Αναρχισμός και Εθνικολαική Διαλεκτική.

Άρθρο του Kerry Bolton

Πριν από περίπου έναν αιώνα, το εργατικό κίνημα καπελώθηκε από τον Μαρξισμό και τη Σοσιαλοδημοκρατία. Η ορθόδοξη «αριστερά» δηλητηρίασε το εργατικό κίνημα με τον διεθνισμό και τον κοσμοπολιτισμό. Οι μόνοι αξιόλογοι αντίπαλοι αυτής της εξέλιξης ήταν οι Αναρχικοί υπό του Μιχαήλ Μπακούνιν. Δυστυχώς, τελικά ακόμα και οι Αναρχικοί απορροφήθηκαν από το διεθνιστικό στρατόπεδο κι έτσι έπαψαν να είναι υπολογίσιμοι αντίπαλοι για τον Καπιταλισμό.



Καπιταλισμός και Μαρξισμός: Και οι δύο είναι Διεθνιστικοί


Ο Μαρξ έγραφε ότι οι προλετάριοι δεν έχουν ούτε πατρίδα, ούτε εθνικότητα. Διεθνείς μεγαλοκαπιταλιστές, όπως είναι ο G. Maisonrouge της IBM δηλώνουν επίσης ότι τα σύνορα που χωρίζουν τα έθνη είναι χωρίς σημασία, δεν έχει σημασία η εθνικότητα για τους επιχειρηματίες. Όλοι μπορούν να γίνουν καταναλωτές»
Ο Μπακούνιν τόνισε ότι ο Καπιταλισμός είχε την τάση να επεκτείνεται και να κυριαρχεί σε παγκόσμια κλίμακα, και ότι το σύγχρονο κράτος, ανεξάρτητα του πόσο «κόκκινο» μπορεί να είναι, θα είχε κι αυτό την τάση να γίνει «παγκόσμιο» (Κράτος και Αναρχία, 1873). Ο Μαρξ έβλεπε την αυξανόμενη διεθνοποίηση του Καπιταλισμού σαν ένα εξελικτικό βήμα προς την κατάργηση της εθνικής ταυτότητας. Αντί όμως να αποδοκιμάσει αυτήν την εξέλιξη, ο Μαρξ την καλωσορίζει σαν ένα βήμα προς το «παγκόσμιο κράτος» (Κομμουνιστικό Μανιφέστο, 1848). Αυτό λοιπόν που έχουμε σήμερα είναι η δημιουργία ενός Παγκόσμιου Καπιταλιστικού Κράτους κάτω από την σημαία της «Νέας Παγκόσμιας Τάξης». Για να το καταπιούν πιο εύκολα οι μάζες, συνοδεύεται και από ηθικολογικά συνθήματα όπως «παγκόσμια ειρήνη» και «δημοκρατία». Κάθε Έθνος που σηκώνει κεφάλι όπως π.χ. το Ιράκ, τιμωρείται από τις ΗΠΑ/ΟΗΕ που δρούν ως «Διεθνής Αστυνομία». Ζούμε ήδη υπό το καθεστώς μιας ντε φάκτο δικτατορίας.


Αναρχισμός: Η Τρίτη Δύναμη


Σε αντίθεση και προς τον Μαρξισμό και προς τον Καπιταλισμό, ο Μπακούνιν υποστήριξε την Εθνικολαϊκή κοινότητα, δηλαδή το εθνικό οργανικό σύνολο. Η Αναρχική κοινότητα θα βασιζόταν στην ελεύθερη, φυσική συμβίωση. Η «αμοιβαία αλληλοβοήθεια» που παρατήρησε ανάμεσα στα διάφορα είδη ο Αναρχικός φιλόσοφος Κροπότκιν είναι βασισμένη στην οργανική συγγένεια. Στους ανθρώπους αυτό μεταφράζεται πολιτικά στην ομοιογενή εθνική κοινότητα. Η Ομοιογενής Εθνική Κοινότητα είναι ένας Φυσικός Θεσμός και συνεπώς δεν χρειάζεται την επιβολή και τους μηχανισμούς ελέγχου από τεχνητά δόγματα όπως ο Μαρξισμός και ο Καπιταλισμός.


