε ένα έργο του με το ψευδώνυμο Γιούκιο Μίσιμα (由紀夫三島).

Όσο χειροτέρευε η κατάσταση λόγω του πολέμου, η ιδέα πως όλη η φουρτούνα και η φρενίτιδα στον κόσμο μέσα του και εκτός μπορούσαν να δαμαστούν ώστε να φτιάξουν αιθέριες  Απολλώνιες οπτασίες μιας συγκεκριμένης τέχνης χάρισε στο νου του Μίσιμα μια αίσθηση υπέρβασης που εν τέλη στάθηκε στον πυρήνα της ίδιας της ζωής του αλλά και της δημιουργίας του για πάντα.

“Ο δεσμός του Μίσιμα με τον Νίτσε”, περιγράφει ο πατέρας του μετά τον θάνατό του, “υπήρξε ιδιαίτερα φορτισμένος”. Μια εβδομάδα πριν τον φυσικό, σχεδιασμένο θάνατό του στην ηλικία των 45 το 1970 – την τελική επιστροφή του στην ζωοβόρα πυρά του Διονυσιακού Χάους - ο Μίσιμα σε μια συνέντευξή του μίλησε για την ισόβια επιρροή που άσκησε στην φαντασία του η “Γένεση της Τραγωδίας” και ο “Ζαρατούστρα”. Μετά την τελετουργική του αυτοκτονία, η μητέρα του άφησε ένα βιβλίο του Νίτσε πάνω στον τάφο του για να μπορεί να διαβάζει στην αιωνιότητα.

Ο Μίσιμα δεν έγραφε ή μίλαγε απλά στην γλώσσα του Νίτσε, αλλά υπήρξε, με την πιο καθαρή έννοια της λέξης αυτής, ο “Υπεράνθρωπος”, ένα πρόσωπο συνεχών μεταλλάξεων (“ubergehen”). Ο Μίσιμα ζούσε και ανέπνεε με τον Νίτσε. Με απόλυτα την δύναμη της θέλησης, μετέτρεψε το φιλάσθενο, αδύνατο κορμί του σε μια δική του δημιουργία κάλλους: μυώδη και εύρωστη. Πεπεισμένος πως κατοικούσε σε μια σπηλιά, βημάτισε προς το φως του Ήλιου, απ’ το οποίο λουζόταν καθημερινά ως μέρος των τελετών του. Αρνούμενος να δεχτεί οποιοδήποτε εμπόδιο που στεκόταν στο δρόμο του, έγινε σταρ του σινεμά, φωτογραφική περσόνα, σεναριογράφος και σκηνοθέτης, κοσμοταξιδευτής, στρατηγός του δικού του στρατού. Έγραψε πάνω σε μια τεράστια ποικιλία στυλ, από έργα Καμπούκι μέχρι διηγήματα sci-fi. Σχεδόν όλα δεμένα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με τον Νίτσε.

Όταν ο Μίσιμα αποφάσισε να γυρίσει τον κόσμο για πρώτη φορά, το 1951, διάλεξε ειδικά να ταξιδέψει στην Ελλάδα για να σταθεί πάνω στα ερείπια του θεάτρου του Διονύσου στην Αθήνα. Όταν δέχτηκε να φωτογραφηθεί στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ακόμα συζητιέται το ότι κράταγε ένα σφυρί δίπλα στο κεφάλι του, κάνοντας έτσι την αναφορά του στην πρόταση του Νίτσε περί του φιλοσοφώντας με ένα σφυρί.

Όμως,  ίσως με πιο ενδεικτικό τρόπο, όταν ο Μίσιμα τελικά σχεδίασε το δικό του σπίτι - μια παράταιρη ιταλο-σπανιόλικη δημιουργία μέσα στο σύγχρονο Τόκυο - έστησε στο μέσον του μικρού του κήπου ένα άγαλμα του Απόλλωνα.

Εδώ ήταν που έπαιρνε γύρω στο μεσημέρι το πρωινό του και δεχόταν το φως του Ήλιου. Η Απολλώνια οπτασία βρίσκονταν στο κέντρο του κόσμου της δημιουργίας του Μίσιμα και όλα στη ζωή του γύριζαν γύρω απ’ αυτήν.

Άραγε πώς θα ήταν, εκείνο το ύστατο πρωϊνό όταν αποχαιρετούσε για τελευταία φορά εκείνο το άγαλμα, σημαίνοντας  ένα τέλος για τα οράματα της τέχνης και τα όνειρα περί ομορφιάς.

Κάπου μέσα στην Δίνη του Διονυσιακού, ο Νίτσε και ο Μίσιμα πρέπει ακόμη και τώρα να ανταλλάσσουν σημειώσεις.

Damian Flanagan                                                       

Διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας The Mainichi

Μετάφραση: Ασφάλιος

O Γιουκίο Μισίμα και η παραδοσιακή λατρεία του Αυτοκράτορα στην Ιαπωνία



Σήμερα ο περισσότερος κόσμος  θυμάται τον Γιουκίο Μισίμα ως πιθανόν τον σημαντικότερο Ιάπωνα μυθιστορηματογράφο του τελευταίου αιώνα. Οι άνθρωποι τον θυμούνται για τα πολλά γραπτά του, πιθανόν κάποιες από τις δραματικές φωτογραφίες του και συνήθως κάτι από τον ασυνήθιστο θάνατο του. Ασυνήθιστο στο ότι έγινε για να διατηρηθεί μια πανάρχαια παράδοση, την οποία πολλοί θεωρούσαν ότι ανήκε στο παρελθόν. Παραμένει μια αμφιλεγόμενη φιγούρα, τόσο για την προσωπική  ζωή, όσο και για τις πολιτικές του απόψεις, τις οποίες πολλοί απομονώνουν από τα γραπτά του, τα οποία σχεδόν εξυμνούνται σε όλο τον κόσμο. Ήταν τρείς φορές υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ και ήταν ένας  παραγωγικός καλλιτέχνης, που μας έδωσε σαράντα μυθιστορήματα, είκοσι βιβλία με δοκίμια, είκοσι βιβλία με μικρές ιστορίες, δεκαοκτώ θεατρικά έργα, ένα λιμπρέτο και μια ταινία.


Όλα αυτά είναι γνωστά και έχουν τιμηθεί σε ευρεία κλίμακα. Ίσως λιγότερο γνωστό είναι το γεγονός ότι ήταν ένας ένθερμος οπαδός της μοναρχίας, αν και ένα ιδιαίτερο είδος μοναρχίας  έτσι όπως εννοείτο μέσα στην δική του κουλτούρα και  πολιτιστικό υπόβαθρο. Πίστευε σε ένα είδος μοναρχισμού που ήταν συνδεδεμένος με την καλλιτεχνική του άποψη περί ομορφιάς και των διαχρονικών, ιερών πλευρών της ύπαρξης, τις οποίες το ανθρώπινο είδος δεν μπορεί πλήρως να αντιληφθεί και αν το προσπαθούσε, το μόνο που θα κατάφερνε θα ήταν  να τις καταστρέψει. Ήταν ένας πολύπλοκος χαρακτήρας, αλλά οι προτεραιότητες του μπορούν να ειδωθούν καθαρά στο τρόπο με τον οποίο έφυγε από αυτήν την ζωή, καλώντας για μια πλήρη αποκατάσταση του Αυτοκράτορα με τον παραδοσιακό τρόπο. 

