Σύντομο Βιογραφικό
«Οι Gregor και Otto Strasser προέρχονταν από καθολική
οικογένεια και ο πατέρας τους ήταν δικαστικός υπάλληλος. Γεννήθηκαν και έζησαν
τα παιδικά τους χρόνια στη Βαυαρική πόλη Geisenfeld όπου ο Gregor φοίτησε στο
τοπικό Γυμνάσιο και Λύκειο. Μετά το τέλος του σχολείου εργάστηκε ως βοηθός
φαρμακοποιού σε μια μικρή πόλη της Βαυαρίας έως το 1914 οπότε και γράφτηκε στο
Πανεπιστήμιο του Μονάχου για να σπουδάσει χημεία και φαρμακευτική. Διέκοψε τις σπουδές του τον ίδιο χρόνο για να καταταγεί
εθελοντής στον Γερμανικό στρατό και έλαβε μέρος στο Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο απ’
όπου παρασημοφορήθηκε δύο φορές με τον Σιδηρούν Σταυρό δεύτερης και πρώτης
τάξης αντίστοιχα φθάνοντας μέχρι το βαθμό του Υπολοχαγού.
Το 1918 κατατάχθηκε στα Freikorps υπό τον στρατηγό Von Epp,
όπου είχε καταταγεί εθελοντικά και ο Otto αν και τραυματισμένος, αναλαμβάνοντας
να οδηγήσει μια ομάδα ανδρών στη πρώτη γραμμή ενάντια στους κομμουνιστές. Ο
αξιωματικός που ήταν υπεύθυνος για τη στρατολόγηση στα Freikorps του Von Epp
δεν ήταν άλλος από τον ήρωα της ιδέας, Ernst Rohm, τη στιγμή που πολλά
μετέπειτα υψηλόβαθμα στελέχη του NSDAP κρυβόντουσαν κάπου μη τους βρουν οι
κομμουνιστές…!
Μετά την επιτυχή έκβαση των μαχών με τους πραξικοπηματίες
κομμουνιστές, όταν πλέον τα Freikorps διαλύθηκαν ο Gregor επέστρεψε στις
σπουδές του και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου, άνοιξε το δικό του
φαρμακείο και παντρεύτηκε τον παιδικό του έρωτα, την Elsa, με την οποία
απέκτησε δύο δίδυμους γιους, τους οποίους κατά τραγική ειρωνεία βάπτισε ο Adolf
Hitler.
Ο Gregor ως ηγετικό στέλεχος του N.S.D.A.P
Μετά την επιτυχή καταστολή του κομμουνιστικού πραξικοπήματος
από τα Freikorps και την ‘ομαλοποίηση’ της κατάστασης στην δημοκρατία της
Βαϊμάρης, υπήρχαν στη Γερμανία πολλές ενώσεις βετεράνων του Ά Παγκοσμίου
Πολέμου, τη πολυπληθέστερη εξ’ αυτών τη διοικούσε ο Ernst Rohm και τη δεύτερη
σε πλήθος βετεράνων και σε πολιτική βαρύτητα ο Gregor Strasser. Επίσης υπήρχαν
ακόμα δύο ενώσεις βετεράνων, αυτή του λοχαγού Erhardt με σήμα τη σβάστικα (η
οποία μετά υιοθετήθηκε από τον Hitler ως έμβλημα του κόμματος) και η ένωση του
Rossbach με τα φαιά πουκάμισα (τα οποία αργότερα υιοθετήθηκαν από τα S.A)!
Εκείνη την περίοδο πρόεδροι του Εθνικού Σοσιαλιστικού
Γερμανικού Εργατικού Κόμματος (N.S.D.A.P) ήταν οι Drexler και Harrer, οι οποίοι
άλλωστε το είχαν ιδρύσει κιόλας. Μετά την προτροπή και την αμέριστη υποστήριξη
του λοχαγού Ernst Rohm (ο οποίος ως ‘υπασπιστής’ του στρατηγού Von Epp έχαιρε
μεγάλης εκτίμησης τόσο σε στρατιωτικούς όσο και σε παραστρατιωτικούς κύκλους) ο
Hitler γίνεται μέλος του NSDAP και αναλαμβάνει υπεύθυνος του τομέα προπαγάνδας,
δηλαδή την έβδομη θέση στην ιεραρχία του κόμματος. Τότε ο Hitler προτείνει
στους Erhardt, Strasser και Rossbach να ενταχθούν στο N.S.D.A.P, καθώς βέβαια
με τον Rohm είχαν ήδη συμφωνήσει σε αυτή τη κίνηση.
