Από την αφήγηση του Άβελ και του Κάιν μέχρι και τον σύγχρονο
κόσμο οι άνθρωποι αντιμάχονται και πολεμούν για να επικρατήσει η δική τους
άποψη, η δική τους οπτική και κοσμοθεωρία. Ορισμένες στάσεις ζωής των ανθρώπων,
που πηγάζουν από τις πρωταρχικές τους οπτικές, πολλές φορές ενσαρκώνονται σε
ταινίες, θεατρικές παραστάσεις, βιβλία και κόμικ με πολύ όμορφα αποτελέσματα
για το κοινό. Οι ήρωες των αφηγήσεων συνήθως αποτελούνται από αρχέτυπα, όπως τα
είχε αναλύσει ο Κάρλ Γιούνγκ, και η διαλεκτική τους σύγκρουση συνδέεται με τις
έννοιες του Απολλώνιου και το Διονυσιακού στοιχείου.
Δηλαδή, όπως ανέλυσε και ο
Νίτσε, ανάμεσα σε δυνάμεις που εμπεριέχουν στοιχεία τάξης και άλλες που
εμπεριέχουν στοιχεία του χάους. Σε αυτό το άρθρο θα μελετήσουμε αναλυτικά
κάποιους κακούς του κινηματογράφου που εμφανίστηκαν σε πρόσφατες ταινίες του
εικονογραφημένου ήρωα Batman, οι οποίοι, όμως, περνάνε μηνύματα τα οποία, εάν
ειδωθούν με ένα αναλυτικότερο μάτι, μας δείχνουν ότι πίσω από ένα «τέρας»
μπορεί να κρύβεται μια αλήθεια. Και η αλήθεια, για εμάς τους νεοπλατωνικούς
ρομαντικούς, δεν μπορεί να είναι ποτέ «κακή».
Στην ταινία του Κρίστοφερ Νόλαν, Batman Begins(2005),
βλέπουμε την οργάνωση η οποία εκπαιδεύει τον Μπρούς Γουέιν, την League of
Shadows, να εδρεύει κάπου στα Ιμαλάια. Η οργάνωση αυτή έχει παραδοσιοκρατικά
γνωρίσματα, καθώς πιστεύει στην κυκλική κίνηση της ιστορίας, όπως και ο Oswald
Spengler. Η οργάνωση υπάρχει από την αρχαιότητα και έργο της είναι να σπρώχνει
τις κοινωνίες που βρίσκονται στο ναδίρ τους προς την ολοκληρωτική καταστροφή
και να προετοιμάζει την μετέπειτα αναγέννηση τους. Αρχηγός της είναι ο Ρας Αλ
Γκούλ, ο οποίος είναι και ο εκπαιδευτής του Μπάτμαν.
Ο Αλ Γκούλ θυμίζει έναν, ιδωμένο μέσα απ’ το πρίσμα του
ρομαντικού «κακού», μεσαιωνικό ιππότη, που βρίσκεται σε μια ιερή αποστολή.
Στόχος της αποστολής του είναι η συνέχιση της ανθρώπινης ιστορίας, μέσω της
καταστροφής του Γκόθαμ. Ο Αλ Γκουλ είναι θεματοφύλακας της κυκλικής ροής της
ιστορίας, που υποστηρίζει ότι κάθε εποχή έχει την περίοδο δημιουργίας, εκείνη
της ακμής και της παρακμής της, για να επακολουθήσει η τελική και ολοκληρωτική
καταστροφή της (γνωστή στην ινδική παράδοση και ως Kali Yuga), προκειμένου να
επέλθει μία καινούργια χρυσή εποχή.
Προφανώς ο Μπάτμαν τον εμποδίζει επιτυχώς και, μέσω της
τελικής τους αναμέτρησης, το Γκόθαμ σώζεται και το κατεστημένο παραμένει
αλώβητο. Αλλά και ο Μπάτμαν δεν είναι απλώς υπερασπιστής του μέσου όρου. Η
υπεράσπιση της Γκόθαμ βασίζεται σε συναισθηματικούς λόγους, που προσκρούουν
στην αταλάντευτη αναπαραγωγή της παλαιάς αντίληψης. Ο Ίων Δραγούμης μάλλον θα
είχε πολλά να πει γι αυτή την διαλεκτική ανάμεσα στην ρομαντική παραδοσιοκρατία
και την παλαιά παράδοση.
“Μία μεταφυσική περιπλάνηση στα χαοτικά σύνορα που
διακρίνουν τα θεμέλια της Ύπαρξης, από την απαρχή της Ζωής μέχρι την άβυσσο του
Θανάτου. Αντλώντας την ζωτική δύναμη της Νιτσεϊκής Φιλοσοφίας και την
δημιουργική ενέργεια της Κολασμένης Ποίησης, διατρανώνεται μία αρχέγονη Βούληση
που κάμπτει παράδοξα τους λεπτεπίλεπτους αρμούς της Λογικής. Η ανάταση διεγείρει την λησμονημένη πανάρχαια
Παράδοση της Γηραιάς Ηπείρου, που θάλλει ανθηρή στα βάθη του ανθρώπινου
ασυνειδήτου. Η Ζωή και ο Κόσμος βιώνονται με καινούργια ένταση, με την
συγκίνηση όσων πέρασαν από το Σκότος της Μεγάλης Νύχτας για να αντικρίσουν το
Φως του Λυκαυγούς. Αποτύπωση ενός μυθικού Πεπρωμένου που ξεκινά στο Παρόν,
ατενίζει το Παρελθόν και νοσταλγεί το Μέλλον”
«Κλιμάκιο φίλων και συναγωνιστών, κατά την 4η Αυγούστου του μήνα που διανύουμε, πραγματοποίησε ενημερωτική δράση σε κεντρική
συνοικία των Αθηνών. Στην αφισοκόλληση που ακολούθησε καλύφθηκε με αφίσες του Ιωάννου
Μεταξά το άγαλμα του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Όχι δεν μας φταίνε τα αγάλματα. Ούτε
παραγνωρίζουμε τη σημασία των μνημείων. Όμως με αγάλματα, οδούς, σταθμούς
τρένων και αεροδρόμια που φέρουν το όνομα του Ελευθέριου Βενιζέλου είναι γεμάτη
η Ελλάδα.
Ο Βενιζελισμός αποτέλεσε την ιδεολογία που έθεσε υπό την ομηρία της ελλαδικής
ελίτ του φιλελευθερισμού μεγάλες μάζες συντηρητικών, που κανονικά θα έπρεπε να
στηρίζουν εθνικιστικές πολιτικές και κινήματα.
Επειδή, λοιπόν, υπάρχουν ακόμη
αληθινοί εθνικιστές που δεν ξεχνούν την νεώτερη ιστορία των ιδεών της πατρίδος
μας, όπως θα ήθελαν οι κύριοι της κυβέρνησης και τα τσιράκια των Βρυξελλών,
πραγματοποιήθηκε η συμβολική κάλυψη ενός αγάλματος του Ελευθερίου Βενιζέλου από
αφίσες του εθνικού ηγέτη Ιωάννου Μεταξά.
Εξάλλου, ο Μεταξάς δεν έχει ούτε
ανδριάντες, ούτε αεροδρόμια για να θυμίζουν την εθνική του προσφορά»
«Ο βενιζελισμός είναι […] υλισμός, είναι επιτυχία με
ταχυδακτυλουργία […] αρριβισμός, δημαγωγία. Ο βενιζελισμός είναι πασάλειμμα με
σύγχρονες […] επιστημονικοφανείς ιδέες ευρωπαϊκές (του σύγχρονου δηλαδή
ευρωπαϊκού πολιτισμού) […] σοβάντισμα πρόχειρο για να φαντάζει ο κακοχτισμένος
τοίχος[…].