για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο στον σύνδεσμο εδώ ...

Γιούκιο Μισίμα. Ο τελευταίος Σαμουράι



Ο Γιούκιο Μισίμα υπήρξε αναμφίβολα ο πλέον δημοφιλής μεταπολεμικός Ιάπωνας λογοτέχνης. Πολυγραφότατος, με παγκόσμια φήμη, αντιφατικός εν πολλοίς και αθεράπευτα ρομαντικός, ο «τελευταίος σαμουράι» αποτέλεσε αληθινό σύμβολο ζωής και θανάτου για μια γενιά αναγνωστών. Σήμερα η φήμη του εξακολουθεί να τον φέρνει στο επίκεντρο πολλών ερευνών που λαμβάνουν χώρα στον τομέα των ανθρωπιστικών σπουδών καθώς επίσης και να τον διατηρεί υψηλά στις προτιμήσεις των αναγνωστών στις Η.Π.Α και την δυτική Ευρώπη. Αντίθετα στην χώρα μας, την ταλαιπωρημένη από την πνευματική καχεξία του μεταπολιτευτικού συστήματος, ο Μισίμα όπως και πολλοί ακόμη στοχαστές οικουμενικής εμβέλειας παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άγνωστοι. Λαμβάνοντας υπόψη τούτο το δεδομένο, θα δοκιμάσω σε αυτό το άρθρο να παρουσιάσω μια όσο το δυνατόν ικανοποιητική συνολική εικόνα της ζωής και του έργου του, μια εισαγωγική αφήγηση, δηλαδή, του προσωπικού του Μύθου.  

Ο Μισίμα γεννήθηκε την 14η Ιανουαρίου του 1925 στο Τόκιο, φέροντας το όνομα Κιμιτάκε Χιραόκα. Ήταν ένα μικροκαμωμένο και φιλάσθενο αγόρι που ζούσε συνεχώς κλεισμένο στο σπίτι με την γιαγιά του. Ο πατέρας του εργαζόταν ως δημόσιος υπάλληλος. Το εν λόγω επάγγελμα περιβαλλόταν από μεγάλο κύρος στην Ιαπωνία και το στερεότυπο έλεγε ότι ο μεγαλύτερος γιος μιας οικογένειας έπρεπε να διαδεχτεί τον πατέρα στην ίδια θέση. Ωστόσο, ο Κιμιτάκε άρχισε να γράφει από μικρός στο σχολικό περιοδικό Hojinkai Zassi και να διακρίνεται για τις λογοτεχνικές του ικανότητες.

Σε εκείνα τα κείμενα μελετητές έχουν ανακαλύψει αρκετά λογοτεχνικά γνωρίσματα που έφερε ως το τέλος της ζωής του, όπως ο συνδυασμός της ειρωνείας με την κομψότητα και η ενστικτώδης ηδονή που πήγαζε από την πρόκληση βίας και την επίδειξη ωμότητας. Και όντως, ο Μισίμα αποτέλεσε τον λογοτέχνη του οποίου η ζωή συνδέθηκε με την διττή παράδοση του πολέμου και των τεχνών. Ο μικρός αρθρογράφος των σχολικών εντύπων έμελε να εξελιχθεί σε έναν στρατιώτη-συγγραφέα. Ως βασικές του επιρροές παρέμειναν μέχρι την ενηλικίωση τα κλασικά ιαπωνικά μυθιστορήματα του 8ου και του 11ου αιώνα, στα οποία ο βίαιος θάνατος ενός νέου πολεμιστή ερμηνευόταν ως εκδήλωση της απόλυτης ομορφιάς, και οι ευρωπαίοι ρομαντικοί. Λάτρευε τους Γερμανούς ρομαντικούς, αγαπούσε τα παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, τις γοτθικές νουβέλες του Έντγκαρ Άλαν Πόε και τα ποιήματα του Ράινερ Μαρία Ρίλκε, εκτιμούσε τα θεατρικά του Όσκαρ Ουάιλντ και τον εντυπωσίαζε η λατρεία της βίας στα rock τραγούδια και τον κινηματογράφο.     

για να διαβάσετε ολόκληρο 
το άρθρο στον σύνδεσμο εδώ ...   

Richard Wagner & Yukio Mishima


Μετάφραση - Απόδοση: Τίσις


ΟΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ «ΤΡΙΣΤΑΝΟΣ & ΙΖΟΛΔΗ» ΚΑΙ ΤΟΥ «ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ»

Θα επιχειρήσω μια σύγκριση μεταξύ του «Τριστάνος & Ιζόλδη» του Βάγκνερ και του «Πατριωτισμός» του Μισίμα. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να εξηγήσω την πλοκή του «Πατριωτισμού» στους παρευρισκόμενους. Ο Μισίμα μετέφερε το βιβλίο του στην μεγάλη οθόνη με το ίδιο όνομα, πρωταγωνίστησε ο ίδιος και χρησιμοποίησε ως μουσική επένδυση της ταινίας την όπερα του Βάγκνερ «Τριστάνος & Ιζόλδη». Αν και τούτη η παρατήρηση κάθε άλλο παρά πρωτότυπη είναι, αυτή η ίδια η επιλογή του Μισίμα προς το συγκεκριμένο έργο του Βάγκνερ δεν δείχνει ότι υπάρχει κάτι κοινό ή όμοιο μεταξύ των δύο έργων;




Αυτά τα δύο σπουδαία έργα, το «Τριστάνος & Ιζόλδη» και ο «Πατριωτισμός», φέρουν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά• ας ξεκινήσω με το προφανές και επιφανειακό στοιχείο: οι πρωταγωνιστές είναι όλοι όμορφοι. Στον «Πατριωτισμό», αυτό το στοιχείο τονίζεται ιδιαιτέρως.

Στην αρχή ακόμα της αφηγήσεως, λέγεται: «Περιττό να πω, ότι αυτοί που παρευρέθηκαν στην γαμήλια τελετή του υπολοχαγού Takeyama και της γυναικός του, ακόμα και αυτοί που κοίταξαν μόνο την φωτογραφία τους, δεν μπορούσαν να μην θαυμάσουν την ομορφιά της νύφης και του γαμπρού». Και καθ’ όλην την αφήγηση του μυθιστορήματος, διαβάζουμε διάφορες λεπτομερείς και εξαίσιες περιγραφές για το πώς και πόσο όμορφοι ήσαν. Η ομορφιά των δύο νεαρών πρωταγωνιστών συνιστά προϋπόθεση και του «Τριστάνος & Ιζόλδη». Η εξήγηση είναι απλή: τόσο ο Μισίμα όσο και ο Βάγκνερ είναι τελειομανείς, και γι’ αυτούς οι πρωταγωνιστές μιας ρομαντικής ιστορίας επιβάλλεται να είναι πανέμορφοι χωρίς κανένα ψεγάδι• αλλιώς η ιστορία δεν έχει νόημα. Είναι τόσο απλό.