Έτσι γεννιέται ένα νέο
NSDAP με τη συμμετοχή των παραστρατιωτικών ομάδων των βετεράνων του Ά ΠΠ στο
οποίο ο Hitler πλέον έχει την προεδρία (όχι ακόμα αρχηγία, θα λέγαμε) αφού οι
ενώσεις βετεράνων που με τη δική του πρωτοβουλία εισήλθαν στο κόμμα, τον
στήριξαν στις εσωκομματικές εκλογές έχοντας πάντα δίπλα του τον στρατηγό Von
Epp. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι σε μια εποχή που οι υποστηρικτές και τα μέλη
του N.S.D.A.P είχαν όλοι πολεμήσει σκληρά στον Ά ΠΠ, η θέση που κατείχε κάποιος
στον στρατό κατά τον πόλεμο έδινε μεγάλο κύρος και στη γνώμη του και στα
πρόσωπα που υποστήριζε καθώς οι τότε εθνικοσοσιαλιστές διατηρούσαν στο ακέραιο
την στρατιωτική αντίληψη της ζωής και μετά τον πόλεμο.
Εντασσόμενος λοιπόν ο Gregor στο N.S.D.A.P αναλαμβάνει
αρχικά την ηγεσία των S.A στην κάτω Βαυαρία. Το Νοέμβρη του 1923 λαμβάνει μέρος
στο Κίνημα της Μπυραρίας (ένα φιάσκο που άλλαξε δραματικά και σταδιακά τον
προσανατολισμό του N.S.D.A.P από επαναστατικό σε κομφορμιστικό) και φυλακίζεται
για ενάμιση χρόνο μαζί με τους Hitler, Hess, Rohm, Goering, Himmler (υπασπιστής του Gregor στα S.A) και πολλούς άλλους στη φυλακή του Landsberg.
Τότε το N.S.D.A.P κηρύχθηκε παράνομο και απαγορεύτηκε στον Hitler να ασχολείται
με τα κοινά καθοιονδήποτε τρόπο. Ενώ ο Hitler ήταν έγκλειστος εκτίοντας
πενταετή ποινή φυλάκισης τέθηκε σε εφαρμογή η λαμπρή ιδέα του Otto, που
τελείωνε τις σπουδές του στη νομική, να κατέβουν υποψήφια αρκετά μέλη του
N.S.D.A.P με ένα νεοσύστατο κόμμα, το Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα Ελευθερίας, κι έτσι
έχοντας εκλεγεί βουλευτές να αποφυλακιστούν. Βέβαια ο Hitler ο οποίος δεν είχε
ακόμα πάρει τη Γερμανική υπηκοότητα ως Αυστριακός δε μπορούσε να αποφυλακιστεί
αλλά τα εκλεγμένα μέλη του N.S.D.A.P μετά την εκλογή τους θα ασκούσαν πολιτική
πίεση για την αποφυλάκιση του και την επαναφορά των πολιτικών του δικαιωμάτων.
Έτσι, ο Gregor εκλέγεται βουλευτής με το Λαϊκό Κόμμα
Ελευθερίας και στη συνέχεια μετά την αποφυλάκιση του Hitler και την
επανασύσταση του N.S.D.A.P αναλαμβάνει υπεύθυνος προπαγάνδας του κόμματος
(1926 - 1928) και έπειτα υπεύθυνος οργάνωσης του κόμματος (1928 - 1932). Ο Gregor
από τις ηγετικές θέσεις που υπηρέτησε στο N.S.D.A.P έκανε θαύματα, επιτελώντας
ένα αξιοθαύμαστο έργο με τη βοήθεια του Otto του οποίου η ‘δαιμονική’ ευφυΐα
στρατεύεται στην υπηρεσία του εθνικοσοσιαλισμού.
