Filippo Tommaso Emilio Marinetti: ο Εθνικοεπαναστάτης Ηγέτης του Φουτουρισμού

Κλείνουν σήμερα στις στις 22 Δεκεμβρίου 2016, 140 χρόνια από την γέννηση του Φίλιππο Τομάσο Μαρινέττι, του ποιητή που υπήρξε ηγέτης του «αβάντ γκαρντ» κινήματος του Φουτουρισμού. Ευκαιρία να θυμηθούμε το έργο του.

Το Μανιφέστο του Φουτουρισμού

Ο Φίλιππο Μαρινέττι έκανε την εμφάνιση του το 1904, εμπνευσμένος από την νιτσεϊκή ανατροπή των παλιών αξιών και κυριαρχία του Υπεράνθρωπου και τις απόψεις του αναρχοσυνδικαλιστή Ζωρζ Σορέλ για ένα επαναστατικό προλεταριάτο με ηρωικούς ηγέτες. Το πρώτο ποίημα «Καταστροφή» ήταν «ένα αναρχικό ποίημα, ένα ερωτικό ποίημα». Όμως οι ιδέες του αποκρυσταλλώθηκαν καλύτερα στο «Μανιφέστο του Φουτουρισμού» που έγραψε μαζί με τους Ουμπέρτο Μοτσιόνι, Κάρλο Κάρα, Λουίτζι Ρουσόλο και Τζίνο Σεβερλινι. Ένα κείμενο που θα ήταν ο πρόδρομος του επαναστατικού εθνικισμού του Μεσοπολέμου.

Υπήρχε όμως ένα στοιχείο που θα έκανε τον Μαρινέττι να διαφέρει από τους άλλους στοχαστές και λογοτέχνες του επαναστατικού εθνικισμού. Αυτό ήταν η ταχύτητα του αυτοκινήτου και γενικότερα η καινούργια τεχνολογία. Αντίθετα με τον Έβολα και τον Γέητς που λάτρευαν τον Μεσαίωνα και τους Χάμσουν και Χένρυ Γουίλλιαμς που απεχθανόταν την τεχνολογία προς χάριν μιας αγροτικής ζωής, ο Μαρινέττι ασπάσθηκε την τεχνολογία και ήθελε να ζει στο σήμερα, όχι στο χθες.

Ανάμεσα σε άλλα οι φουτουριστές έγραφαν στο μανιφέστο τους:

* Πρόκειται να τραγουδήσουμε την αγάπη του κινδύνου, την συνήθεια της ενέργειας και της έλλειψης φόβου.

* Το θάρρος, η τόλμη και η εξέγερση θα είναι απαραίτητα στοιχεία της ποίησης μας.

* Μέχρι τώρα, η λογοτεχνία έχει εκθειάσει την ακινησία της σκέψης, την έκσταση και τον ύπνο. Σκοπός είναι να εξάρουμε την επιθετική δράση, την πυρετώδη αϋπνία, τον δρασκελισμό του δρομέα, το πήδημα του θανάτου, την γροθιά και το χαστούκι.

* Επιβεβαιώνουμε ότι η μεγαλοπρέπεια του κόσμου έχει εμπλουτιστεί από μια καινούργια ομορφιά: την ομορφιά της ταχύτητας. Ένα βρυχώμενο αυτοκίνητο που περνάει τρέχοντας σαν βολίδα είναι πολύ πιο όμορφο από την Νίκη της Σαμοθράκης.

* Πέρα από τον αγώνα, δεν υπάρχει ομορφιά. Κανένα έργο χωρίς επιθετικό χαρακτήρα δεν μπορεί να θεωρηθεί αριστούργημα. Η ποίηση πρέπει να συλληφθεί ως μια βίαιη επίθεση σε άγνωστες δυνάμεις, ως τιθάσευση και υποταγή τους ενώπιον του ανθρώπου.

* Ο Χρόνος και ο Χώρος πέθαναν χθες. Ζούμε ήδη το αδύνατο, επειδή έχουμε δημιουργήσει την αιώνια, πανταχού παρούσα ταχύτητα.

* Θα εξυμνήσουμε τον πόλεμο – την μόνη υγιεινή του κόσμου – τον μιλιταρισμό, τον πατριωτισμό, την καταστροφική χειρονομία των αγγελιοφόρων της Ελευθερίας, τις ιδέες που αξίζει να πεθάνει κανείς για αυτές και την περιφρόνηση προς τις γυναίκες.

* Θα καταστρέψουμε τα μουσεία, τις βιβλιοθήκες και τις ακαδημίες κάθε είδους, θα πολεμήσουμε τον ηθικισμό, τον φεμινισμό, κάθε ευκαιριακή η ωφελιμιστική δειλία.

* Θα τραγουδήσουμε τα μεγάλη πλήθη, τα συνεπαρμένα από την δουλειά, την ευχαρίστηση και την εξέγερση. Θα τραγουδήσουμε για τις πολύχρωμες, πολυφωνικές παλίρροιες της επανάστασης στις σύγχρονες πρωτεύουσες. Από τη Ιταλία εκτοξεύουμε προς όλον τον κόσμο αυτό το μανιφέστο της φλεγόμενης και ανατρεπτικής βιαιότητας, με το οποίο σήμερα ιδρύουμε τον Φουτουρισμό, επειδή θέλουμε να απελευθερώσουμε αυτή την χώρα από την δύσοσμη γάγγραινα των καθηγητών, των αρχαιολόγων, των ξεναγών και των παλαιοπωλών της. 

Ιταλική Κοινωνική Δημοκρατία.

Φουτουρισμός και Πολιτική

Οι φουτουριστές ήταν εθνικιστές και επαναστάτες, σχεδόν αναρχικοί και ο εθνικισμός τους δεν είχε τίποτα κοινό με τις παραδοσιακές αξίες του Συντηρητισμού. Ήθελαν να γκρεμίσουν τα πάντα και να φτιάξουν μια καινούργια Ιταλία. Έγραφαν αργότερα: «Ας αναφερθεί ότι η λέξη Ιταλία θα κυριαρχήσει πάνω από την λέξη Ελευθερία. Ας ακυρώσουμε το κουραστικό μεγαλείο της Ρώμης από ένα Ιταλικό μεγαλείο εκατό φορές μεγαλύτερο». Οι συντηρητικοί δεν τους αποδεχόταν, αλλά υπήρχαν πολλοί αριστεριστές και αναρχικοί που συμφωνούσαν μαζί τους στην επαναστατική φύση του πολέμου. 

για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο στον σύνδεσμο εδώ