Η ΝΥΧΤΑ ΚΑΙ Η ΠΑΡΟΡΜΗΣΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Η επόμενη ομοιότητα βρίσκεται στο ότι και τα δύο έργα αφηγούνται ιστορίες της νύχτας, μιας νύχτας που μοιάζει ατελείωτη, μιας νύχτας την οποία δεν αγγίζει ποτέ η αυγή• και ίσως ούτε κάποιο φωτεινό και όμορφο σεληνόφως. Ακόμα και αν κάνει την εμφάνισή του στον ουρανό το φεγγάρι, το φως του θα είναι αμυδρό και ωχρό, μόλις που θα αχνοφαίνεται στο περιρρέον σκότος, προκαλώντας ακόμα μια πιο υποβλητική ατμόσφαιρα.

Το κεντρικό μέρος του «Πατριωτισμού» εξελίσσεται κατά την διάρκεια μιας νύχτας από την αρχή προς το τέλος της. Η ιστορία εκτυλίσσεται σε ένα λεπτομερώς κατασκευασμένο σκηνικό, ώστε να αποπνέει την ατμόσφαιρα που περιγράφεται στο βιβλίο: «η νύχτα σε τούτη την συνοικία είναι τόσο ήσυχη, που ούτε κάποιος απομακρυσμένος ήχος κίνησης δεν ακούγεται».

Στο «Τριστάνος & Ιζόλδη» η σκηνή της ευδαιμονίας (2η Πράξη), διαδραματίζεται επίσης την νύχτα. Η Ιζόλδη δυσανασχετεί με το φως της μέρας και το περιγράφει με προσφωνήσεις όπως, «Αλίμονο, άκαρδε υπηρέτη!» και φράσεις όπως «ψεύτικος φωτισμός», ενώ ο Τριστάνος αναφέρει «είμαστε η θυσία στην νύχτα», και «εμείς είμαστε αυτοί που λαμβάνουμε τα βαθειά μυστικά της νύχτας», προτάσεις με τις οποίες δηλώνει ότι οι δυό τους ανήκουν στην νύχτα. Έπειτα, οι δυό τους, σε μια κατάσταση εκστάσεως, αρχίζουν να τραγουδούν δυνατά σε ντουέτο «Αλίμονο, η αιώνια νύχτα, η ευχάριστη νύχτα, η νύχτα του υψηλού και ευγενούς έρωτος».




Αλλά τι ακριβώς σημαίνει αυτό το σύμβολο της νύχτας;

Η νύχτα συμβολίζει τον θάνατο. Για να είμαι πιο ακριβής, συμβολίζει την διαδρομή από τον κόσμο των ζωντανών προς την μεταθανάτια ζωή. Η ημέρα δεν σχετίζεται με τον θάνατο, τουλάχιστον όχι με τον όμορφο κόσμο του θανάτου και την μετά θάνατον ζωή που οι πρωταγωνιστές και των δύο ιστοριών αναζητούν διακαώς. Συνεπώς, το κεντρικό μοτίβο του άσβεστου πόθου του θανάτου και της νύχτας αποτελεί την σημαντικότερη και πιο αξιοσημείωτη ομοιότητα των δύο αφηγήσεων.

Και στις δύο ιστορίες, η ενέργεια που οδηγεί στον θάνατο είναι ένα ρεύμα που ρέει σταθερώς και υπογείως. Εκπέμπει το πρόδηλο μήνυμα πως ο θάνατος είναι ο σκοπός και ότι μόνο στον θάνατο μπορούμε να βρούμε την απόλυτη ομορφιά και την ιδανική αγάπη. Επιπλέον, ο θάνατος απεικονίζεται μ’ έναν εξαιρετικά αισθησιακό τρόπο.

Στο βιβλίο του με τίτλο Self - selected Short Stories, ο Μισίμα έκανε τα εξής σχόλια στο υστερόγραφο: «οι σκηνές του έρωτα και του θανάτου, της τέλειας ενώσεως του ερωτισμού και του ενάρετου σκοπού και η αμοιβαία ενισχυτική αλληλεπίδρασή τους όπως περιγράφεται εδώ, μπορώ να πω ότι αποτέλεσαν την πρώτη και την υπέρτατη ευδαιμονία στην οποία προσέβλεπα σε όλη μου την ζωή». Με άλλα λόγια, ο θάνατος είναι η ύψιστη ευδαιμονία και ο απώτατος σκοπός. Αυτό ταιριάζει απόλυτα και με το «Τριστάνος & Ιζόλδη».

Στον «Τριστάνο», ο «θάνατος» και άλλες λέξεις με την ίδια σημασία εμφανίζονται 45 φορές. Η παρόρμηση του θανάτου σ’ αυτό το έργο είναι ένα από τα πιο έντονα στοιχεία του. Στην σκηνή όπου ο Τριστάνος και η Ιζόλδη τραγουδούν δυνατά σε ντουέτο εκστασιασμένοι «Λοιπόν πεθαίνουμε, γινόμαστε Ένα για πάντα και ποτέ δεν θα χωρίσουμε, ποτέ δεν θα ξυπνήσουμε, χωρίς φόβο και χωρίς όνομα, τυλιγμένοι στην αγάπη ανήκουμε ο ένας στον άλλον, μόνο για να ζήσουμε αγαπημένοι..» αποδεικνύεται ότι κατά το ήμισυ είχαν ήδη αναχωρήσει για τον άλλο κόσμο.

Το ίδιο συμβαίνει και στον «Πατριωτισμό». Αναμένοντας τον σύζυγό της, που δεν έχει επιστρέψει εδώ και 2 μέρες μετά το Γεγονός στις 26/2 (1), η νιόπαντρη Reiko είχε ήδη ένα προαίσθημα θανάτου και βρίσκεται σε μια ψυχική κατάσταση έκστασης. Ως εκ τούτου, αφού τελικώς ο σύζυγός της επιστρέφει και ακούει την απόφασή του να πεθάνει, λέει απλώς: «Σε παρακαλώ, άσε με να φύγω μαζί σου». Μετά από αυτό, «μεγάλη χαρά τυλίγει τις καρδιές τους, και χαμόγελα ανατέλλουν στα πρόσωπά τους». Ο σύζυγος αρχίζει να ξυρίζεται στο μπάνιο, πράξη που υπονοεί ότι «αντικρίζοντας τον επικείμενο θάνατο, είναι πλέον γεμάτος από ευχάριστη προσμονή».

Και έπειτα, «συνδέοντας τα φωτεινά, χαρούμενα και υγιή πρόσωπα με τον θάνατο, μπορούμε να πούμε ότι ενυπάρχει σ’ αυτά μια κομψότητα». Καθισμένη μπροστά στον σύζυγo της o οποίος εκτελεί την τελετή αυτοκτονίας (seppuku), η σύζυγος ντύνεται και στολίζεται προσεκτικά, «μια πράξη γι’ αυτόν τον κόσμο, που δεν θα έχει νόημα σε λίγο». Στην πραγματικότητα, κατά το ήμισυ έχει ήδη αναχωρήσει για τον άλλο κόσμο• όπως και η Ιζόλδη.