Στην ασύνειδη αντιπάθεια των λαϊκών ανθρώπων, των εργατικών, για το
Βενιζελισμό βρίσκω περισσότερη αλήθεια γιατί εκεί λείπει το πολιτικό συμφέρο.
Μολονότι και εκεί μπορεί να ενεργεί κάποιο συμφέρο, αλλά είναι συμφέρο πιο
άμεσο, πιο καθαρό, το συμφέρο του ψωμιού, της ζωής, της αυτοσυντηρησίας.
Ο
βενιζελισμός είναι στήριγμα της κεφαλαιοκρατίας και της αστικής τάξης, του
μπουρζουαζισμού[1].»
Μέσα στο μετρό, κάποια στιγμή, δύο παιδιά συζητούσαν. Ο ένας
γυρνά στον άλλον και του λέει «σου είχα πει ότι η Χριστίνα δεν πολύ πάει καλά.
Όλο Καρυωτάκη διαβάζει τώρα τελευταία»…
Η πλέον συνηθισμένη εντύπωση που έρχεται στο μυαλό κάποιου
που ακούει για Καρυωτάκη, είναι αυτή. Η εντύπωση του περίεργου, του
μελαγχολικού, του μη δοσμένου σωστά στα μυαλά του. Τι ήταν τελικά ο Κώστας
Καρυωτάκης; Ήταν ένας περίεργος ποιητής, ένας κλειστός τύπος, ένας “βαρεμένος”
πνευματικά;
Ο ποιητής Κώστας
Καρυωτάκης γεννήθηκε στην Τρίπολη το 1896. Ο πατέρας του ήταν πολιτικός
μηχανικός στο δημόσιο τομέα, και συγκεκριμένα στο υπουργείο Δημοσίων Έργων.
Έζησε σε διάφορες πόλεις λόγω ακριβώς των μεταθέσεων του πατέρα του. Το
Γυμνάσιο πάντως το τελείωσε στα Χανιά το 1913. Ύστερα μπαίνει στη Νομική Σχολή
του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1917. Τελειώνοντας τη
Νομική το 1917, γράφεται στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την
οποία όμως δεν θα τελειώσει ποτέ.
Δεν πρέπει στόχος του να ήταν η δικηγορία ή το να γίνει
δικαστής. Οι αναζητήσεις του και οι
προβληματισμοί του είχαν αρχίσει ήδη να φαίνονται. Η παρουσία του στον χώρο της
ποίησης σημειώνεται για πρώτη φορά το 1912, όταν ποιήματα του βραβεύτηκαν από
το περιοδικό «Παιδικός Αστήρ». Στα 1918
τυπώνει την πρώτη του ποιητική συλλογή με τον τίτλο «ο πόνος του ανθρώπου και
των πραγμάτων». Ήταν ένα μικρό βιβλίο, ένα είδος περιοδικού, μόλις 16
σελίδες, που όμως πέρασε
απαρατήρητο. Στα 1919, έρχεται η δεύτερη
συλλογή του, τα «Νηπενθή», για την οποία και παίρνει διάκριση στον Φιλαδέλφειο
Διαγωνισμό.
Το 1920, ο Καρυωτάκης διορίζεται υπάλληλος στη Νομαρχία
Θεσσαλονίκης, υπαγόμενος στο υπουργείο Εσωτερικών. Μετά από σειρά μεταθέσεων,
Σύρο, Άρτα, διάφορες πόλεις της Βορείου Ελλάδος, καταλήγει στην Αθήνα. Εκεί,
καταφέρνει και παίρνει μετάταξη στο υπουργείο Πρόνοιας, το οποίο αφενός ήταν
σαν θέση δημοσίου αξιοζήλευτη για την εποχή εκείνη, αφετέρου δεν είχε τόσες
μεταθέσεις, όσες είχαν άλλες θέσεις του Δημοσίου. Με τα προσόντα του, την
καλλιέργεια την εργατικότητα και την
μόρφωση του, καταλαμβάνει μία αξιοζήλευτη θέση στον μηχανισμό του υπουργείου
του. Παράλληλα ασχολείται συνεχώς με την ποίηση. Οι αναζητήσεις του όμως δεν
σταματούν. Ο Καρυωτάκης συνδικαλίζεται στον χώρο των δημοσίων υπαλλήλων.
Οι πολιτικές του απόψεις σαφώς αντιβενιζελικές, με εθνικιστικό και κοινωνικό
προσανατολισμό, κάτι που αρχίζει να διαφαίνεται και στα ποιήματα του. Εκλέγεται
Γενικός Γραμματέας της συνδικαλιστικής οργάνωσης των δημοσίων υπαλλήλων. Οι
γύρω του, αρχίζουν να βλέπουν στον Καρυωτάκη μία ιδιαίτερη ευαισθησία, έναν
άνθρωπο με μία διάθεση μελαγχολική, έναν άνθρωπο με φοβερό χαρακτήρα, αλλά
κλεισμένο στον εαυτό του. Το πολιτικό κατεστημένο της εποχής, τον αντιμετωπίζει
σαν έναν περίεργο τύπο. Έρχεται σε προστριβές με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου
του, η οποία δεν μπορεί να του συγχωρήσει τις απόψεις του. Δεν μπορούν να του
συγχωρήσουν το γεγονός ότι έχοντας τις πολιτικές πεποιθήσεις που είχε,
κατόρθωσε να ψηφιστεί στα συνδικαλιστικά όργανα, ακόμα και από υπαλλήλους που
ιδεολογικά ήταν ενδεχομένως απέναντι του.
Πάντοτε στις ζωές των ανθρώπων, υπάρχουν στιγμές οι οποίες
αλλάζουν την μοίρα τους. Στιγμές μικρές ή μεγάλες, που όμως οριοθετούν
καταστάσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Καρυωτάκη. Άγνωστο πως, έγγραφα του
υπουργείου του, στα οποία φαινόταν ότι τα πράγματα στην εν γένει διοίκηση του
δεν ήταν καλά (τι πρωτοτυπία άραγε ...), έγγραφα αρκετά εμπιστευτικά,
δημοσιεύονται σε αντιβενιζελική εφημερίδα. Η κατάσταση γίνεται αρκετά τεταμένη.
Οι υποψίες της διαρροής πέφτουν στον Καρυωτάκη, αφού συγκεντρώνει όλες τις
προϋποθέσεις.
Ήταν αντιβενιζελικός, ήταν συνδικαλιστής, ήταν άνθρωπος με
αναζητήσεις που οι μικροαστοί της εποχής του, όπως και κάθε εποχής δεν ήταν σε
θέση να καταλάβουν. Ήταν περίεργος, ήταν ακραίος. Άρα το εύκολο θύμα, σε αυτές
τις περιπτώσεις. Όλοι λοιπόν έπεσαν πάνω
του. Έρευνες, ένορκες διοικητικές εξετάσεις και προσπάθεια του βενιζελικού
κατεστημένου της εποχής, ενός κατεστημένου που στα λόγια μόνο ήταν φιλελεύθερο
και δημοκρατικό, ενώ στην πράξη ήταν πέρα για πέρα ολοκληρωτικό. Ενός
κατεστημένου που όπλισε τους δολοφόνους του Ίωνα Δραγούμη.
Ο Καρυωτάκης
γλιτώνει την απόταξη. Παίρνει όμως δυσμενή μετάθεση, στην πόλη της Πρέβεζας.
