του King Ludd
Το κείμενο γράφτηκε με αφορμή το δήθεν “περιβαλλοντικό
νομοσχέδιο” που ψηφίστηκε τις τελευταίες μέρες, άλλα και για την πλήρη απουσία
οικολογικής συνείδησης και φωνής εντός του εθνικιστικού χώρου. Οι εποχές που
διανύουμε αν μη τι άλλο διακρίνονται για την ταχύτητα των αλλαγών τους. Αυτό
που συχνά πυκνά ονομάζεται πρόοδος δεν είναι κάτι αυθαίρετο και αόριστο, το
ακριβώς αντίθετο μάλιστα. Είναι το συνεχώς αυξανόμενο άνυσμα της υλιστικής, βιομηχανικής
και τεχνολογικής εξέλιξης. Η έννοια της Προόδου της οποίας οι θεμελιώδεις
προκείμενες υπόκεινται καθαρά στο υλιστικό πεδίο έχει καταλήξει να είναι η Θρησκεία
του σύγχρονου ανθρώπου.
Εκεί που ο
άνθρωπος της παράδοσης ορίζει ως σημείο αναφοράς την αρετή η το κατά Φύσιν Ζήν,
έχοντας ως πυξίδα και φάρο την ιερότητα ,τον συμβολισμό και τον μύθο του κόσμου
που τον περιβάλει, ο σύγχρονος άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται τίποτε το βαθύτερο
και εσωτερικό. Το δικό του σημείο αναφοράς και αξιολόγησης της ζωής παραμένει το
"κατά κεφαλήν εισόδημα" το "Α.Ε.Π." και οι ανέσεις που
προσφέρονται από τον πολιτισμό της μηχανής , ο οποίος ήλθε για να
αντικαταστήσει τον πολιτισμό της Παράδοσης. Στην παραδοσιακή αντίληψη κάθε τι
που σήμερα φαντάζει ανούσιο η κοινότυπο έχει έναν εσωτερικό συμβολικό
χαρακτήρα.
Ακόμη και οι
πλειονότητα των σύγχρονων φυσιολατρών οι οποίοι φαίνεται να είναι σε συνεχή
επαφή με την φύση αδυνατεί να βιώσει κάτι περισσότερο από απλή διασκέδαση και
ενθουσιασμό όταν επισκέπτεται την ύπαιθρο. Στην ουσία δεν θέλει να την
επισκεφτεί θέλει να κυριαρχήσει πάνω της. Πάνω σε αυτό το ζήτημα κάνει μια
αναφορά ο Ιταλός παραδοσιακράτης Ιούλιος Έβολα, λέγοντας: «Σε αυτή την βάση, θα
πρέπει να προστατέψουμε τα βουνά από την εισβολή των τουριστών, οι οποίοι
επιχειρούν να τα κάνουν κτήμα τους με την δημιουργία των δικών τους
"πολιτισμένων βάσεων" (base camps). Δεν αναφέρομαι μόνο στην νεολαία,
η οποία φέρνει μαζί της στα δικά διαφορά θέρετρα τα αυτοκίνητα της ,τις αστικές
συνήθειες (όπως disco και γήπεδα αντισφαίρισης), και η οποία με το
συμπλεγματικό και ματαιόδοξο τρόπο παρουσιάζει το φανταχτερό νέο εξοπλισμό που
θα χρησιμοποιηθεί για μια ακίνδυνη βόλτα στο δάσος. Αναφέρομαι και σε όσους
αμαυρώνουν την ηρεμία και τα καθαρά μέρη με τον υλισμό και την κοινοτοπία, με
ανταγωνιστική διάθεση και με μια μανία για οτιδήποτε είναι δύσκολο και
ασυνήθιστο, μόνο και μόνο για μια νέα επίδοση. Το όρος απαιτεί αγνότητα και
απλότητα. Απαιτεί ασκητισμό!»