Εθνικολαϊκός Αγώνας


Το 1848 στην «Έκκληση προς τους Σλάβους» ο Μπακούνιν ζητούσε τη διάλυση των παλαιών αυτοκρατοριών που τις αποτελούσαν «διάφορα έθνη αλυσοδεμένα μαζί». Οι απελευθερωμένοι Σλάβοι θα «έτειναν χείρα αλληλεγγύης προς όλους τους αδελφούς της Σλαβικής φυλής». Αυτή η εθνική απελευθέρωση από τις τεχνητές αυτοκρατορίες θα ήταν το πρώτο βήμα για μια «Ομοσπονδία των Ευρωπαϊκών Δημοκρατιών». Ο Μπακούνιν ζητούσε την «πλήρη αυτονομία του κάθε έθνους, της κάθε επαρχίας, της κάθε κοινότητας» μέσα σε μια Ομόσπονδη Ευρώπη, η οποία θα εξασφάλιζε την ειρήνη, την δικαιοσύνη και την ελευθερία «ανάμεσα στους διάφορους λαούς που αποτελούν την Ευρωπαϊκή οικογένεια» (Ομοσπονδίες, Σοσιαλισμός και Αντι-θεολογισμός). Το 1873, ο Μπακούνιν προειδοποίησε τους «Σλάβους αδελφούς» να μην ενταχθούν στο Μαρξιστικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα γιατί δεν ήταν «Εθνικό Κόμα». Βλέπουμε λοιπον ότι η αρχική ιδέα των για την κοινότητα ήταν αυτή της Εθνικής κοινότητας (και μάλιστα με φυλετικά κριτήρια).
Ο Εθνικισμός και ο Αναρχισμός αποτέλεσαν τις πιο επαναστατικές και πραγματικά προοδευτικές ιδεολογίες του 19ου αιώνα και συνέβαλλαν στη διάλυση των παλαιών εκτρωματικών και τεχνητών αυτοκρατοριών (όπως η Αυστρουγγρική). Να γιατί σε πολλά ιστορικά κείμενα του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα οι όροι «Εθνικιστής» και «Αναρχικός» πολύ συχνά εναλλάσσονται ή και ταυτίζονταιόταν αναφέρονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα, όπως π.χ. στην περίπτωση των Σέρβων πατριωτών που δολοφόνησαν τον Αρχιδούκα της Αυστροουγγαρίας στο Σεράγεβο το 1914, οι οποίοι άλλοτε αναφέρονται στις εφημερίδες της εποχής ως «Σέρβοι Εθνικιστές» και άλλοτε ως «Σέρβοι Αναρχικοί».
Αυτή η αντίληψη έρχεται σε αντίθεση με τα αντεθνικά δόγματα του Καπιταλισμού και του Μαρξισμού, τα οποία αντιμάχονται την εθνική ταυτότητα και παράδοση για χάρη των τεχνητών κρατών και τελικά του Παγκόσμιου Κράτους.


Φυλετική Διαλεκτική


Ο Μπακούνιν απέρριψε την οικονομολογική ερμηνεία της ιστορίας και της κοινωνίας που προσφέρουν ο Μαρξισμός και ο Καπιταλισμός και υιοθέτησε την Φυλετική Διαλεκτική. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «για να υποστηρίξει το πολιτικό του πρόγραμμα ο Μαρξ αναπτύσει μια ιδιαίτερη θεωρία, η οποία όμως αποτελεί απλώς λογική επέκταση του υπάρχοντος συστήματος. Δεν λαμβάνει υπόψη του και άλλους παράγοντες της Ιστορίας. Αγνοεί εντελώς ένα πολύ σημαντικό στοιχείο της ιστορικής εξέλιξης: Την ιδιοσυγκρασία και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του κάθε λαού, της κάθε φυλής, που αποτελούν φυσικά παράγωγα πολλών εθνολογικών (και άλλων) αιτιών και τα οποία ασκούν -ανεξάρτητα από τις οικονομικές συνθήκες- μια σημαντική επίδραση στο πεπρωμένο κάθε χώρας και στην ίδια την εξέλιξη των οικονομικών δυνάμεων».
Σήμερα, καθώς όλα τα Έθνη και οι λαοί σπρώχνονται προς ένα Παγκόσμιο Κράτος, είναι καιρός να ξανακάνουμε τον Αναρχισμό ένα μαχητικό Εθνικολαϊκό κίνημα για να αντισταθούμε στο σχέδιο που θέλει τους ανθρώπους απλές αναλώσιμες «οικονομικές μονάδες» και όπου ο πολιτισμός είναι απλώς ένα προϊόν της μαζικής αγοράς. Μόνο η Εθνική διαφορετικότητα μπορεί να δράσει σαν προμαχώνας ενάντια στην καπιταλιστική ομοιομορφία.


*Το παρόν άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στην Ελληνική γλώσσα, τον Ιούλιο του 2001 στο Εθνικοεπαναστατικό περιοδικό «Ο Έλληνας Εργάτης»