Που όπως είχε γράψει κάποτε ένας κριτικός της λογοτεχνίας «είναι η θλιβερότερη
επαρχία, του θλιβερότερου τόπου του κόσμου, που είναι η Ελλάς». Βαρύς ίσως
χαρακτηρισμός. Ο ποιητής Καρυωτάκης, με την μεγάλη ευαισθησία και τον ανήσυχο,
προκλητικά ασυμβίβαστο χαρακτήρα του, δεν μπορεί, δεν την παλεύει, όπως θα
λέγαμε σήμερα στην διάλεκτο της καθημερινότητας. Παίρνει πολύ βαριά το όλο σκηνικό. Εκεί, στην
επαρχιακή αυτή πόλη ο Καρυωτάκης, ασφυκτιώντας σε μία μίζερη και μελαγχολική
μικροαστική καθημερινότητα, εκδίδει την
τρίτη και τελευταία ποιητική συλλογή του, τα «Ελεγεία και Σάτιρες», ίσως
μία από τις ωραιότερες ποιητικές συλλογές που έχουν κυκλοφορήσει ποτέ.
Προσπαθούσε με διάφορες κινήσεις του να πάρει μετάθεση για
Αθήνα. Δεν κατέστη όμως δυνατό. Το κατεστημένο ήθελε να τον εξοντώσει. Και
ήξερε πως με την μετάθεση αυτή, αυτό ακριβώς έκανε. Στην πόλη της Πρέβεζας, που
όπως ο ίδιος έγραψε σε ένα από τα
ανέκδοτα ποιήματα του «τα πάντα είναι θάνατος», ζώντας μέσα σε μία απελπισία,
με νωπή μία ερωτική απογοήτευση και περιμένοντας μια ανάκληση της μεταθέσεως
του που δεν θα έρθει ποτέ, ένα ζεστό απόγευμα του Ιουλίου του 1928, έθεσε τέρμα
στην ζωή του με μια πιστολιά.
Το τέλος του Καρυωτάκη τραγικό. Και όπως γίνεται σε αυτές
τις περιπτώσεις, η δικαίωση έρχεται πάντοτε post mortem .Τα πνεύματα της
εποχής, έχουν συνταραχθεί από τον χαμό του. Αυτό το τέλος στάθηκε η αφετηρία
μίας τάσης μέσα στην ελληνική ποίηση που ονομάστηκε «Καρυωτακισμός». Αρχίζει
μία σειρά συζητήσεων. Οι ποιητές ένοιωθαν χρέος τους να μιμηθούν τα βήματα του.
Ο Καρυωτάκης αποκτά οπαδούς, μαθητές. Συνολική παρουσίαση του έργου του γίνεται
το 1938, δέκα χρόνια μετά την τραγική φυγή του, με φροντίδα των λογοτεχνών Κλ.
Παράσχου, Τέλλου Αγρα, Χ. Σακελλαριάδη και άλλων. Ακολούθησε ή έκδοση των
«Απάντων», το 1965 και εν συνεχεία το 1966, και ανατύπωση της από την «Νέα
Ελληνική Βιβλιοθήκη» το 1977. Δεκάδες οι εργασίες για το έργο του και
εκατοντάδες τα κατά καιρούς δημοσιευμένα άρθρα.
Τελικά τι ήταν ο Καρυωτάκης;
Στη συζήτηση που πάντα γίνεται μεταξύ ποιητών, είχαν
κατατεθεί διάφορες απόψεις. Ο Τέλλος Άγρας, ο Δημαράς, ο Θεοτοκάς, ο Ρώτας,
αλλά και ο Βάρναλης, και τόσοι άλλοι
μελέτησαν το έργο του σε βάθος. Ο Καρυωτάκης ήταν διαφορετικός. Ήταν
ασυμβίβαστος, αθεράπευτα ευαίσθητος, αλλά και κυνικός ταυτόχρονα. Μελαγχολικός,
αλλά και με διάθεση να κάνει καυστική σάτιρα σε πολλά πράγματα.
Τίτλοι ποιημάτων
δεκάδες και εκφραστικοί. Θα έλεγε κανείς πως αυτές οι τρεις συλλογές του
ήταν, όπως εύστοχα είχε γράψει ο Ρώτας μία ηρωική τριλογία. Ο Καρυωτάκης μιλά για τον πόνο του ανθρώπου,
για τον έρωτα, το χαμόγελο, την άνοιξη. Μιλά για την λησμονιά, την αγάπη, τον
πόθο που δεν εκπληρώνεται. Στα «Νηπενθή», γράφει χαρακτηριστικά:
«Και αν έσβησε σαν ίσκιος το όνειρο μου
Και αν έχασα για πάντα τη χαρά
Και αν σέρνομαι στα ακάθαρτα του δρόμου
πουλάκι με σπασμένα τα φτερά»
Πολιτική θεώρηση του Καρυωτάκη
Ο Καρυωτάκης ήταν πεσιμιστής. Ήταν εθνικιστής και
αντικομφορμιστής. Στις Ελεγείες και Σάτιρες, στο ποίημα του με τίτλο στο
«Άγαλμα της Ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο», γράφει χαρακτηριστικά:
«Λευτεριά, Λευτεριά, θα σ’ αγοράσουν
Έμποροι και κονσόρτσια και εβραίοι
Είναι πολλά του αιώνα μας τα χρέη
Πολλές οι αμαρτίες που θα διαβάσουν οι γενιές
Όταν σε παρομοιάσουν με το πορτραίτο του Dorian Gray»
Άραγε αν ζούσε σήμερα, πόσα κλητήρια θεσπίσματα θα του είχαν
επιδοθεί για παράβαση του «αντιρατσιστικού « νόμου 927/79; Πόσο επίκαιρος ιδεολογικά είναι μέχρι σήμερα;
Ο πόθος του για την
τιμή της πατρίδας δεδομένος. Γράφει στην ίδια συλλογή στον «Μαρμαρωμένο
Βασιλιά»
«Μαρμαρωμένε Βασιλιά, πολύ δεν θα προσμένεις
Ένα πρωί από τα νερά του Βοσπόρου εκεί πέρα
Θε να προβάλλει λαμπερός
ο ασημένιος ήλιος μίας Λευτεριάς χαμένης
Ω΄ δοξασμένη ημέρα!»
Αυτό αν γραφόταν σήμερα, τι θα γινόταν ...
Θεωρώ όμως ότι όλη η
φιλοσοφία, ο πεσιμισμός αλλά και η καυστική ειρωνεία και η επαναστατική
αντίληψη του Καρυωτάκη, περιέχεται στο περίφημο ποίημα του «Πρέβεζα»,
ένα ποίημα που περιγράφει ακριβώς την μίζερη ζωή της Πρέβεζας, το οποίο έχει
μελοποιηθεί και ερμηνευθεί από τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου με μοναδικό τρόπο.
Γράφει τελειώνοντας:
«Αν τουλάχιστον μέσα στους ανθρώπους αυτούς
Ένας πέθαινε από αηδία
Σιωπηλοί, θλιμμένοι με σεμνούς τρόπους
Θα διασκεδάζαμε όλοι την κηδεία»
Το τι πίστευε ο Καρυωτάκης τελικά, και κυρίως η
επαναστατικότητα του, νομίζω ότι αποδίδεται απόλυτα από τον Μανόλη Λαμπρίδη, ο
οποίος ήταν ένας από τους λογοτέχνες που τον μελέτησαν εκτενώς:
«Ο Καρυωτάκης βρίσκεται σε γοερή και ενσυνείδητη αντίθεση
προς τον κόσμο των αστών, τον γεμάτο ψέμα και απανθρωπιά. Τα Ιδανικά που
φλογίζουν και καίνε τον ποιητή, την Λευτεριά, την Αρετή, την Ανθρωπιά και την
Αξιοπρέπεια, τα έχουν απεμπολήσει οι αστοί…»
Ο Οδυσσέας Ελύτης έγραφε πως: «με την ποίηση δεν μπορείς να
αλλάξεις τον κόσμο. Εκείνο που μπορείς όμως είναι να αλλάξεις συνειδήσεις».