Ενδεικτικά θα αναφέρουμε τα
εξής:
(1) Ο Gregor μετέτρεψε ένα επαρχιακό κόμμα μικρής εμβέλειας
σε ένα μαζικό εθνικό κόμμα ανταποκρινόμενος στις σοσιαλιστικές και εθνικιστικές
πεποιθήσεις του Γερμανικού λαού που καταπιεζόταν απάνθρωπα και αντεθνικά από
καπιταλιστές και ξένα οικονομικά συμφέροντα. Αύξησε τα μέλη του κόμματος από
27.000 που ήταν το 1925, σε πάνω από 800.000 το 1931. Το γεγονός ότι αυτό
οφειλόταν κυρίως σε αυτόν και όχι στον Hitler βεβαιώνεται από το ότι η
προσέλευση μελών στη βόρεια και δυτική πτέρυγα του N.S.D.A.P με έδρα το
Βερολίνο, όπου κυριαρχούσε πολιτικά και ιδεολογικά ο Gregor, ήταν ασύγκριτα
μεγαλύτερη από την αντίστοιχη της νότιας πτέρυγας όπου κυριαρχούσε ιδεολογικά
και πολιτικά η Χιτλερική πλευρά παρά το γεγονός ότι το κόμμα στο βορρά ήταν
νεότερο.
(2) Ο Gregor μαζί με τον Otto και τον δαιμόνιο Joseph
Goebbels τον οποίο στρατολόγησαν αρχικά οι Strasser ανέπτυξαν ένα σαφώς
αντικαπιταλιστικό και κοινωνικο-επαναστατικό ιδεολογικό προφίλ του
εθνικοσοσιαλισμού.
(3) Ο Gregor αναδιοργάνωσε το N.S.D.A.P καθετοποιώντας τη
δομή του και δημιουργώντας ένα ισχυρότατο και πολιτικά ανταγωνιστικό κεντρικό
μηχανισμό προπαγάνδας.
(4) Ο Gregor ίδρυσε μαζί με τον Otto τον εκδοτικό οίκο
Kampf - Verlag ο οποίος εξέδιδε μεταξύ και άλλων εντύπων τον ‘Εθνικοσοσιαλιστή’,
την επίσημη εφημερίδα του N.S.D.A.P από το 1926 έως το 1930, ένα έντυπο που
λειτούργησε ως αντίβαρο απέναντι στον ακροδεξιό ‘Λαϊκό Παρατηρητή’ του
Rosenberg.
Η σύγκρουση με τον Αδόλφο Χίτλερ.
Οι σχέσεις του Gregor με τον Hitler πέρασαν πολλές φάσεις
και στάδια και υπήρξαν διαφωνίες και συγκρούσεις σε διάφορα επιμέρους πολιτικά
και ιδεολογικά ζητήματα ελάσσονος ή μείζονος σημασίας. Βεβαίως δεν είναι
δυνατόν να γίνει μια πλήρης αναφορά σ’ αυτά, γι’ αυτό και επιλέξαμε να
αναφέρουμε τρία κομβικά σημεία ιστορικά και πολιτικά στα οποία συγκρούστηκαν
σφοδρά οι δύο προσωπικότητες ακολουθώντας τη χρονική σειρά των γεγονότων.
Το
πρώτο γεγονός που στάθηκε αιτία σύγκρουσης ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια πτέρυγα
του ΕΣ κόμματος ήταν η δήμευση ή μη της περιουσίας του έκπτωτου μονάρχη
(Kaiser). Τα δεξιά - συντηρητικά κόμματα απαιτούσαν να του επιστραφεί η τεράστια
περιουσία του, ενώ οι αριστεροί απαιτούσαν τη δήμευσή της. Ο Gregor και η
Στρασσερική πτέρυγα πρότειναν στον Hitler να αξιώσει το κόμμα τη δήμευση της
περιουσίας του μονάρχη με σκοπό αυτή να εκποιηθεί προς όφελος του Λαού, την
στιγμή που οι Γερμανοί στέναζαν οικονομικά υπό την πίεση του φαύλου κύκλου
ύφεσης - χρέους και οι Αγγλογάλλοι αξίωναν υπέρογκες πολεμικές αποζημιώσεις.