Το εμφανές κοινό στοιχείο εδώ είναι ο πόθος του θανάτου, μια ισχυρή και έντονη παρόρμηση. Μπορεί να μοιάζει αρχικά με σκοτεινή απερισκεψία, αλλά οι πρωταγωνιστές που κατέχονται από αυτήν είναι γεμάτοι από υπέρτατη ευδαιμονία, από αδάμαστη ευτυχία. Επιπλέον, αποτελεί κάθαρση, η οποία απομακρύνει κάθε φαυλότητα και ασχήμια και οδηγεί στην εξύψωση της απολύτου αγνότητος και αυθεντικότητος. Ο θάνατος και ο ερωτισμός έχουν ενωθεί αδιαχώριστα σε μια ενότητα, σε μια μοναδική ύπαρξη. Με άλλα λόγια, ο θάνατος σηματοδοτεί το αποκορύφωμα του ερωτισμού και την ολοκλήρωση της ευτυχίας.

Απόσπασμα από την ομιλία του Emi Mann Kawaguchi στο 42ο Yukoki-ki (ετήσια εκδήλωση αφιερωμένη στην μνήμη του Yukio Mishima)


Σχόλια:


1. Το Γεγονός στις 26/2: το διάσημο ανεπιτυχές πραξικόπημα που συνέβη στο Τόκυο στις 26 Φεβρουαρίου το 1936, από μια ομάδα πατριωτών κατωτέρων αξιωματικών που είχαν δυσανασχετήσει με το διεφθαρμένο πλουτοκρατικό καπιταλιστικό σύστημα και αποφάσισαν να το ρίξουν για να δημιουργήσουν μια νέα Ιαπωνία κατά το εθνικοσοσιαλιστικό πρότυπο. Ο Μισίμα εξέφρασε την συμπάθεια του προς τους πρωταγωνιστές του γεγονότος και πιθανώς να είχε απογοητευθεί βαθιά από τον Αυτοκράτορα και την άρνηση του να τους ακούσει και την απόφαση του να πατάξει τους αποστάτες στρατιώτες, οι οποίοι ήταν μόνο ενάντιοι των διεφθαρμένων πλουτοκρατών, αλλά σταθερά πιστοί στον ίδιο τον Αυτοκράτορα. Λέγεται ότι το γεγονός αυτό ενέπνευσε τον Μισίμα να γράψει το "Πατριωτισμός". 


Yukio Mishima, Yojuro Yasuda και Φασισμός (μέρος τρίτο και τελευταίο)







8. Οι ιστορικές αντιλήψεις του Yasuda και του Mishima


Οι Tsuneari Fukuda[5] και Kanji Nishio[6] έγραψαν ένα δοκίμιο για τον Yojuro Yasuda, στο οποίο εκθειάζουν τον τρόπο, με τον οποίον βοήθησε τους αναγνώστες της Περιόδου Showa, οι οποίοι ήταν εξοικειωμένοι με την Δυτική λογοτεχνία, να κατανοήσουν και να εκτιμήσουν τους Ιάπωνες κλασικούς. Ενώ ο ίδιος ο Yasuda ήταν βαθιά ενημερωμένος για τους Ιάπωνες κλασικούς ήδη από την παιδική του ηλικία, έλαβε και Δυτική μόρφωση και συνδύασε την εμπειρία του αυτήν με τον Ιαπωνικό πολιτισμό, για να σχηματίσει μία συγκεκριμένη σύνθεση.

Επιπροσθέτως, υπάρχει ένα ενδιαφέρον ανέκδοτο για τον Yasuda. Μολονότι συνήθως φορούσε δυτικά ρούχα πριν τον Πόλεμο, υιοθέτησε το κιμονό μετά τον Πόλεμο και διατήρησε αυτήν την ενδυμασία μέχρι τον θάνατό του. Αυτό δείχνει να ανταποκρίνεται στην πεποίθησή του, ότι ενώ οι Ιάπωνες έπρεπε να έχουν μάθει το Δυτικό Πνεύμα πρό του Πολέμου, μετά τον Πόλεμο όφειλαν να δώσουν προτεραιότητα στην υπεράσπιση του Ιαπωνικού πολιτισμού.

Η λογοτεχνία του Yasuda αντανακλά ακριβώς της ιστορία της Ιαπωνίας. Απεικόνιζε τον πολιτισμό της Ιαπωνίας πριν την Manyoshu[7] Περίοδο ως ένα ευθύ μονοπάτι και ισχυριζόταν σθεναρά ότι αυτός είναι ο ορθός τρόπος αντιμετωπίσεως της ιαπωνικής ιστορίας. Υπεστήριζε, επιπλέον,την προσαρμογή όχι μόνον του ευθέος μονοπατιού αλλά και των παρακαμπτηρίων αυτού, όπως πίστευε και ότι η Ιστορία του Ιαπωνικού έθνους δεν μπορεί να σταθεί, εάν τα παρακαμπτήρια μονοπάτια απλώς απορρίπτονταν χωρίς δεύτερη σκέψη. Τόσο το ευθύ μονοπάτι όσο και τα παρακαμπτήρια μονοπάτια ανήκουν στην εθνική ιστορική εμπειρία. Η στάση του Yasuda μπορεί να ιδωθεί ως μία συγκεκριμένη μορφή «εθνικής συνθέσεως».

Παρομοίως, ο Mishima ήταν γνώστης της ιστορίας και επιβεβαίωνε την Ιαπωνία ως μία «χώρα ιστορίας και παραδόσεως». Πράγματι, ενώ το έργο του «Το ολάνθιστο δάσος», πρώιμο έργο εκδοθέν το 1941, αντιμετώπιζε την ιστορία και την καταγωγή ως παράγοντες, τα μεταγενέστερα έργα επιδεικνύουν μικρότερη αντίληψη της ιστορίας. Η ιστορική άποψη του Mishima κατά κύριο λόγο επεκτείνεται στις σύγχρονες περιόδους. Όπως εκδηλώνεται στο έργο του «Η θάλασσα της γονιμότητος», η ερμηνεία του της ιστορίας αποτελεί συχνά απλώς την γέφυρα μίας γενεάς ή αρχίζει από το τέλος του σογκούν Tokugawa, που συνδέεται ριζικά με την σύγχρονη Ιαπωνία.


Από την άλλη πλευρά, ο Mishima ασκούσε κριτική στον μαρξιστικό ιστορικό υλισμό, ο οποίος είχε διαπεράσει το μεταπολεμικό ιαπωνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ο ιστορικός υλισμός βασίζεται στον ντετερμινισμό, όπως ακριβώς και ο φιλελευθερισμός, και εξαναγκάζει τους ανθρώπους σε ένα προκαθορισμένο ιστορικό πλαίσιο. Ο Φασισμός αντιτίθεται σε αυτόν, υπό την έννοια ότι θεωρεί την ιστορία ως το αποτέλεσμα της ανθρώπινης ελευθέρας βουλήσεως, με την οποίαν ο Mishima συμφωνεί. Ο Mishima ασκεί κριτική στον ιστορικό υλισμό, επειδή πιστεύει ότι η ιστορία οφείλει να είναι όχι μία υλική αναφορά, αλλά ένα ζήτημα του «εθνικού πνεύματος».



για την συνέχεια στον σύνδεσμο εδώ ...