Αυτό ακριβώς προσπάθησε να κάνει και ο Καρυωτάκης με τα
ποιήματα του. Με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο.
Το βιβλίο "Οι μολυβένιοι Στρατιώτες" είναι ένα
αποκαλυπτικό χρονικό του δεκαετούς πολέμου της Σοβιετικής Ένωσης στο
Αφγανιστάν, μέσα από τις φωνές των αφανών μαρτύρων του.
Μιλούν: Στρατιώτες και
αξιωματικοί που πολέμησαν εκεί και επέστρεψαν, ανάπηροι οι περισσότεροι, σε μια
πατρίδα που τους υποσχέθηκε υποδοχή ηρώων και τους επιφύλαξε κατόπιν
αντιμετώπιση αποσυνάγωγων και αποδιοπομπαίων.
Μητέρες που έστειλαν τους γιους
τους σ' αυτόν τον πόλεμο και παρέλαβαν ένα σφραγισμένο μεταλλικό φέρετρο, δίχως
ποτέ να είναι σίγουρες αν περιείχε το πτώμα του παιδιού τους ή σακιά γεμάτα
άμμο.
Χήρες στρατιωτών που διερωτώνται, αν τελικά οι άντρες τους ήταν ήρωες ή
εγκληματίες. Γυναίκες που στάλθηκαν στο Αφγανιστάν ως πολιτικοί υπάλληλοι του
στρατού της ΕΣΣΔ και αντιμετωπίστηκαν σχεδόν ως πόρνες.
Ελάχιστα έχουν γραφτεί για τον ιδρυτή της OrdineNuovoκαι
πρώην γραμματέα του MSI. Δεν
είναι καθόλου τυχαία αυτή η παράλειψη.
Ποιος ήταν όμως ο PinoRauti; Γιατί
αυτή η δυναμική μορφή του Επαναστατικού Φασισμού παρέμεινε τόσα χρόνια σχετικά
άγνωστη στο ευρύ κοινό του ελληνικού κινήματος; Για αρχή μπορείτε να διαβάσετε 3 σχετικά άρθρα εδώ, εδώ και εδώ.
Το εμβληματικό περιοδικό της «εθνικιστικής αριστεράς»
που κυκλοφορούσε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90 το γνωστό «Αντίδοτο»
πολλές φορές έγραψε για τον Ιταλό που ενθουσίαζε τα εθνικιστικά πλήθη και
περιφρονούσε τον Αμερικανισμό και τις καπιταλιστικές «αξίες». Στο 26ο
τεύχος του ιστορικού περιοδικού υπάρχει το εξαιρετικό άρθρο «HomoRautianusή OΡαουτιανός
Άνθρωπος».
Ο PinoRautiήταν
αυτός που πολέμησε όσο κανείς την αστική ακροδεξιά «γάγγραινα» μέσα στο κίνημα
και κατήγγειλε τον ρόλο του Fini.
Ονομάστηκε ως ο «Μαύρος Γκράμσι» και υπήρξε ο κύριος εκπρόσωπος της
αντικαπιταλιστικής πτέρυγας του Εθνικοεπαναστατικού Κινήματος, ο λεγεωνάριος
του «αριστερού Φασισμού».
Ο άνθρωπος που κατάφερε να πείσει χιλιάδες Μαρξιστές
για το δίκαιο των Ιδεών μας και αυτοί με την σειρά τους εγκατέλειψαν το ΚΚΙ για
να ενταχθούν στις τάξεις του MSI. Αυτός
που λατρεύτηκε από την φτωχολογιά της Ιταλίας.
Ο μαχητής που αγκάλιασε τους νοσταλγούς του Σαλό, τους
«αιρετικούς» φασίστες, τους εθνικοσοσιαλιστές, οικολόγους, αντικαπιταλιστές,
εθνικοσυνδικαλιστές, εθνικομπολσεβίκους, όλες τις επαναστατικές τάσεις. Εκείνος
που υποστηρίχθηκε από τους Έλληνες Εθνικοσοσιαλιστές του ΕΣΕΣΙ(σχετικοί σύνδεσμοι εδώ και εδώ) στην Ιταλία και
είχε στενό συνεργάτη τον «αριστερό» Εθνικοσοσιαλιστή Γεώργιο Βεντούρη (σχετικός σύνδεσμος εδώ).
Ο ιδρυτής της πρώτης ένοπλης επαναστατικής ομάδας που
τα μέλη της καταδικάστηκαν από ισόβια μέχρι είκοσι χρόνια γιατί πολέμησαν το
κράτος τους μασόνους και τα δόλια όργανα τους. Πάνω από όλα ο PinoRautiήταν
ένας σεμνός και λιτός εκπρόσωπος των ιδεών μας.
Οι συνεργάτες του είχαν έρθει σε επαφές με τους
κληρονόμους της Σιδηράς Φρουράς, τους οπαδούς του Συνταγματάρχη Qaddafi, τους μαχητές της Ο.Α.Π. και τους αντάρτες της Ερυθραίας, τους πρωτοπόρους της Ιρανικής Επανάστασης καθώς και την οικογένεια Assad. Δεν ήθελε απλά την κυριαρχία σε ένα κόμμα αλλά να
κατακτήσει εκείνη που ονόμαζε ως «Χαμένη Πόλη του Ήλιου».
Μετά την αποκλειστική συνέντευξη του Aleksey
Thuleseeker αρχηγού και ιδρυτικού μέλους της NSBM μπάντας M8L8TH στο περιοδικό
«Αντεπίθεση» - την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ - ήταν πραγματικά μια «έκπληξη»
η τυχαία ανακάλυψη ενός άρθρου από ένα ακόμη εκδοτικό όργανο του γνωστού κοινοβουλευτικού
«εθνικισμού».
Δεν είναι άλλη από το άρθρο «Πίνο Ράουτι: Παρών!» που γράφτηκε
από τον Παύλο Γκάστη στο περιοδικό «Μαίανδρος» τεύχος 2ο τον
Ιανουάριο του 2013.
Το εν λόγω κείμενο γράφτηκε με αφορμή τον θάνατο του Ιταλού
αγωνιστή ο οποίος απεβίωσε τον Νοέμβριο του 2012. Είναι απορίας άξιο πως ένα
τέτοιο «αιρετικό» πρόσωπο προβλήθηκε στο έντυπο του κόμματος που τα τελευταία
χρόνια έχει ταυτιστεί πλήρως με την εγχώρια «αστική ακροδεξιά».
Να σημειωθεί ότι το περιοδικό «Μαίανδρος» που
ονομάστηκε «εθνικιστική ιδεολογική επιθεώρηση» και κυκλοφόρησε συνολικά σε 18
τεύχη εκδόθηκε από την «Χρυσή Αυγή» σε μια εποχή με αυξημένη την κοινωνική
επιρροή αλλά και την οικονομική ευχέρεια της οργάνωσης του Μιχαλολιάκου. Όμως η
διανομή του γινόταν μόνο στο επίσημο βιβλιοπωλείο και στα γραφεία του κόμματος
(…) γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά αφού με ένα μικρό χρηματικό ποσό θα
μπορούσε να κυκλοφορήσει στα πρακτορεία τύπου όλης της χώρας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω έντυπο είχε
«εθνικιστική» ύλη αλλά δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι αντικατέστησε το γνωστό ιστορικό
περιοδικό «Χρυσή Αυγή» το οποίο ξεχώριζε για τα ποιοτικά εθνικοσοσιαλιστικά και
αντιδημοκρατικά άρθρα. Εξήγηση από την ηγεσία της «Χρυσής Αυγής» για την ξαφνική
παύση του ιστορικού κομματικού περιοδικού φυσικά δεν δόθηκε ποτέ (καμιά έκπληξη
για όσους γνωρίζουν τις εσωτερικές διεργασίες) αλλά οι μετέπειτα εξελίξεις
απέδειξαν ότι αποτέλεσε μια καθόλου τυχαία επιλογή της Δηλιγιάννη.