Σε αυτό το σημείο
θα ήθελα να επισημάνω την θέση που πρέπει να κρατήσουμε μεταξύ των δύο αυτών
κοσμοθεωριών αυτόν της παράδοσης και αυτόν της νεωτερικότητας. Χρησιμοποιούμε
συχνά την φράση του προαναφερθέντος συγγραφέα: "Εξέγερση ενάντια στον Σύγχρονο
Κόσμο" χωρίς Δυστυχώς να εμβαθύνουμε στην ουσία του τι τελικά είναι αυτός
ο σύγχρονος κόσμος;
Εκεί έγκειται και
κατά την γνώμη μου η απουσία οποιασδήποτε ουσιαστικής οικολογικής συνείδησης
εντός των εθνικιστών. Ο σύγχρονος άνθρωπος αντιλαμβάνεται το περιβάλλον ως μια
αστείρευτη δεξαμενή υλικών και μέσων. Αντιλαμβάνεται την σχέση του με το περιβάλλον
όμοια με αυτή του "αγοραστή και του καταναλωτή" της " προσφοράς
και της ζήτησης" και αυτό γιατί, όπως είπα και προηγουμένως, η σύγχρονη
αντίληψη της ζωής είναι αμιγώς αποσυμβολιστική και οικονομοκεντρική. Εκτός
αυτής της αντίληψης που έχει φωλιάσει μέσα μας ένας δεύτερος ανασταλτικός
παράγοντας για την δημιουργία οικολογικής συνείδησης είναι το φαινόμενο της
αστικοποίησης. Βλέπουμε ότι οι σύγχρονοι πληθυσμοί μετακινούνται ολοένα και
μακρύτερα από την ύπαιθρο σχηματίζοντας τσιμεντένιες αυτοκρατορίες, απρόσωπες
και καταθλιπτικές. Βλέπει κανείς την ματαιότητα αυτής της μεταστροφής στα
δεκάδες τεχνητά άλση εντός των πόλεων τα οποία γεμίζουν ασφυκτικά με κόσμο που
τρέχει για να καθίσει λίγα λεπτά στο γρασίδι να ακουμπήσει τα δέντρα που φύτεψε
ο δήμος να αφουγκραστεί τους ήχους της φύσης μακριά από τις επιβλαβείς
ηλεκτρονικές ηχητικές συχνότητες της πόλης.
Τι άθλια ανταλλαγή;
θα έλεγε κανείς ... Όταν μέχρι και στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν ακόμα και η
Αττική έσφυζε από χλωρίδα και πανίδα και οι κωμοπόλεις ήταν ακόμα σε επαφή με
την φύση - ανάλογη με αυτή των χωριών. Ενώ αντιλαμβανόμαστε πως η ροπή προς το
φυσικό περιβάλλον είναι καθόλα φυσική, ο άνθρωπος επέλεξε να γίνει αντιρρησίας
της ίδιας του της συνείδησης να εγκαταλείψει αυτή την άμεση επαφή χτίζοντας μεγαλουπόλεις
με την τραγική ειρωνεία να είναι εμφανής, όταν εντός αυτών δημιουργεί έναν
τεχνητό μικρόκοσμο ,αντίγραφο εκείνου του μεγαλειώδους μακρόκοσμου που θυσίασε.
Έχοντας υπόψη τους
δύο βασικούς πυλώνες που καθιστούν τον μέσο σύγχρονο άνθρωπο παντελώς
αποκομμένο από την οικολογία θα προσπαθήσουμε να δείξουμε πως αυτοί οδηγούν
στην καταλήστευση της εναπομένουσας φύσης. Αφού πλέον τα ποτάμια δεν είναι
θεοί, στα δάση δεν υπάρχουν πνεύματα και τα βουνά είναι το καταλληλότερο σημείο
να χτιστούν οδικές οδοί που θα οδηγούν και τον απλό, αδαή τουρίστα στην κορυφή. Δεν υπάρχει κάνεις
λόγος για τον σύγχρονο άνθρωπο να μην εκμεταλλευτεί την φύση προς ίδιον όφελος
δεν υπάρχει εντός της τίποτα το θεϊκό τίποτε το ανώτερο και συμβολικό μόνο ύλη
προς εκμετάλλευση. Η έννοια της συνύπαρξης φαντάζει έωλη, πλέον το σύνθημα που
κυριαρχεί είναι "ύπαρξη με κάθε τίμημα!". Και ακριβώς αυτό είναι που εφαρμόζεται ή
τουλάχιστον προσπαθεί να εφαρμοστεί σε πολλά σημεία της Ελληνικής Υπαίθρου.