Yukio Mishima, Yojuro Yasuda και Φασισμός (μέρος δεύτερο)


6. Η λογοτεχνία δράσεως του Mishima

Ας προσπαθήσουμε να αναζητήσουμε τις ομοιότητες μεταξύ της λογοτεχνίας του Mishima και του Φασισμού υπό ένα λογοτεχνικό πρίσμα. Εάν χρησιμοποιήσουμε μία λέξη, για να περιγράψουμε την λογοτεχνία του Mishima, αυτή είναι λογοτεχνία της δράσεως. Τα ύστερα έργα του δείχνουν μία ιδιαιτέρως ισχυρή τάση δράσεως. Ακόμα και στα πρώιμα έργα του, οι πρωταγωνιστές είναι υπέρ της δράσεως. Υπό μία συνολική έννοια, η λογοτεχνία του Mishima είναι περισσότερο ακτιβιστική παρά διανοουμενίστικη. Αυτό είναι όμοιο με τον Φασισμό, ο οποίος εξίσου αποδίδει σπουδαιότητα στην δράση.








Ο Giovanni Gentile, ο Ιταλός φασίστας φιλόσοφος, υιοθέτησε μία Φιλοσοφία της Δράσεως. Σύμφωνα με τις θεωρίες του, η ανθρωπότητα επιτυγχάνει αυτό-συνειδητότητα και αυτό-πραγμάτωση πρωτίστως μέσω της δράσεως. Ένεκα τούτου ο Φασισμός αποκαλείται, επίσης, πολιτική της δράσεως.

Ο Μουσολίνι συχνά συγκρίνεται με τον Λένιν. Οι πολιτικές τους θεωρίες και η κομματική οργάνωσή τους είναι υποθετικά όμοιες, ο δε Μουσολίνι έβγαινε με μια γυναίκα, η οποία είχε εργασθεί ως γραμματέας του Λένιν και εξήγησε στον Μουσολίνι τον Μαρξισμό, μέσω του οποίου ασκήθηκε εμμέσως η επιρροή του Λένιν στον Μουσολίνι. Και ο Μουσολίνι και ο Λένιν θεωρούσαν ότι οι οργανώσεις των λίγων έπρεπε να καθοδηγούν τις μάζες. Διαφοροποιούνταν, όμως, μεταξύ τους θεμελιωδώς στην φύση αυτών των ελίτ. Για τον Λένιν, ήταν οι διανοούμενοι. Για τον Μουσολίνι, ήταν οι άνθρωποι της δράσεως.

Ο Μουσολίνι και ο Mishima μοιράζονται μία ηρωική αντίληψη του ανθρώπου. Οι πρωταγωνιστές των λογοτεχνικών έργων του Mishima είναι δραστήριοι ήρωες με ισχυρό χαρακτήρα. Αυτό αποτελεί, επίσης, ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του Φασισμού. Περαιτέρω, ενώ ο Μαρξισμός και ο Φιλελευθερισμός αποδίδουν μεγάλη σπουδαιότητα στις υλικές συνθήκες και ισχυρίζονται ότι οι άνθρωποι ελέγχονται από την οικονομία και από το περιβάλλον, αυτή η θεώρηση απορρίπτεται εντελώς από τον Φασισμό, ο οποίος αποδίδει μεγάλη σημασία στην ανθρώπινη βούληση, με την οποίαν μπορούμε να ελέγξουμε το περιβάλλον μας. Τούτο, επίσης, σημαίνει ότι οι άνθρωποι αποφασίζουμε οι ίδιοι για την μοίρα μας.

Ο Mishima και ο Μουσολίνι μοιράζονται, επίσης, μία μεγάλη εκτίμηση για την παράδοση και την εξ αίματος συγγένεια. Όπως ο Μαρξισμός, ο Φασισμός αρνείται ότι ο άνθρωπος απλώς υπάρχει στο παρόν. Κουβαλάμε το παρελθόν μέσα μας, Οι άνθρωποι είναι προϊόντα της ιστορίας. Ό,τι κληρονομούμε από το παρελθόν, το μεταβιβάζουμε στο μέλλον. Αυτή είναι, επίσης, η άποψη του Mishima. Οι άνθρωποι είναι αποτέλεσμα της συσσωρεύσεως του παρελθόντος και θα συνεχίσουν στο μέλλον, έστω και ασυνείδητα. Η Παράδοση ενσωματώνεται κατά φυσικό τρόπο στην εξ αίματος συγγένεια. Για αυτόν τον λόγο οι συντηρητικοί και οι εθνικιστές νοιάζονται για την Παράδοση. Η Ιαπωνική Ρομαντική Σχολή, η ομάδα λογοτεχνών και διανοουμένων, η οποία επηρέασε άμεσα τον Mishima, επίσης ενδιαφερόταν για την αιματολογική γραμμή όπως και για την Παράδοση.

Οι έννοιες της Παραδόσεως και της καταγωγής είναι εξίσου πολύ σημαντικές για τα μεμονωμένα άτομα μίας κοινότητος. Οι παραδόσεις αποτελούν το θεμέλιο μίας κοινότητος, χωρίς την οποίαν θα ήμασταν μοναχικά και απομονωμένα όντα. Συνεπώς, συνεχίζουμε την δική μας ταυτότητα εντός της κοινότητός μας και υπό αυτήν την έννοια οι παραδόσεις και η καταγωγή συνιστούν την πηγή της ατομικής ταυτότητος. Ο Mishima είχε ξεκάθαρα το θέμα αυτό στον νού του όταν έγραφε το βιβλίο «Σε υπεράσπιση του Πολιτισμού». Οι άνθρωποι υπάρχουν και λειτουργούν σε μία κοινωνία και οφείλουμε την ταυτότητά μας στην ύπαρξη των παραδόσεων.

Στην σύγχρονη περίοδο της παγκοσμίου τυποποιήσεως, οι παραδόσεις τείνουν να απορρίπτονται ως κάτι αρνητικό. Διαφορετικά έθνη, έθιμα και παραδόσεις αντιμετωπίζονται ως εμπόδια για την παγκοσμιοποίηση και βαθμιαία εξαφανίζονται. Αυτό, όμως, οδηγεί στην καταστροφή της ατομικότητος. Οι παραδόσεις και οι πολιτισμοί είναι οι πηγές της ταυτότητός μας. Ούτως η υπεράσπιση του πολιτισμού σημαίνει εξίσου την υπεράσπιση της ανθρώπινης ατομικότητος.

Όσο δε για την σχέση της παραδόσεως και της βελτιώσεως, η «Παράδοση» έχει και καλή και κακή σημασία. Η τήρηση των παραδόσεων δεν πρέπει να σημαίνει την μηχανική προσκόλληση σε παλαιές συνήθειες, διότι τούτο δεσμεύει και αναστέλλει την ενέργεια και την δημιουργικότητα ενός έθνους. Πρέπει πάντοτε να γνωρίζουμε τις ενυπάρχουσες παραδόσεις στο συνεχές από το παρελθόν, να αγωνιζόμασθε να αναμορφώσουμε το παρόν και να δημιουργήσουμε τα θεμέλια για το μέλλον.