Ο αριβισμός και ο οπορτουνισμός του Μιχαλολιάκου και
της υπόλοιπης ηγετικής κλίκας καθώς και η διάθεση για μια ήπια αντιπολίτευση
που βαθμιαία δεν θα ενοχλούσε το σιωνιστικό κατοχικό καθεστώς (ZOG) υπήρξε μια
μεθοδευμένη και σχεδιασμένη κίνηση εδώ και πολλά χρόνια και αυτό εκφράστηκε σε
όλα τα επίπεδα ακόμη και στα ιδεολογικά έντυπα του «εθνικιστικού» κόμματος. Για
όσους αμφισβητούν αυτή την άποψη να θυμίσουμε ότι άλλες ενέργειες που δεν ήταν
καθόλου τυχαίες ήταν ή πλήρης αδιαφορία για την τύχη της εγχώριας εθνικιστικής
ροκ σκηνής αλλά και η απαγόρευση στα μέλη του «Μετώπου Νεολαίας» να εκφράσουν ελεύθερα
τις απόψεις τους στο διαδίκτυο σε γνωστό forum καθώς και άλλες «ντιρεκτίβες» που δεν χρειάζεται
να αναφερθούν.
Το «ΚΚ της Δεξιάς» ήταν γεγονός και η μαριονέτα του
«Λαϊκού Συνδέσμου» στο προσκήνιο. Έπρεπε την εποχή εκείνη να παίξει βασικό ρόλο
στο σύστημα χωρίς πιθανές παρεκτροπές και ουσιαστικές διαφωνίες. Ο σάπιος κοινοβουλευτισμός
απαίτησε - μέσω των υπογείων καναλιών του - από τους δήθεν «πρόμαχους» του
«Λαϊκού Εθνικισμού» να αλλάξουν άμεσα κατεύθυνση
σε όλα τα επίπεδα και να απεμπολήσουν κάθε έννοια ιδεολογικής ταυτότητας αλλά
και ατομικής αξιοπρέπειας. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό και πασιφανές στις μέρες
μας. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία …
Τέλος οφείλουμε να ευχαριστήσουμε τον συναγωνιστή Δ.Α.
που έψαξε και βρήκε για την συντακτική μας ομάδα το 2ο τεύχος του
περιοδικού «Μαίανδρος» με το σχετικό άρθρο για τον PinoRautiαφού
τα αντίτυπα της εν λόγω έκδοσης είναι πλέον δυσεύρετα ενώ πληροφορίες από πρώην
μέλη της οργάνωσης κάνουν λόγο για «πεταμένα και ποδοπατημένα τεύχη του
περιοδικού σε αποθήκη» κάτι το οποίο δεν μας εκπλήσσει καθόλου …
Όπως κάνει τα τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος η λέσχη μας
τίμησε την μνήμη του Έλληνα ρομαντικού παραδοσιοκράτη διανοητή και λογοτέχνη
Ίωνα Δραγούμη. Πιστά στην ετήσια συνάντηση μπροστά στο μνημείο του Δραγούμη,
που βρίσκεται στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας, τα μέλη της Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ. κατέθεσαν ένα
λευκό τριαντάφυλλο ως ελάχιστο φόρο τιμής σε έναν απ’ τους σημαντικότερους
πνευματικούς προδρόμους της συλλογικότητάς μας. Έπειτα, αναπτύχθηκε μια
συζήτηση σχετικά με την φημολογούμενη θέση του Δραγούμη για το ανατολικό ζήτημα
και την σχέση της Ελλάδος με την Τουρκία. Στην συνέχεια ακολούθησε αφισοκόλληση
στο κέντρο των Αθηνών.
Σε μια εποχή που η ακαδημαϊκή βιβλιογραφία η οποία αφορά τον
Δραγούμη αρχίζει να γίνεται πλούσια ώστε να λύσει απορίες γύρω από την πολιτική
του σκέψη, η προσέγγιση του Δραγούμη στο ανατολικό ζήτημα συνεχίζει να γίνεται,
από συγκεκριμένους κύκλους, εργαλείο για την στρέβλωση της πολιτικής του
αντίληψης. Μια στρέβλωση που επιχειρείται τόσο από μελετητές επιδερμικών
διαδικτυακών προσεγγίσεων όσο και από φαινομενικούς «εθνικιστές», οι οποίοι
είτε από άγνοια είτε από πρακτόρικη σκοπιμότητα θέλουν να συσκοτίζουν την
αλήθεια γύρω από τις αληθινές πολιτικές θέσεις του νεορομαντικού διανοητή.
Το
συμπέρασμα που εξάγουν αυτοί οι κύκλοι θέλει τον Δραγούμη να ήταν, δήθεν, ο
εμπνευστής μια ελληνοτουρκικής φιλίας, η οποία θα έβλαπτε τα ελληνικά
συμφέροντα. Ασφαλώς, κάτι τέτοιο είναι εξωφρενικά ψευδές και αποτέλεσε, αρχικά,
ένα σχέδιο συκοφάντησης του Δραγούμη από τον Ελευθέριο Βενιζέλο κι από
ανθρώπους της παράταξής του.
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο στον σύνδεσμο εδώ...
Η συνέντευξη του καθηγητή και υπουργού τύπου του Ιωαννίδη,
Δ. Καρακώστα στα Παραπολιτικά στον κο Μαζαράκη Ανδρέα, θεωρούμε ότι όχι τυχαία
δόθηκε ως Κώδωνας Κινδύνου την συγκεκριμένη χρονική στιγμή (Ιούλιος 2016,
επέτειος τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974 και μεσούντος του
«πραξικοπήματος» ανατροπής του Ερντογάν).
Οι συνειρμοί είναι αναπόφευκτα αμείλικτοι.
ΤΟΤΕ (1974) Η ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΒΟΗΘΗΣΕ ΤΟΝ ΕΤΣΕΒΙΤ ΝΑ
ΕΙΣΒΑΛΛΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε ο κος Καρακώστας στην εκπομπή
και ουδείς έσπευσε να αναφέρει κάτι γι’ αυτήν -θάψιμο-, να τον διαψεύσει ή να
τον αντικρούσει ως αυτήν την στιγμή).
ΣΗΜΕΡΑ (2016) Η ΡΩΣΙΑ ΣΩΖΕΙ ΤΟΝ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥ ΤΙΣ
ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑΤΙΩΝ ΚΑΙ Ο ΠΟΥΤΙΝ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΔΕΧΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΜΟΣΧΑ.
Και στο μεταξύ «βελτιώνονται θεαματικά και ταχύτατα» οι στην
πραγματικότητα μηδέποτε μηδενισμένες σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας (όπως
αποδεικνύεται από την ιστορική ροή).
Το ζήτημα που θίγεται και προϊδεάζεται στην εκπομπή είναι
ΜΕΙΖΟΝ!!!
ΤΙ Ε Π Ε Τ Α Ι;;;
Είναι καθόλα ύποπτη η αποσιώπηση από σύμπαν το πολιτικό
φάσμα η συνδρομή των Σοβιετικών στους Τούρκους με το «καϊκάκι». Σύμφωνα με τον
καθηγητή Καρακώστα είναι ο ΜΙΤΟΣ όλης της υπόθεσης.