Αρχικά ο Hitler ζήτησε χρόνο για ν’ αποφασίσει και τελικά κατόπιν πίεσης του
Kirdoff και του Thyssen, οι οποίοι ήταν πλέον βασικοί χρηματοδότες του
N.S.D.A.P, καθώς και λοιπών κεφαλαιοκρατών με μεγάλη επιρροή στο συντηρητικό
χώρο στον οποίον ευθέως απευθυνόταν η Νότια πτέρυγα, απαίτησε το κόμμα να
ταχθεί υπέρ της επιστροφής της περιουσίας στον Kaiser. Ο λόγος που οι
καπιταλιστές ήταν αντίθετοι στη συγκεκριμένη απαλλοτρίωση ήταν ότι φοβόντουσαν
μήπως αυτό γίνει η αρχή για ν’ απαλλοτριωθούν τμήματα και των δικών τους
αμύθητων περιουσιών. Άλλωστε δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο Thyssen ήταν
παγκόσμιος «βαρόνος» του χάλυβα.
Είναι αποκαλυπτική η συνάντηση του εκπροσώπου του Hitler,
Gottfried Feder, με τους Gregor, Otto και Goebbels, κατά την οποίαν όταν ο
Gregor διεμήνυσε σαφώς στον Hitler ότι η Βόρεια πτέρυγα θα επιμείνει στην
απαλλοτρίωση της βασιλικής περιουσίας με ανακοίνωση της στην εφημερίδα του
κόμματος, ο Feder τους αποκάλεσε αποστάτες και τότε ο πάντα εύστοχος Goebbels
είπε χαρακτηριστικά: «Απαιτώ ο μικροαστός Adolf Hitler, να αποβληθεί απ’ το ΕΣ
κόμμα!».
Η δεύτερη αιτία σύγκρουσης μεταξύ των δύο (βέβαια όλα τα
παραπάνω αποτέλεσαν και αιτίες σύγκρουσης του Otto με τον Hitler αλλά αυτά δεν
αφορούν αυτό το άρθρο) ήταν η προκήρυξη μίας μεγάλης πανεργατικής απεργίας στη
Σαξονική χαλυβουργία τον Απρίλιο του 1930. Τα εργατικά συνδικάτα ζητούσαν
αύξηση στον πενιχρό μισθό τους και καλύτερες συνθήκες εργασίας (μήπως και
πάψουν να πεθαίνουν στα 40 από καρκίνους λόγω άθλιων εργασιακών συνθηκών) και
παρά το γεγονός ότι οι κομμουνιστές στήριζαν τους εργάτες δεν υπήρξε καμία
κομμουνιστική υποκίνηση.
Ο Gregor και η Βόρεια πτέρυγα σαφώς και τάχθηκαν στο
πλευρό των εργατών, αφού τα δίκαια αιτήματά τους εξέφραζαν χαμηλότερες
εργασιακές προσδοκίες ακόμα κι απ’ το επίσημο πρόγραμμα του N.S.D.A.P. Ο Otto
μέσω της εφημερίδας Σαξονικός Παρατηρητής (Sachsischer Beobachter) ρίχνεται στη
μάχη υπέρ των εργατών. Τότε οι βιομήχανοι, μέσω του αχυρανθρώπου τους, Josef
Terboven, απείλησαν ευθέως το Hitler με διακοπή κάθε είδους χρηματοδότησης και
υποστήριξης σε περίπτωση που το N.S.D.A.P στήριζε την απεργία. Αξίζει ν’
αναφέρουμε ότι το N.S.D.A.P πλέον ελάμβανε 2.000.000 μάρκα ετησίως από τον
Γερμανικό Σύνδεσμο Βιομηχάνων …
Πρέπει να τονίσουμε ότι η συγκεκριμένη σύγκρουση έγινε
κυρίως μεταξύ του Otto και του Hitler, με αποτέλεσμα να διαγραφεί ο Otto από το
κόμμα και να ιδρύσει μετέπειτα το Μαύρο Μέτωπο (Black Front) με σήμα το σπαθί
και το σφυρί, κι όχι μεταξύ του Gregor και του Hitler. Ο Gregor αν και
ιδεολογικά τάχθηκε με τους εργάτες, όπως και ο Otto παρέμεινε στο κόμμα λόγω
της στενής σχέσης που είχε και με το κόμμα και με τον Hitler προσωπικά. Παρόλα
αυτά το συγκεκριμένο γεγονός θεωρείται η δεύτερη φορά που οι σχέσεις του Gregor
με τον Hitler έφτασαν σε οριακό σημείο.