Ο στυγνός
εκμεταλλευτής, ο βλάσφημος καταπατητής, που τόσους αιώνες στον βωμό της
εκβιομηχάνισης καταπατά εκτάσεις γης, ανεγείρει τουριστικά θέρετρα σε ιερά
βουνά, βασανίζει με τον χειρότερο τρόπο τα ζώα που προορίζονται για βρώση,
εμφανίζεται ως απελευθερωτής και σωτήρας της φύσης που όπως λέει ‘’χρειάζεται
χείρα σωτηρίας’’ Εμφανίζεται με
χυδαίο τρόπο μπροστά σε χωριά, κοινότητες και περιοχές της υπαίθρου που
αποτελούν τους μόνους που ζουν πλησιέστερα στο φυσικό περιβάλλον και τους
αυτοπροσδιορίζεται ως σωτήρας! Με δημοκρατικά
ψηφίσματα δίνει το πράσινο φως σε ιδιωτικές εταιρίες ανεμογεννητριών σε
εταιρίες εξόρυξης υδρογονανθράκων και πάσης φύσεως ιδιωτικών επενδυτών που
έχοντας το κατάλληλο κεφάλαιο θα μπορούν να επιβουλεύονται το φυσικό
περιβάλλον. Στην Ελλάδα εδώ και χρόνια γίνονται ιδιωτικές και κρατικές
επεμβάσεις στο περιβάλλον άλλα το επερχόμενο νομοσχέδιο έρχεται για να
διευκολύνει ακόμη περισσότερο την καταλήστευση.
Πόσο αστείο και
χυδαίο ταυτόχρονα ακούγεται το ότι δημιουργούν εγκαταστάσεις φιλικές προς το
περιβάλλον ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ το περιβάλλον! Ένας σκεπτόμενος άνθρωπος μπορεί εύκολα
να αντιληφθεί ότι η "New Age"
οικολογική συνείδηση των ιδιωτικών κολοσσών δεν είναι τίποτα περισσότερο από
ένα "προϊόν " το οποίο πουλάει! Φυσικά δεν γίνεται
λόγος για τα υπαρξιακά ζητήματα που θα θέσουν τον άνθρωπο εντός και σε πλήρη
αρμονία με το φυσικό περιβάλλον, παρά μόνο για επενδυτικά Project που απλά θα
‘’παχύνουν’’ τους τραπεζικούς λογαριασμούς των κατόχων τους στο βωμό πάντοτε
της "Oικολογίας".
Ο πολιτισμός της
μηχανής που με χυδαίο τρόπο έθεσε εκτός του Φυσικού Γίγνεσθαι τον Άνθρωπο, κάνοντάς
τον να μοιάζει με Θεό και Αφέντη χάριν της μηχανής και του ατσαλιού, έρχεται με
τα ίδια μέσα να επαναφέρει την Τάξη. Δημιούργησε το πρόβλημα και έπειτα
‘’πουλάει’’ την λύση. Και ενώ όλα αυτά λαμβάνουν χώρα ο εθνικιστικός χώρος
βρίσκεται εν υπνώσει. Καθώς φαίνεται δεν έχει αντιληφθεί πως ο σύγχρονος κόσμος
είναι τόσο βαθιά ριζωμένος εντός της συνείδησης του, που ενώ νομίζει ότι
έρχεται σε ρήξη μαζί του, στην πραγματικότητα είναι παθητικός δέκτης των
συνεπειών του. Είναι στο χέρι μας να αναδείξουμε τις λύσεις και τις διεξόδους
πάντα με οδηγό την Παράδοση. Καμία λύση δεν θα βρεθεί εκ των μέσων που
δημιούργησαν το πρόβλημα.