7. Η πηγή της δημιουργικότητος

Στις αρχές του 20ου αιώνος ο Φουτουρισμός στην Ιταλία ήταν ένα πρωτοπόρο πολιτιστικό κίνημα, το οποίο καλούσε σε καταστροφή των φιλελεύθερων κλασικών. Ο Φουτουρισμός διαπέρασε την λογοτεχνία, την ζωγραφική, την αρχιτεκτονική, την μαγειρική και όλα τα υπόλοιπα πεδία και έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό του Φασισμού. Πράγματι, αυτοί που συνέβαλαν στην θεμελίωση του ιταλικού Φασισμού υπήρξαν πρώην μέλη του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, πρώην στρατιωτικοί και μέλη του Φουτουριστικού πνευματικού κινήματος.

Στην Ιαπωνία ο Yojuro Yasuda είχε μία παρόμοια άποψη για την Παράδοση. Πίστευε ότι η συντήρηση έπρεπε να οδηγήσει στην αναμόρφωση, διότι εάν ενδιαφερόμασθε μόνον για την διατήρηση του παρελθόντος, οι παραδόσεις θα κολλήσουν στην πλήξη και την μονοτονία και προοδευτικά θα εξαφανισθούν.

Η ιδέα ότι η συντήρηση πρέπει να οδηγεί στην αναμόρφωση μπορεί να θεωρηθεί ως η αντίληψη του Φασισμού για την επανάσταση. Ο Mishima αξιολογούσε την Παράδοση τόσο στην σκέψη όσο και στην δράση. Ήταν, ωστόσο, άνθρωπος της σύγχρονης εποχής και την ζούσε. Είχε επιτύχει σε μεγάλο βαθμό να απορροφήσει την κουλτούρα και την λογοτεχνία της Δύσεως και να τις ενσωματώσει στο ιαπωνικό πλαίσιο. Το έργο του Mishima «Σύγχρονα έργα θεάτρου Noh» είναι εμβληματικό αυτής της μίξεως ιαπωνικών και δυτικών παραδόσεων.

Η λογοτεχνία του Mishima συνέθετε ολόκληρη την εμπειρία του Ιαπωνικού έθνους, την οποίαν Giovanni Gentile αποκαλούσε «εθνική σύνθεση». Διά του συλλογισμού οτι τα στοιχεία της Δυτικής κουλτούρας, τα οποία η Ιαπωνία απορρόφησε από την στιγμή που άνοιξε τις πύλες της και ακολούθησε το μονοπάτι του εκσυγχρονισμού, αποτελούν εξίσου μέρος της εμπειρίας του Ιαπωνικού έθνους, ο Mishima έπραξε τα περισσότερα από οποιονδήποτε άλλον, για να «εξιαπωνίσει» αυτά τα ξένα στοιχεία.

Ο Φασισμός ήταν, επίσης, αρχικά μία απόπειρα για «εθνική σύνθεση». Ο Μουσσολίνι ξεκίνησε από την Αριστερά και εγκαθίδρυσε έναν νεόν τρόπον σκέψεως βασισμένο στην σύνθεση των εμπειριών ολόκληρου του Ιταλικού έθνους. Μία τέτοια «εθνική σύνθεση» προκύπτει από την ορθή κατανόηση της Ιστορίας.



Yukio Mishima, Yojuro Yasuda και Φασισμός.


του Romano Vulpitta


Πηγή: www.counter-currents.com


Ο Romano Vulpitta (γεννηθείς το 1939) είναι Ιταλός πρώην διπλωμάτης και μελετητής της Ιαπωνικής λογοτεχνίας. Γεννήθηκε στην Ρώμη και απεφοίτησε από την Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου ενός Ρώμης. Εισήχθη στο Υπουργείο Εξωτερικών ενός Ιταλίας το 1964. Υπήρξε καθηγητής Σύγχρονης Ιαπωνικής Λογοτεχνίας στην Νάπολη από το 1972 έως το 1975. Αργότερα εγκαταστάθηκε στην Ιαπωνία και έγινε καθηγητής στο Kyoto Sangyo Πανεπιστήμιο με ειδίκευση ενός Ευρωπαϊκές Επιχειρηματικές Σπουδές και ενός Ιαπωνο-Ευρωπαϊκές Συγκριτικές Πολιτισμικές Σπουδές. Είναι συγγραφέας των έργων «Οι συνθήκες του Αήττητου: Yojuro Yasuda και Σκέψεις για τον κόσμο» και «Μουσολίνι: Η ιστορία ενός Ιταλού». Έχει συνταξιοδοτηθεί και διαμένει στην Ιαπωνία. Το κείμενο που ακολουθεί εκφωνήθηκε ως διάλεξη τον Οκτώβριο του 2012.






ΜΕΡΟΣ Α’


1. Η εκτίμηση για τον Mishima μεταξύ των Ιταλών Εθνικιστών


Το τρέχον έτος σηματοδοτεί την ενενηκοστή επέτειο της «Πορείας προς την Ρώμη» του Μουσολίνι. Το μεγάλο όνειρο που αγκάλιασε ο ιταλικός λαός – το όνειρο ενός ολόκληρου έθνους – το αγκάλιασε και ο Yukio Mishima, παρά τις διαφορές στην μορφή και την έκφραση.

Θα ήθελα να εκφράσω τις σκέψεις μου για το θέμα αυτό. Ο Mishima είναι δημοφιλής στους Ιταλούς Εθνικιστές. Πώς έγινε ο Mishima ήρωας για τους Εθνικιστές; Η Ιταλία αποτελεί την πρώτη ξένη χώρα, όπου τα λογοτεχνικά έργα του Mishima μεταφράζονται και εκδίδονται. Καινούργιες ή αναθεωρημένες εκδόσεις εξακολουθούν να κυκλοφορούν ακόμη μέχρι και σήμερα. Ομιλίες, διαλέξεις και ταινίες για τον Mishima και τα έργα του, όπερες βασισμένες στα έργα του, όπως και πλήθος άλλων εκδηλώσεων μνήμης πραγματοποιούνται συνεχώς στην Ιταλία.


Η ταινία «Πατριωτισμός» προβλήθηκε τον Νοέμβριο του 2009 και ήμουν εκεί, για να δώσω μία διάλεξη με θέμα «ο Yukio Mishima και ο Ιαπωνικός Ρομαντισμός». Τον Μάρτιο του 2012 ένας άλλος συγγραφέας προγραμμάτισε μία παράσταση του έργου του Mishima «Φωνές των Ηρωικών Ψυχών» στην Ρώμη.


Μεταξύ των Ιταλών ΝεοΦασιστών, ειδικά των νεαρών, ο Mishima απολαμβάνει μίας μεγάλης δημοτικότητος. Τον προσεγγίζουν ως διανοητή και ως ηθοποιό , παρά ως λογοτέχνη. Τον λατρεύουν ως ήρωα, ο οποίος πέθανε για τις αξίες του παραδοσιακού πολιτισμού της Ιαπωνίας και τον θεωρούν ως μία ενσάρκωση της Ιαπωνίας, του έθνους των Σαμουράι και των Καμικάζι.


Το γεγονός ότι ο Mishima κατέστη μία ιδανική προσωπικότητα στα μάτια πολλών Ιταλών νεοφασιστών οφείλεται στο ότι διακρίνουν στον Mishima το δικό του αξιακό σύστημα. Στις επόμενες παραγράφους θα πραγματευθώ την σχέση μεταξύ Mishima και φασισμού και τα σημεία συμπτώσεως μεταξύ του φασισμού και των ιδεωδών, τα οποία αποτελούν μέρος της λογοτεχνίας του Mishima.