Το τρίτο χρονικά και κορυφαίο σε ένταση συναισθημάτων και
ιδεολογικοπολιτικής σύγκρουσης γεγονός που οδήγησε και στην εκδίωξη του Gregor
απ’ το N.S.D.A.P καθώς και στη σύλληψη και την εκτέλεσή του ήταν η απόσυρση του
οικονομικο-κοινωνικού προγράμματος του κόμματος μετά την ανάληψη της εξουσίας
απ’ τον Hitler.
Το Μάιο του 1932, πριν τις εκλογές του Ιουλίου του 1932,
διανεμήθηκε στα μέλη και τους φίλους του N.S.D.A.P ένα φυλλάδιο με το κοινωνικό
πρόγραμμα του κόμματος. Επρόκειτο για μια μνημειώδη εθνική και σοσιαλιστική
πολιτική συμπτυγμένη σε ένα φυλλάδιο από τον καθ’ ύλην αρμόδιο του κόμματος,
Gregor Strasser και με ρητή εντολή του Hitler αυτές οι θέσεις να τηρηθούν
ευλαβικά από κάθε ομιλητή του κόμματος καθώς οποιαδήποτε απόκλιση από αυτές θα
αποτελούσε προσωπική άποψη. Ήταν τέτοιο το μένος από την καπιταλιστική
αντίδραση στην εθνικοσοσιαλιστική επανάσταση που 5 μήνες μετά, τον Οκτώβριο του
1932, διεκόπη με εντολή του Hitler όχι μόνο η ανατύπωση, αλλά ακόμη κι η
αναδιανομή του εν λόγω προγράμματος, το οποίο μέχρι τότε είχε κυκλοφορήσει σε
600.000 αντίτυπα (στη ΄Β έκδοσή του). Μετά λοιπόν την αθέτηση του συνόλου του
οικονομικού προγράμματος του N.S.D.A.P, στο οποίο ο Gregor είχε αφιερώσει όλη
του την αγωνιστική δράση και τελικά αφιέρωσε ακόμη και τη ζωή του, ήταν πράξη
αξιοπρέπειας και εντιμότητας η πολιτική σύγκρουση με το Hitler και η αποχώρησή
του από το N.S.D.A.P τελικά το Νοέμβριο του 1932.
Αξίζει ν’ αναφέρουμε ότι ο Gregor ουδέποτε είχε αρχηγικές
τάσεις και ακόμα και όταν του προτάθηκε η ανάληψη της καγκελαρίας από αυτόν
έναντι του Hitler από στρατιωτικούς κύκλους που δεν εκτιμούσαν τον Adolf
Hitler, αρνήθηκε χωρίς δεύτερη σκέψη. Οι λόγοι της σύγκρουσής του ήταν καθαρά
ιδεολογικοί και πολιτικοί, όπως και του Ernst Rohm και δε σχετίζονται με κανενός
είδους προσωπικές αντιπαλότητες και εξουσιομανίες, όπως για παράδειγμα ο
Himmler, ο οποίος ανέκαθεν έτρεφε μίσος μπολσεβίκου θα λέγαμε απέναντι στον
Gregor, γι’ αυτό και από κοινού με τον Goering διέβαλαν τον Hitler κατηγορώντας
τον Gregor, ότι συνωμοτούσε εις βάρος του, για την ανάληψη της καγκελαρίας.
Βέβαια να μη λησμονούμε ότι ο Thyssen και το καπιταλιστικό μπλοκ που εξέφραζε
ζητούσαν από τον Hitler το κεφάλι του Gregor «στο πιάτο».
Ακόμα και αυτοί που εκφράζουν την άποψη ότι ο Hitler λόγω
του διεθνούς σιωνιστικού εμπάργκο και της εσωτερικής πίεσης από την
καπιταλιστική αντίδραση δεν μπορούσε να προχωρήσει στην εφαρμογή του
προγράμματος όπως απαίτησε ο Gregor, οφείλουν ν’ αναγνωρίσουν ότι ακόμη κι αν
έχουν δίκιο, η εκτέλεση του ήταν μια απολύτως εγκληματική πράξη.
