Από τον πρόλογο του βιβλίου "Ο Mαύρος Μάης του 68"

 

για να το παραγγείλετε εδώ ...

του Δημήτρη Ζαφειρόπουλου

Από τον πρόλογο του βιβλίου "Ο Mαύρος Μάης του 68"

Πάμε στην Γαλλία λοιπόν. Στην χώρα που απέναντι στην επαναστατική ορμή του 1789, αντιπαράταξε το φαινόμενο της Βανδέας και των Σουάνς. Στην Γαλλία της παλινόρθωσης του 1815 με τους βασιλόφρονες Ultras που δεν δίστασαν να αντιπαρατεθούν στους δρόμους των γαλλικών πόλεων με τα μέλη των ρεπουμπλικανικών κλαμπς. Την Γαλλία της κόμισσας Ντυ Μπερύ που ήταν η ψυχή της βασιλικής εξέγερσης του 1831 ενάντια στην συνταγματική εκτροπή των Ορλεανιστών. Στη χώρα των διανοητών της αντεπανάστασης Ντε Μπνάλντ και Ζοζέφ Ντε Μαίστρ, μεταξύ άλλων, οι οποίοι προχώρησαν πέρα από μια νοσταλγική υπεράσπιση της Μοναρχίας, κριτικάροντας την ουσία "των δεινών της Γαλλίας", δηλαδή τον Διαφωτισμό και τον ορθολογισμό. Από τη γέννηση δηλαδή των σύγχρονων μορφών πολιτικής αντιπαράθεσης, με τη μορφή που δημιούργησε η Γαλλική Επανάσταση, υπήρχαν στη Γαλλία όλα τα ψήγματα μιας διαφορετικής αντιπαράθεσης στον σύγχρονο κόσμο.

Επίσης, από την εποχή εκείνη, η Γαλλία είχε όλα τα χαρακτηριστικά που θα καθόριζαν την μετέπειτα εξέλιξη του φαινομένου που εξετάζουμε. Δηλαδή διανοητές, πολιτικούς ακτιβιστές και ανθρώπους που δεν θα δίσταζαν να αντιπαρατεθούν "με το χέρι στο όπλο", ενάντια στον εσωτερικό εχθρό. Και η Γαλλία συνέχισε έτσι σε όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Σε αυτήν έγραψε ο Γκομπινώ, ο πρώτος θεωρητικός που ανέλυσε την Ιστορία με βάση την αντιπαράθεση των φυλών. Σε αυτή διαμόρφωσε ο Ντε Λαπούζ την πρώτη μορφή επιστημονικού βιολογικού αντισημιτισμού. Στην Γαλλία υπήρξε ο Προυντόν, ο τόσο αγαπητός στο αναρχικό κίνημα, που στην κριτική του καπιταλισμού προσέθεσε τον ανορθολογισμό. Το ίδιο και ο θεωρητικός του επαναστατικού συνδικαλισμού, ο Σορέλ, που επηρέασε την αριστερή, ας την πούμε έτσι, έκφανση του μετέπειτα φασισμού. Ο συγγραφέας Μωρίς Μπαρρές που ξεκίνησε από μια ατομικιστική νεορομαντική κριτική του φιλελευθερισμού για να καταλήξει στην θεωρία του αίματος, της γης των προγόνων και να επηρεάσει έτσι μια σειρά διανοητών σε όλη την Ευρώπη, στην εποχή που πάει από τον 19ο στον 20ο αιώνα, μεταξύ των οποίων και οι Έλληνες, Ίων Δραγούμης και Νίκος Καζαντζάκης.

Όμως εκτός από τους διανοητές που αναμφίβολα προσέφεραν θεωρητικές βάσεις στην μετέπειτα εμφάνιση του πολιτικού ρεύματος του Εθνικισμού και του Φασισμού, η Γαλλία έδωσε και άλλα. Έδωσε μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία στους παραδοσιοκράτες μοναχικούς τόσο στις εκλογές του 1848 όσο και αυτές του 1871, τις πρώτες της Γ Γαλλικής Δημοκρατίας. Έδωσε ακόμα, το κίνημα του Μπουλανζισμού, στα μέσα της δεκαετίας του 1870. Ένα κίνημα που παραλίγο να ανατρέψει την τότε νεοπαγή Γ Δημοκρατία και περιελάμβανε στοιχεία που θα τα βρούμε μετά, στις κρίσιμες δεκαετίες του 1920 και 30. Τον λαϊκό ηγέτη, στο πρόσωπο του στρατηγού Μπουλανζέ, την χρησιμοποίηση τόσο των εκλογών όσο και των μαζικών πεζοδρομιακών αγώνων. Κρίσιμο στοιχείο η μετάλλαξη της Εθνικιστικής Λίγκας του Ντερουντέλ από μια ρεπουμπλικανική ρεβανσιστική κίνηση, σε ένα πολιτικό μέτωπο που απέρριπτε τις κοινοβουλευτικές μεθόδους και με την δύναμη της μάζας προσπάθησε να εγκαταστήσει στην εξουσία έναν ισχυρό ηγέτη, που νόμισε ότι τον βρήκε στον Μπουλανζέ.

Ακόμα πιο μετά, την δεκαετία του 1890, αυτό το ρεύμα ιδεών και σχηματισμών έφερε τη Γαλλία στα πρόθυρα του εμφυλίου και συντάραξε το οικοδόμημα της δημοκρατίας. Αφορμή ήταν η υπόθεση Ντρέυφους που είδε από την μία να συσπειρώνονται οι μοναχικοί με τους πρώιμους εθνικιστές, τμήματα του στρατού και της Εκκλησίας απέναντι στην Γαλλία των ριζοσπαστών, των σοσιαλιστών, των μασόνων και της εβραϊκής κοινότητας. Εκφραστές των πρώτων, ο δημοσιογράφος και βουλευτής Εντουάρ Ντρουμόν και ο προαναφερθείς συγγραφέας Μωρίς Μπαρρές. Ο πρώτος με την αντισημιτική εφημερίδα "Le parole Libre", η οποία έφτασε να έχει 300.000 φύλλα κυκλοφορίας, έδωσε τα θεμέλια ενός ριζοσπαστικού αντισημιτισμού, τον οποίο δεν ξέχασε ποτέ μεγάλο μέρος της Γαλλικής κοινωνίας. Ο δεύτερος, μαζί με την πένα, έπιασε τα κοινοβουλευτικές έδρανα για να γίνει τότε, ο κύριος εκφραστής αυτής της άλλης Γαλλίας και δίνοντας πρώτος το παράδειγμα του διανοούμενου ακτιβιστή.

Φτάνοντας στο κατώφλι του 20ου αιώνα η χώρα αυτή, είχε να επιδείξει, όλα τα συστατικά της "ποίησης του 20ου αιώνα" όπως ονόμασε αργότερα ο Μπραζιγιάκ τον Φασισμό. Τον ανορθολογισμό, την απόρριψη της δημοκρατίας, τον φυλετισμό, τον οργανικό εθνικισμό, τον σοσιαλισμό για το Έθνος, τον αντισημιτισμό. Η μεγάλη περιπέτεια μπορούσε να αρχίσει.