2. Η γνώμη του Mishima για τον Φασισμό


Οι Ιταλοί Φασίστες λατρεύουν την Ιαπωνία πρίν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακόμα και σήμερα υπάρχουν πολλοί Ιταλοί, οι οποίοι έχουν μία θετική άποψη για την Ιαπωνία ως έναν παλαιό σύμμαχο στον Πόλεμο.


Παρά το γεγονός ότι η ιταλική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Pietro Badoglio παρεδόθη στις συμμαχικές δυνάμεις τον Σεπτέμβριο του 1943, υπήρχαν ακόμα πολλοί Ιταλοί, οι οποίοι ήθελαν να συνεχίσουν τον αγώνα στο πλευρό του Άξονος. Αφότου ο Μουσολίνι διεσώθη από την Χιτλερική Γερμανία και έγινε ο επικεφαλής της Ιταλικής Κοινωνικής Δημοκρατίας (R.S.I.), αυτοί που συμμετείχαν στην Δημοκρατία συμπαθούσαν και εκτιμούσαν την Ιαπωνία, όπως σήμερα τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους.


Υπάρχει μία ισχυρή τάση τόσο στην Ιταλία όσο και στην Ιαπωνία να θεωρείται ο Mishima ως ο εμβληματικός Ιάπωνας φασίστας. Η πρώτη φορά που σχετίσθηκε γραπτό του Mishima με τον Φασισμό ήταν όταν «Η Εμπροσθοφυλακή», το επίσημο περιοδικό του Ιαπωνικού Κομμουνιστικού Κόμματος, χαρακτήρισε το έργο του Mishima «Το όμορφο αστέρι» ως φασιστικό. «Το όμορφο αστέρι» περιέγραφε την ιστορία μερικών διανοουμένων, οι οποίοι πέφτουν πίσω στην πρωτόγονη και άγρια κατάσταση της ανθρωπότητος τιθέμενοι σε ακραίες συνθήκες πείνας στα όρια του θανάτου. Οι κριτικοί ισχυρίσθηκαν ότι η αντι-διανοουμενίστικη θέση του έργου και η σκληρότητά του ήσαν ενδεικτικά του Φασισμού ή του Ναζισμού.


Η συζήτηση πάνω στον φασίστα Mishima συνεχίσθηκε για ένα έτος περίπου και έκτοτε η ιδέα του φασίστα Mishima παρέμεινε και στην Ιαπωνία και στο εξωτερικό. Η φερόμενη βάση του επιχειρήματος αυτού είναι ο πατριωτισμός του, ο φιλομοναρχισμός του, ο μιλιταρισμός, ο αντικομμουνισμός και η αμφισβήτηση της Δημοκρατίας, η οποία ήταν ορατή, ακόμα και στα λογοτεχνικά έργα του, σύμφωνα με τους κριτικούς του.


Ποια είναι, λοιπόν, πραγματικά η σχέση μεταξύ Mishima και Φασισμού; Στα σχολικά του χρόνια ο Mishima είχε σε μεγάλη εκτίμηση τον Μουσολίνι, πράγμα εμφανές στα ημερολόγιά του του 1940, όπου τον αναφέρει συχνά. Έπειτα το 1968 υπήρξε το «Ο φίλος μου ο Χίτλερ», το οποίο αποκαλύπτει εξίσου το ενδιαφέρον του Mishima για τον Χίτλερ. Τα γεγονότα αυτά, ωστόσο, δεν επαρκούν, για να αποκληθεί ο Mishima φασίστας.



Ο ίδιος θεωρώ ότι σημαντικότερο το γεγονός ότι ο λογοτέχνης Mishima λάτρευε τον Gabriele D’Annunzio, ο οποίος ως ποιητής συνέβαλε τα μέγιστα στον σχηματισμό της φασιστικής σκέψεως και αξιών. Το γεγονός ότι ο Mishima βρίσκει τόσες αντηχήσεις με τον D’Annunzio υποδηλώνει ότι, τουλάχιστον εμμέσως, ο Mishima ενδιαφερόταν για τις αξίες του Φασισμού και ότι είχε επηρεασθεί από αυτές.


για να διαβάσετε ολόκλητο το άρθρο στον σύνδεσμο εδώ ...

Μισίμα - Ο Ιάπωνας Φαέθων.

του Παναγιώτη Λιάκου

"Βλέπουμε την Ιαπωνία να γλεντοκοπά βυθισμένη σε ευμάρεια και να κολυμπάει στο χρήμα και στην πνευματική της κενότητα. Είναι δυνατόν να δίνεις αξία στη ζωή , μέσα σε μια πλάση που το πνεύμα έχει πεθάνει; Ζήτω ο αυτοκράτορας ! Νομίζω ότι ούτε καν με προσέχουν..."


Τα τελευταία λόγια του Γιούκιο Μισίμα. 25 Νοεμβρίου 1970.




25 Νοεμβρίου του 1970. Αυγή. Ο Ιάπωνας συγγραφέας Γιούκιο Μισίμα , το λαμπρότερο μεταπολεμικό αστέρι της Ιαπωνικής λογοτεχνίας , γράφει την τελευταία λέξη στο χειρόγραφο του μυθιστορήματος " Ο Εκπεσών Άγγελος ", το 4ο μέρος της σειράς που είχε γενικό τίτλο "Η θάλασσα της γονιμότητας". Μια ακόμη σίγουρη επιτυχία για τον χαρισματικό άνθρωπο που είχε προταθεί για Νόμπελ. Θα ήταν όμως η τελευταία. Άφησε το χειρόγραφο επάνω στο γραφείο του για να το βρει ο εκδότης του. Βγήκε από το σπίτι. Κατευθύνθηκε, μαζί με την ομάδα τους, τους «Τατενοκάι - Η Εταιρεία της Ασπίδας» προς το Υπουργείο Εθνικής Αυτοάμυνας της Ιαπωνίας στην Ιτσιγκάγια. Αυτός και οι ακόλουθοί του, οι Ασιάτες « Ιππότες της Στρογγυλής Τράπεζάς » του , υποτίθεται ότι είχαν κανονίσει συνάντηση με τον στρατηγό Κανετόσι Μασίτα. Η συνάντηση εξελίχθηκε σε ομηρία του στρατηγού από τον Μισίμα και την ομάδα του.

Αμέσως μετά, ο «στασιαστής» Μισίμα απαίτησε από τους στρατιώτες στη βάση να συγκεντρωθούν για να ακούσουν το λόγο του. Απαίτησε να επικρατήσει «απόλυτη σιγή» καθ' όσον θα τους μιλούσε. Αυτό επετεύχθη λίγο πριν το μεσημέρι. Ο ενσαρκωμένος σαμουράι ξεπρόβαλλε από το γραφείο του Στρατηγού Μασίτα , στο μπαλκόνι. Μπροστά του, το συγκεντρωμένο πλήθος που φορούσε στρατιωτικά αλλά, δυστυχώς, δεν ήταν στρατιώτες - ένοπλοι δημόσιοι υπάλληλοι και φουκαράδες. Δεξιά του , αριστερά, μπροστά αλλά ακόμα κι από τα ουράνια κίνηση και χαλασμός. Ελικόπτερα υπερίπταντο του χώρου. Οι φωτογράφοι φώναζαν, τα κλικ των μηχανών τους ακούγονταν σαν πυροβολισμοί. Οι στρατιώτες φώναζαν κι αυτοί, αλλά έκαναν και κάτι χειρότερο. Χλεύαζαν, βαριούνταν, αντιπροσώπευαν κι εκπροσωπούσαν ό,τι κατακεραύνωνε ο πολεμιστής –ποιητής - λογοτέχνης Γιούκιο Μισίμα.