Η Ρωσική Πολιτική έχει βάθος χιλιετίας σε αυτά τα ζητήματα
από την εποχή της Μεγάλης Αικατερίνης. Ο
θρυλικός Έλληνας θαλασσομάχος Λάμπρος Κατσώνης, η Λεβάδεια της Κριμαίας και η
περίφημη επιστολή του προς την Αικατερίνη για την «εγκατάλειψιν της ελληνικής
υποθέσεως από την Ρωσία»
Με την πανουργία των Τούρκων οι Σοβιετικοί/Ρώσοι -κληρονόμος
και φορέας των «καλύτερων» αυτοκρατορικών/σοβιετικών πρακτορικών παραδόσεων των
οποίων είναι ο Πούτιν-κρατούν τη Λεκάνη της ΝοτιοΑνατολικής Μεσογείου σε
εκκρεμότητα επί 42 χρόνια.
Ο Έλληνας συγγραφέας Στρατής Μυριβήλης, γεννήθηκε στις 30
Ιουνίου του 1890 και πέθανε στις 19 Ιουλίου του 1969. Ήταν από τους σημαντικότερους πεζογράφους της
Γενιάς του ’30 …
… Αν ύστερα από ένα αιώνα αντεθνικής εκπαίδευσης σώζεται
ακόμα ακμαίο και δυνατό στις βιολογικές εκδηλώσεις του το ελληνικό έθνος, το
χρωστάμε στο ευτύχημα της αγραμματοσύνης του ελληνικού λαού. Και εννοώ τον
γνήσια αγράμματο λαό, που εξακολουθεί να μας απομένει ο μοναδικός θεματοφύλακας
του εθνικού πολιτισμού, και να διατηρεί μέσα στη σοφή άγνοιά του όλα τα νήματα
της φυλετικής μας συνέχειας. Αν αυτά τα εκατό χρόνια τα κατάφερναν οι δάσκαλοι
να περάσουν από το ανθελληνικό τεζάχι τους όλα τα εκατομμύρια των ρωμιών,
σήμερα δε θα υπήρχαμε πάνω στη γη σα φυλή με αυτοτελή φυσιογνωμία καταγωγής και
πολιτισμού.
Το πανεπιστήμιο στάθηκε ο μεγάλος οχτρός της εθνικής ψυχής.
Αυτό χτύπησε κατακέφαλα καθετί που ήταν η γνήσια και ατόφια κληρονομιά του
γένους. Γλώσσα, ήθη και έθιμα, μουσική, χορούς, βιοτεχνία, λαϊκές τέχνες,
παραδόσεις και θρύλους. Γιατί όλα αυτά τα καταδίωξε το πανεπιστήμιο με
φανατισμό, με σύστημα και με πάθος, που ποτές, κανένας καταχτητής δεν τόφτασε,
απ’ όσους μας τσαλαπάτησαν μέσα στην αιώνια Ιστορία μας
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο στον σύνδεσμο εδώ ...
Η έννοια της σύγκρουσης στο πεδίο της rock κουλτούρας
Είναι αναμφίβολο ότι η έλευση της μεταμοντέρνας
παγκοσμιοποίησης, της οποίας η χρονική αφετηρία τοποθετείται συμβατικά στο
πρώτο μισό της δεκαετίας του 1990, σηματοδότησε αρκετές αλλαγές στα κοινωνικά
δρώμενα του δυτικού κόσμου. Μια από αυτές τις αλλαγές ήταν και η χαλάρωση της
έντονης σχέσης που υπήρχε παλαιότερα ανάμεσα στις νεότερες γενιές και τα
μουσικά κινήματα. Η συγκεκριμένη αλλαγή συνδέεται ασφαλώς και με την
αποδυνάμωση της κοινωνικής δυναμικής του ακροατηρίου της rock σκηνής, που
άρχισε να παρατηρείται στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και συνεχίζεται μέχρι τις
ημέρες μας.
Κατά το παρελθόν στο «βασίλειο της rock» πολλοί νέοι
έβρισκαν τον δρόμο προς την υιοθέτηση τρόπων ζωής που υπερέβαιναν τις αστικές
νόρμες. Δυστυχώς σήμερα κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Στο ασφυκτικά συστημικό
περιβάλλον της μεταμοντέρνας νεωτερικότητας είναι λίγοι αυτοί που δοκιμάζουν να
θραύσουν το κέλυφος του αστικοφιλελεύθερου μουσικού mainstream κι ακόμη
λιγότεροι εκείνοι που καταφέρνουν να διατηρούν ζωντανά στην καθημερινότητά τους
ορισμένα από τα στοιχεία του παλαιότερου rock τρόπου ζωής.
Οι περισσότεροι απ’ όσους είχαν την τύχη να προλάβουν την
εποχή που το rock αποτελούσε πραγματικό κίνημα, θα θυμούνται ότι ένα από τα
πεδία του κοινωνικού γίγνεσθαι στο οποίο οι rockers άφησαν ανεξίτηλα ίχνη ήταν
εκείνο των πεζοδρομιακών συγκρούσεων. Κάποιοι θεωρούν ότι αυτό αποτέλεσε το
αρνητικότερο δεδομένο της ιστορίας του rock κινήματος. Ορισμένοι εξ αυτών
προσπαθούν ενίοτε, χρησιμοποιώντας μεθοδολογικές ακροβασίες νέο-αριστερών
ιδεολογικών αποχρώσεων, ακόμη και να αποκόψουν την συγκρουσιακή συμπεριφορά από
την περιγραφή του πεδίου της rock.
Προσωπικά, πάντως, είμαι από εκείνους που δεν δέχονται την
διανοητική συσκότιση αληθειών που βιώσαμε ως εκφραστές ενός τόσο αυθεντικού και
ανυπόκριτου κινήματος. Εκτιμώ, λοιπόν, ότι ορισμένες ομαδώσεις που υιοθέτησαν
βίαιες συμπεριφορές σαφώς και συνδέθηκαν ποικιλοτρόπως με το πεδίο της rock.
Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι τούτη η παραδοχή μπορεί να έχει μόνο αρνητική
ανάγνωση. Ασφαλώς οφείλω να αποδεχτώ πως η βία είχε ως αρνητική συνέπεια τα
θύματά της. Από την άλλη, όμως, αναγνωρίζω ότι αποτέλεσε προϋπόθεση μιας
κοινότητας που περιφρουρούσε τις αξίες της με θέρμη και αγωνιζόταν να
διατηρήσει αναλλοίωτη την ιδιαιτερότητα της ταυτότητά της. Αν ανατρέξουμε στο
παρελθόν θα διαπιστώσουμε ότι από την εποχή που η παρουσία των rockers
σταμάτησε να καταγράφεται ως έντονη στο πεδίο των κοινωνικών συγκρούσεων, το
rock έπαψε να αποτελεί κίνημα.
Επιπλέον δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η βία
υπήρξε αμφίδρομη. Δηλαδή, δεν ήταν μόνο κάποιοι rockers που υιοθέτησαν την
συγκρουσιακή συμπεριφορά. Ήταν και οι κομφορμιστές του αστικού status, οι
κρατικοί μηχανισμοί αλλά και οι παρακρατικοί κύκλοι, που ενίοτε στρέφονταν με
πρακτικές βίας κατά των εκφραστών του rock κινήματος. Και, μάλιστα, σε αυτές
τις περιπτώσεις δεν είχαμε να κάνουμε με την αυθόρμητη βία των ροκάδων, η οποία
προέκυπτε ως συνέπεια ενός αχαλίνωτου ενθουσιασμού. Αντιθέτως επρόκειτο για
μεθοδικά οργανωμένη και σχεδιασμένη βία.