Απαιτείται εδώ και
τώρα επαναστατική σκέψη η οποία θα μας οδηγήσει στα ενδότερα και ουσιαστικά
ζητήματα που πρέπει να επαναξιολογήσουμε. Κλείνοντας θα παραθέσω ορισμένα
αποσπάσματα φιλοσόφων σχετικά με το ζήτημα που αναλύθηκε αποσκοπώντας να
λειτουργήσουν σε συνδυασμό με το κυρίως κείμενο, τροφή για σκέψη.
«Αν ήταν δυνατόν να καταργηθούν οι μηχανές και να
αποκατασταθούν οι παλιές τέχνες με όλα τα στοιχεία επιδεξιότητας και
αξιοπρέπειας που ενέχουν, το «εργατικό πρόβλημα» θα έπαυε να υφίσταται. Αυτό
αληθεύει ακόμα και για τις καθαρά υπηρετικές λειτουργίες ή για τις λίγο-πολύ
ποσοτικές ασχολίες, απλώς γιατί οι μηχανές είναι οι ίδιες απάνθρωπες και
αντι-πνευματικές. Οι μηχανές σκοτώνουν όχι μόνο την ψυχή του εργάτη, αλλά την
ψυχή καθεαυτή, και γι’ αυτό επίσης την ψυχή του εκμεταλλευτή. Η συνύπαρξη
εκμεταλλευτή και εργάτη είναι αδιαχώριστη από τη μηχανοποίηση. Οι τέχνες, λόγω
της ανθρώπινης και πνευματικής ποιότητάς τους, προφυλάσσουν από αυτήν την
χονδροειδή λύση. Η μηχανοποίηση του κόσμου, τελικά, σημαίνει τον θρίαμβο του
υπολογιστικού και πανούργου σιδηρού εμπορίου. Είναι η νίκη του μέταλλου πάνω
στο ξύλο, της ύλης πάνω στον άνθρωπο, της πονηριάς πάνω στην ευφυΐα.»
-ΚΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΦΥΛΕΣ
FRITHJOF SCHUON.
«Αν θέλετε να βάλετε κάποιον νέο στο σωστό μονοπάτι της
παιδείας, προσέξτε να μη του ταράξετε την απλοϊκή, τη γεμάτη εμπιστοσύνη και
ταυτόχρονα προσωπική, άμεση σχέση του με τη φύση. Σ’ αυτόν το νέο πρέπει το
δάσος και ο βράχος, η θύελλα, το αρπαχτικό πουλί, το κάθε λουλούδι, η
πεταλούδα, το λιβάδι, η βουνοπλαγιά να του μιλάνε στη γλώσσα τους. Πρέπει να
ξαναβλέπει σ’ αυτά τον ίδιο τον εαυτό του σαν σε αναρίθμητους κατοπτρισμούς και
αντιφεγγίσματα, σε μια δίνη από ρευστές εκφάνσεις. Έτσι , στη μεγάλη αλληγορία
της φύσης θα διαισθανθεί , ασύνειδα, τη μεταφυσική ενότητα όλων των όντων και
ταυτόχρονα θα «ακουμπήσει» κι ο ίδιος στην ακατάλυτη συνέχεια και στην
αναγκαιότητά τους. Πόσοι όμως νέοι άνθρωποι μπόρεσαν κι ανδρώθηκαν έχοντας τόσο
άμεση, σχεδόν προσωπική σχέση με τη φύση ; Οι υπόλοιποι υποχρεώνονται πολύ
νωρίς να μάθουν μια άλλη αλήθεια : πώς να υποδουλώνουν τη φύση.»
ΝΙΤΣΕ
(Απόσπασμα διάλεξης του ως καθηγητής κλασικής φιλολογίας
στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας το 1872).
«Υπό το πρίσμα των αρχαίων Ελλήνων είναι ύβρις η σημερινή
στάση μας έναντι της φύσης το πως την καταδυναστεύουμε με την βοήθεια της
μηχανής και της αδίστακτης εφευρετικότητας των τεχνικών και των μηχανικών.»
ΝΙΤΣΕ, Η Γενεαλογία της Ηθικής.