Την ανία , την ασχήμια, το μηδέν της Ιαπωνίας ως ψυχή που ανέτειλε μέσα από τα μανιτάρια των πυρηνικών βομβών που έληξαν ανήθικα τον πόλεμο. Μια λήξη που ανάγκασε τον αυτοκράτορα να παραδεχθεί ότι είναι θνητός! Τότε δηλαδή που ο θάνατος σύρθηκε μέσα στα μηλίγγια της ψυχής αυτού του λαού και μέχρι σήμερα τον κατατρώγει. Ο Μισίμα μιλούσε, και μιλούσε, και φώναζε, και τράνταζε την ψυχή του με κεραυνούς που ξαμολούσε το είναι το και βρόνταγε ο νους του. Από κάτω, οι ζωντανοί νεκροί, αυτοί οι στρατιώτες που παράδωσαν το «κάστρο» της Ιαπωνικής κοινωνίας στον «πολιτισμό του πάντα και περισσότερα» ( civilisation de toujours plus) όπως εύστοχα τον έχει χαρακτηρίσει ο Bertrand de Jouvenelle, χλεύαζαν.




Ο Μισίμα κατάλαβε το τέλος. Το τέλος το δικό του αλλά και του σπουδαίου Ιαπωνικού πολιτισμού που έσκυβε το κεφάλι στο χρυσό , τα αργύρια, τις οικιακές συσκευές, το Χόλιγουντ, τα Μακντόναλντς και το ... απωανατολίτικο Rock n’ Roll. Η αυτοκρατορία ως καρικατούρα δεν μπορούσε να γίνει αντιληπτή από το ποιητικό μέγεθος που λεγόταν Μισίμα, ούτε καν σαν εφιάλτης - μόνο σαν βλάσφημο κενό. Ολοκλήρωσε τον μνημειώδη λόγο του (Φιλιππικός συνάμα και Διθύραμβος στην αντίσταση), με έναν χαιρετισμό στον Αυτοκράτορα, και σύμφωνα με τα λόγια των εταίρων του, ψιθύρισε και το περίφημο «Νομίζω ότι ούτε καν με προσέχουν...»

Έβγαλε την στολή της «Εταιρείας της Ασπίδας» , και έμεινε με το παραδοσιακό ρούχο που καλύπτει τη μέση και τα γεννητικά όργανα των σαμουράι. Πήρε ένα ξιφίδιο 25 εκατοστών με καλοακονισμένη λεπίδα και πραγματοποίησε την τελετουργική αυτοκτονία που στολίζει την παράδοση του λαού του από την αυγή της ιστορίας του. Σεπούκου! Ένας από τους ακόλουθους του Μισίμα, ολοκλήρωσε την τελετουργική αυτοκτονία κόβοντας το κεφάλι του δασκάλου του με ένα αρχαίο κατάνα ( ιαπωνικό ξίφος - σύνηθες μήκος 110 εκατοστά ), και ένας άλλος μαθητής του, ο Μασακάτσου Μορίτα , συντρόφεψε τον Μισίμα στον θάνατο με την ίδια ακριβώς μέθοδο. Τι ήταν τελικά ο Μισίμα; Εθνικιστής , αλαζόνας , ταλαντούχος , ονειροπόλος , αντιφατικός , με ομοφυλοφιλικές τάσεις , ασυμβίβαστος , επαναστάτης. Σχιστομάτης Φαέθοντας που έζεψε το άρμα του ήλιου κι έκαψε την γη με την πένα και το λόγο του. Η ίδια η ενσάρκωση της παράδοσης , που δεν είναι συντήρηση, αλλά διαχρονική αλήθεια.



Σύμβολο προς μίμηση και αποφυγή. Όλα τα παραπάνω μαζί και πολλά περισσότερα. Αυτός είναι ο Γιούκιο Μισίμα , κατά κόσμον Χιραόκα Κιμιτάκι που άφησε τον κόσμο που λάτρεψε και μίσησε πιότερο κι από τον ίδιο του τον εαυτό, στις 25 Νοεμβρίου του 1970. Ευτυχώς έφυγε νωρίς , και δεν πρόλαβε να αντικρίσει την πιθηκοειδή απόπειρα εκδυτικισμού μιας σπουδαίας πατρίδας. Δεν πρόλαβε να δει παίκτες «εθνική» Ιαπωνικής ομάδας με βαμμένα καροτί μαλλιά. Δεν πρόλαβε να δει τις ταπεινώσεις των χοίρων στους αετούς , την ατίμωση που επιβάλλει ο αντικατοπτρισμός στην αληθινή εικόνα. Ευτυχώς για εμάς, άφησε πολλά έργα του για να ακούμε και να διαβάζουμε και να βλέπουμε.


ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΜΙΣΙΜΑ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Δίψα για έρωτα (εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ)
Η ηθική των Σαμουράι στη σύγχρονη Ιαπωνία (εκδ. ΕΡΑΤΩ)
Η θάλασσα της γονιμότητας Ι (Ανοιξιάτικο χιόνι - εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ)
Η θάλασσα της γονιμότητας ΙΙ (Αφηνιασμένα άλογα - εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ)
Η θάλασσα της γονιμότητας ΙΙI (Ο ναός της αυγής - εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ)
Η θάλασσα της γονιμότητας IV (Ο εκπεσών άγγελος - εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ)
Η κυρία Αόι (θεατρικό) (εκδ. ΑΠΟΣΤΡΟΦΟΣ)
Μετά το συμπόσιο (εκδ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ)
Ο ήχος των κυμάτων (εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ)
Ο ναός του χρυσού περιπτέρου (εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ)
Ο ναυτικός που αρνήθηκε τη θάλασσα (εκδ. ΑΦΟΙ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΙ)
Πέντε σύγχρονα έργα Νο (θεατρικά, εκδ. ΔΩΔΩΝΗ)

ΔΕΙΤΕ ΤΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

Πατριωτισμός , 1965 (το σενάριο δικό του και πρωταγωνιστεί ο ίδιος. Βασίζεται στην αισθητική και τα πρότυπα του αριστοκρατικού Ιαπωνικού θεάτρου Νο).

Μισίμα , 1985 ( ενδιαφέρουσα ταινία του Πολ Σρέιντερ για την ζωή του Μισίμα ).


Βίντεο με τα τελευταία λεπτά από την ταινία '' Μισίμα '' :

http://www.youtube.com/watch?v=pLw3_jyjvy4

Βίντεο αφιερωμένο στον Μισίμα :

http://www.youtube.com/watch?v=TnZPoC2H-Hc&feature=related

Σπάνια συνέντευξη του Μισίμα στα αγγλικά ( 1969 ) :

http://www.youtube.com/watch?v=IasOkulcDQk