Στην συνέχεια του παρόντος άρθρου θέλω να σταθώ σε ένα
ιστορικό συμβάν, που όσο περνά ο καιρός τείνω να πιστέψω ότι αποτελεί χαρακτηριστικό
παράδειγμα της δεύτερης κατηγορίας. Επιλέγω, δηλαδή, να εστιάζω σε αυτό το
περιστατικό γιατί η βία που περιελάμβανε πρώτον είχε την οσμή «οργανωμένου
σχεδιασμού» και δεύτερον αφορούσε ένα ρεύμα του rock κινήματος. Συγκεκριμένα,
αναφέρομαι στα γεγονότα του λεγόμενου βρετανικού «hot summer» του 1981.
Μολονότι η Γηραιά Αλβιόνα δεν φημίζεται για τα «καυτά
καλοκαίρια» της οι δημοσιογράφοι προσέδωσαν σε εκείνο του 1981 αυτό τον
χαρακτηρισμό, λόγω των δεκαπενθήμερων επεισοδίων που συγκλόνισαν την Αγγλία,
έπειτα από μια Oi! συναυλία. Η συναυλία ξεκίνησε την Παρασκευή 3 Ιουλίου του
’81 -στην pub Hambrough Tavern, η οποία βρισκόταν στο Southall του δυτικού
Λονδίνου- και δεν ολοκληρώθηκε ποτέ …
για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο στον σύνδεσμο εδώ ...
O Roerich. Ρώσος στην καταγωγή, είχε µία ζωή γεµάτη δράση.
Ταξίδεψε πολύ σε περιοχές ανέγγιχτες από την εξάπλωση του δυτικού
πολιτισµού,διαμένοντας κατά κύριο λόγο στο Θιβέτ και στη δυτική Μογγολία. Εκεί
µελέτησε επίσης τις τοπικές παραδόσεις, επισκέφτηκε µοναστήρια, διήγαγε κοινή ζωή
με ασκητές και lamas προκειµένου να διεισδύσει εις βάθος στις πεποιθήσεις τους.
Από εκείνο το περιβάλλον, είναι που γέµισε µε µυστήριο και ψυχικές επιρροές,
κοντά στα όρια των αέναων χιονιών, από τα οποία κατά κύριο λόγο εμπνεύστηκε για
τα έργα του. Να θυμηθούμε πάλι, ότι ο Roerich ο οποίος συγκέντρωσε υλικό
σχετικά με τις ινδο θιβετιανές παραδόσεις. έγραψε σχετικά με αυτές, δημοσίευσε
άρθρα και μεταξύ άλλων, σε συνδυασμό με ποιήµατα, έδωσε το ερέθισμα στο έργο,
όσο και να απορούν οι εκτιμητές του τελευταίου νεοκλασικού ύφους, στο
αριστούργημα του Igor Strawinsky, η "Ιεροτελεστία της
Ανοιξης". Το οποίο, αντικατοπτρίζει την ατμόσφαιρα των ιεροτελεστιών
και των τελετών των αρχαίων πολιτισμών.
Περιοριζόμενοι στην τέχνη του Roerich,
κατά μία άποψη το μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζεται στο γεγονός πως δεν
αποτελεί απλώς καλλιτεχνική έκφραση. Ως τεχνική είναι πάντα απλή και γραμμική. Η
σύνθεση αυτή όµως, χαρακτηρίζεται από μία αυθεντική ένωση του φανταστικού και
του πραγματικού, του συμβολικού και του φυσικού. Συνεπώς, δίνεται μία
παρουσίαση της φύσης (πρόκειται κατά κύριο λόγο για φυσικά τοπία) διαποτισμένη
με μία παράξενη έννοια εσωτερικότητας και διαφώτισης. Η τέχνη του Roerich είναι
πάνω από όλα μία τέχνη των χιονισμένων και αραιωμένων υψών, όπου η ευαισθησία
και ο αέρας, χάνουν τον αντικειμενικό τους χαρακτήρα και δίνουν σε κάθε στιγμή
τη ζωντανή αίσθηση της διαύγειας και της σιωπής. Επιπλέον, με σχεδόν πάγιο
τρόπο, βλέπουμε να εισάγεται στο τοπίο του Roerich o μύθος και το σύμβολο:
μορφές ασκητών προσηλωμένες σε πνευματικά Θέματα, φωτιές της μαγείας,
σχηματισμοί ειδώλων, εµφανίσεις στοιχείων της φύσης, αντανακλάσεις αφύσικου
φωτός και διαστρεβλώσεις σκιών, καταλήγουν στα κάδρα, κατά το σκηνικό των Άλπεων.
Μερικές φορές, απεικονίζονται η έρηµη γη, τα σπήλαια, οι κοιλάδες και πάγοι,για
να αποδώσουν τον µοναδικό λόγο της διαφορετικης τάξης και να δοθεί το κλειδί
του συνόλου. Το σηµαντικότερο δεν είναι µόνο η υποκειµενική δηµιουργία του
καλλιτέχνη Roerich, αλλά πρώτα απ' όλα είναι το αρχείο των εµπειριών και των
πιθανών αισθήσεων,που κατά τον δικό τους αντικειµενικό τρόπο. έχουν χαθεί µέσα
στη σύγχρονη δυτική ζωή. Πράγματι,δεν πρόκειται για φανταστική επικάλυψη,
ασύνδετη µε την πραγματικότητα. Αξίζει να αναφερθεί κατά κύριο λόγο πως, σε ένα
ιδιαίτερο περιβάλλον, στο οποίο, µπορεί κάποιος να πέι ότι, όπως η
πραγματικότητα αντλεί από ορισµένες πτυχές τον χαρακτήρα του μύθου. Ο µύθος
προϋποθέτει επίσης τον χαρακτήρα µιας sui generis πραγματικότητας, η οποία εισάγεται
για να αποτελέσει μέρος του τοπίου και της φύσης. Με κάποιον συνεχή τρόπο ο
μύθος εσωτερικεύεται, με µία πρόσθετη διάσταση. µε µια έννοια, η οποία
προκύπτει άµεσα από αυτές ακριβώς τις µορφές, από αυτά τα σύµβολα, αυτά τα
φώτα, που δεν θα γνώριζε ούτε o ίδιος να πει περισσότερο αν είναι µέσα ή έξω
από εμάς, αν είναι φώτα των πραγμάτων ή διαφώτιση του πνεύματος, ή ακόµα και τα
δύο την ίδια στιγµή.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η τέχνη του Roerich που αγνοεί όλα
τα τεχνάσµατα της ζωγραφικής της αφηρηµένης τέχνης, του ιµπρεσιονισμού και του
σουρεαλισµού των τελευταίων ετών, υιοθετώντας παράλληλα, σε βάθος τις
εκφραστικές ανάγκες, έχει την αξία µίας μαρτυρίας γιατί θα πρέπει να σκέφτεται,
ότι η κατάσταση του νου ,σύµφωνα µε το κεντρικό τμήμα που γινόταν το σύµβολο
και ο µύθος, αντικαθίσταται από τη βάση µε εκείνη την ίδια, που εµπνέει
ολόκληρους πολιτισµούς και εξαφανισµένες παραδόσεις. Είναι πιθανόν ότι το Θιβέτ
υπήρξε µία από τις λίγες περιοχές στις οποίες χάρη στην εξαιρετική του
αποµόνωση, διατηρήθηκαν οι περιβαλλοντικές, ψυχικές και φυσικές συνθήκες του
χθες. Δεν θα πρέπει να παραβλέπεται ο παράγοντας υψομέτρου. Είναι γνωστό πως σε
µεγάλα ύψη όπου κάποιος είναι απρόσβλητος από τη νόσο του υψοµέτρου και έχει
ανοιχτή τη ψυχή, μπορεί να παρέμβει µία κατάσταση ηµιµέθης, η οποία δεν
προκαλεί μούδιασμα, αλλά µία ανώτερη διαύγεια. Τα πράγματα μιλούν συχνά σε μια
γλώσσα που πριν δεν υποψιαζόμασταν, και οι αισθήσεις σε έναν Ορισµένο βαθμό,
γίνονται άυλες και φωτεινές. Με αυτό το πρότυπο, το Θιβέτ, και ίσως κάποια άλλη
περιοχή ομοίως προφυλαγµένη, θεωρούνταν ως εναποµείναντα τµήματα ενός
διαφορετικού κόσμου, κατηργημένου από μία διαδικασία πύκνωσης και
φυσικοποιημένης γενική παρέµβασης στην ανθρώπινη εμπειρία της πραγµατικότητας.