Η σύλληψη και ο βιολογικός του θάνατος
Το απόγευμα της 29ης Ιουνίου του 1934 ενώ ο Gregor Strasser
απολάμβανε την παρέα της οικογενείας του, καθώς δεν είχε δώσει ιδιαίτερη
σημασία στις διεθνείς φήμες για την επικείμενη 30η Ιουνίου που θα ερχόταν,
χτύπησαν την πόρτα του σπιτιού του 6 πράκτορες απ’ την Πρωσική Μονάδα του
Hermann Goering της Μυστικής Αστυνομικής Υπηρεσίας, μαζί με άλλους 4 της
Gestapo, απαιτώντας να τους ακολουθήσει στο πλησιέστερο αρχηγείο της Υπηρεσίας,
προφασιζόμενοι πώς δεν επρόκειτο για σύλληψη, αλλά για μια τυπική διαδικασία
συνεντεύξεως. Μετά την αρχική άρνησή του, ο Gregor αναγκάστηκε να ενδώσει υπό
τις απειλές όπλου μέσα στο σπίτι και μπροστά στα παιδιά του. Όταν παρατήρησε
πώς η διαδρομή που ακολουθούσαν μέσα στο αυτοκίνητο δεν ήταν η σωστή, εξέφρασε
την ένσταση του και η απάντηση που του δόθηκε ήταν πώς πήγαιναν να παραλάβουν
ακόμη έναν πολίτη για συνέντευξη.
Ενώ φάνηκε λογική η εξήγηση, ήταν αρκετή για να κινήσει
υποψίες στον Gregor και να τον κρατήσει σ’ επαγρύπνηση, μέχρι να δικαιωθεί,
αφού πήραν έναν χωματόδρομο που οδηγούσε έξω από την πόλη. Μετά από διαδρομή
μισού μιλίου συναντήθηκαν με άλλη μια ομάδα αστυνομικών των SS που ανήκαν σε
σώμα του οποίου ηγείτο ο Heinrich Heydrich, οι οποίοι φημίζονταν για την πιο βάναυση
ακόμη κι απ’ των χειρότερων εγκληματιών, συμπεριφορά τους.
Εκεί, αιφνιδιάζοντάς τους, ο Gregor έδωσε μια προφανώς
άνιση, μα άκρως θαρραλέα, έντιμη και θαυμαστή μάχη υπερασπίζοντας όχι τη ζωή
του, μα τα ιδανικά, την αξιοπρέπεια και την τιμή του. Παρότι κατάφερε να
χτυπήσει αρκετούς, στο τέλος τον περικύκλωσαν και τον ξυλοκόπησαν άγρια όλοι
μαζί, μέχρι να παραδοθεί αναίσθητος.
Συνήλθε κρατούμενος στο μπουντρούμι της απομόνωσης της
Φυλακής Prinz Albrechtstrasse οργισμένος που ήταν ακόμη ζωντανός, και παρέμεινε
εκεί για άλλες 12 ώρες χωρίς ιατρική φροντίδα ή έστω ένα ποτήρι νερό. Όταν το
σώμα του ανέκτησε τις δυνάμεις του, κατάφερε να σηκωθεί, γεγονός που αναφέρθηκε
αμέσως από τον φύλακα του κελιού του. Δεκαπέντε λεπτά αργότερα τρεις άντρες των
SS εισήλθαν στο κελί του Gregor, κι όταν τα μάτια του συνήθισαν το φως
αναγνώρισε τους δύο. Ήταν ο Reinhardt Heydrich και ο βοηθός του, ο Herr Eicke
(ο οποίος αργότερα ανέλαβε διοικητής όλων των στρατοπέδων συγκεντρώσεως στη
Γερμανία).
Τότε, ο Heydrich πυροβόλησε πρώτος τον Gregor, αλλά η βολή του δεν
στάθηκε αρκετή για να τον σκοτώσει. Όταν εκείνος προσπάθησε να μιλήσει και να
τους αντιμετωπίσει σε μάχη σώμα με σώμα όπως και πριν, παρότι ήταν πλέον
ανήμπορος ακόμη και να σταθεί όρθιος, οι τρεις άνδρες των SS ξεκίνησαν να τον
πυροβολούν ώσπου να πέσει κάτω νεκρός σε ένα σχεδόν ευλογημένο τέλος όπως άξιζε
σε ένα βετεράνο πολέμου τιμημένο με την ανώτατη πολεμική διάκριση»
πηγή