Κατά κάποιο τρόπο, αυτό που ξεχωρίζει στην ζωγραφική του
Roerich δίνει το κλειδί για το τι θα πρέπει να σχέφτεται κάποιος σχετικά με την
πραγματική έννοια του μύθου και του συµβόλου σε προσύγχρονους πολιτισμούς,
συµπεριλαμβανοµένων των Δυτικών. Από άποψη προελεύσεως, ο μύθος και το σύµβολο
δεν ήταν απλώς δηµιουργήματα της περιπλανώµενης φαντασίας, δεισιδαιµονιών,
ονείρων ή ποιητικές προσθήκες σε µία πραγµατικότητα, όμοια με εκείνη που
γίνεται αντιληπτή από τον καθένα σήµερα, εξίσου άγνωστη και κλειστή, τέτοια
ώστε να επιτρέπεται στο μέγιστο κάποια υποκειµενική λυρική ερμηνεία. Αντιθέτως,
πρόκειται, για µορφές γεννημένες, µε µεγάλη ομοιομορφία χαρακτήρων
χαρακτήρων, από µία ψυχική διαδικασία ανάλογη µε εκείνη που παράγει τα όνειρα
και πιο συγκεκριµένα τις παραισθήσεις (στα όνειρα η φαντασία µεταβαίνει σε
πλαστικές φόρµες και σε σκοτεινές συµβολικές αντιλήψεις), οι οποίες εξέφραζαν
την αίσθηση µιας διαφορετικής όψης της πραγματικότητας, της φύσης και της ζωής
- της δική τους "ψυχικής" πλευράς, εξίσου αντικειµενικής και
καλλιεργηµένης σε σχέση µε τις φυσικές αισθήσεις στην κανονική ζωή. Για το λόγο
αυτό, ο µύθος και το σύµβολο αποτελούσαν, όπως έλεγαν, ένα ουσιώδες κοµμάτι
στον αρχαίο πολιτισμό και στο ύφιστο πνευματικό επίπεδο, ενώνοντας κάθε μορφή
ζωής, σε θεσµούς δικαίου, στο σύστηµα της απαράβατης πειθαρχίας, των
παραδοσιακών γνώσεων και των τυπικών δραστηριοτήτων.
Είναι αυτό που ήδη ο Vico έφερε στην επιφάνεια, μιλώντας για
"ηρωικούς πολιτισµούς", ενώ ο Schelling περιέγραφε την απαραίτητη
διαδικασία από την οποία, προέρχεται η απόδοση του µύθου σε μία άλλη διάσταση
της πραγµατικότητας. Επίσης, υπό ένα συγκεκριµένο πλαίσιο, ο Guénon, o Eliade,
και ο εθνολόγος De Martinom, υπέδειξαν το σφάλμα του όποιος θεωρεί την αρχαϊκή
εμπειρία της πραγματικότητας και της φύσης ταυτόσημη με την τωρινή,κάτι το οποίο
είναι φυσικό αν αναλογιστούμε το κλείσιμο και την ατροφία όλων των φιλοσοφικών
σχολών που υπήρξαν στην πορεία της ιστορίας.
Στην Αµερική, δεν είναι εύκολο να ειπωθεί, το τι θα µπορούσε
να αποφέρει η ενασχόληση με την τέχνη του Roerich και Θα καθίστατο ενδιαφέρον
στους ιδίους. Στην πραγµατικότητα, όλα αυτά που είναι η Αμερική, εκπροσωπούν το
ακριβώς αντίθετο: έναν κόσμο τεχνικό και αποκαρδιωµένο, στον οποίο οι µόνες
φυγές δίνονται από τη µουσική και τους χορούς πρωτόγονης προέλευσης, από το
αλκοόλ, από τη χαύνωση και από την αθλητική μανία δηµιουργώντας έτσι λεπτές και
προβληματικές ισορροπίες.
《...》
Όσοι έχουν βρεθεί στα μεγάλα
οροπέδια του Θιβέτ χωρίς να έχουν την επιθυμία να εξερευνήσουν ή να είναι µέρος
μιας οµάδας με συγκεκριµένους σκοπούς, μπορούν να επιβεβαιώσουν την αίσθηση
αυτή, η οποία έρχεται στη ζωή όταν διαπερνάται η ψυχή της θιβετιανής πνευµατικότητας καθώς, οι µορφές του
πνεύµατος και η παραδοσιακή της µαγεία. O Roerich είναι ο πρώτος δυτικός
(εφόσον µπορούµε να αποκαλέσουµε ένα Ρώσο ως δυτικό), ο οποίος κατάφερε να
αισθανθεί και να βιώσει τα παραπάνω, µέσω της ζωγραφικής νιώθοντας την ίδια στιγμή πως αυτό που πράττει ξεπερνάει τα όρια της τέχνης
και είναι πέρα από κοινή και προσωπική αισθητική αντίληψη, διότι έχει την τάση
να πραγματοποιείται ως μία αίσθηση της ίδιας της ζωής. Αυτό συμβαίνει διότι τα
έργα του έχουν έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα προς κάτι το
υπερβατικό, μέσα στο ενοποιημένο νόημα αυτού του κόσμου και με αναφορά όχι σε
κάτι αφηρημένο αλλά σε μία πραγματική εμπειρία. Πιστεύω πως κάτι μπορεί να
θεωρηθεί πραγματικά τέχνη μόνο όταν δημιουργείται με μία τέτοια αντίληψη.
Τα Ιμαλάια μας οδήγησαν σε μία
υπερβατική αγνότητα, σε μία μη ανθρώπινη πνοή: "Πολλά μέτρα πάνω από τη
θάλασσα αλλά ακόμη περισσότερα πάνω από τον άνθρωπο", έγραφε ο Νίτσε για
τη Sils-Maria. H κορυφή αυτή, όπως και η ψηλότερη ιταλική κορυφή (θυμάμαι τη
νυχτερινή θέα μιας λευκής ερήμου από τη Capanna
Margherita του όρους Rosa), μας ενώνει ξανά µε το φυσικό και συμπαντικό μας
περιβάλλον, το οποίο είναι ίδιο µε αυτό των στοιχειωδών δυνάμεων της γης. Όπου
η δυναμική αγνότητα και η 'ηρεμία που αποτυπώνεται επάνω στις παγωμένες και
λαμπερές κορυφές, δίνουν την αίσθηση ότι είναι οι απόλυτες και άυλες κορυφές ή
ο μαγνητικός ρυθµός στη µεγάλη πλοκή του Συνόλου. Αυτός είναι ο λόγος για τον
οποίο, πρέπει να αντιληφθούμε στα έργα του Roerich, µία αχτίδα απελευθέρωσης, της πιο αληθινής απελευθέρωσης.
-wzor.jpg)
